آیا عکسبرداری با اشعه ایکس در دوران بارداری ضرر دارد؟

اشعه ایکس یک روش تشخیصی کارآمد است که می تواند اطلاعات مهمی را در اختیار پزشک قرار دهد و به آنها در تجزیه و تحلیل وضعیت پزشکی بیمار کمک کند. با این حال، این روش فرد را در معرض مقداری تشعشع قرار می دهد که استفاده از آن را برای افراد خاص، از جمله زنان باردار، مشکوک می کند. آیا این بدان معناست که عکس برداری با اشعه ایکس می تواند به بارداری یا جنین شما آسیب برساند؟یعنی اشعه ایکس برای شما و جنین تان ضرر دارد؟ این پست را بخوانید تا بدانید آیا عکس برداری با اشعه ایکس در دوران بارداری بی خطر است یا خیر، تاثیرات آن بر بارداری شما و نحوه برخورد با آنها چیست.

 عکسبرداری با اشعه ایکس در دوران بارداری

در حالت ایده آل، پزشکان عکس برداری با اشعه ایکس را برای زنان باردار توصیه نمی کنند. آنها تکنیک های بدون تشعشع مانند سونوگرافی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی را برای تشخیص یک بیماری یا آسیب در نظر می گیرند. با این حال، گاهی اوقات ممکن است برای تعیین درمان مناسب برای یک بیماری خاص، یک عکس اشعه ایکس تشخیصی ضروری باشد.

طبق گفته سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، خطر عکسبرداری با اشعه ایکس خیلی زیاد نیست. اگر فواید اشعه ایکس برای تشخیص این عارضه بر خطر بالقوه تابش اشعه بیشتر باشد، پزشک ممکن است برای آن موافقت کند .

آیا اشعه ایکس برای زنان باردار ضرر دارد ییا بی خطر است؟

ایمن بودن اشعه ایکس به قسمتی از بدن و میزان اشعه ای که در معرض آن قرار می گیرید بستگی دارد. اگر اشعه ایکس برای قسمت هایی غیر از اندام های تناسلی شما باشد، بارداری شما در خطر نیست. بنابراین، در صورت لزوم، پزشک ممکن است عکس برداری از قسمت ها، از جمله پاها، بازوها، قفسه سینه، دندان ها یا سر را توصیه کند.

اما اگر عکسبرداری با اشعه ایکس از پایین تنه، از جمله کمر، لگن، شکم، کلیه ها یا معده مورد نیاز باشد، در این صورت خطر قرار گرفتن نوزاد متولد نشده در معرض مقداری تشعشعات وجود دارد.

طبق گفته انجمن فیزیک سلامت، اثرات قرار گرفتن در معرض پرتو در دوران بارداری به عواملی مانند مرحله رشد جنین و میزان دوز تابش نیز بستگی دارد .

به عنوان مثال، یک اشعه ایکس تخصصی می تواند شما را در معرض دوز بالاتری از تابش قرار دهد در حالی که یک اشعه ایکس معمولی این کار را نمی کند. بنابراین همیشه از نوع اشعه ایکس مورد نیاز خود مطلع شوید و با پزشک خود و یک فیزیکدان پزشکی (از بخش رادیولوژی) برای ارزیابی خطر صحبت کنید.

ضرر های اشعه ایکس در دوران بارداری

عکسبرداری با اشعه ایکس در دوران بارداری لزوما برای شما یا کودکتان مضر نیست. اما اگر نوزاد متولد نشده در معرض تشعشعات قرار گیرد، ممکن است باعث نگرانی شود.

۱- بر اساس میزان قرار گرفتن در معرض تابش

مقدار تابش اشعه ایکس جذب شده توسط بدن بر حسب راد اندازه گیری می شود. نوزاد متولد نشده در معرض بیش از ۱۰ راد ممکن است در معرض خطر ابتلا به مشکلات چشمی، ناتوانی یادگیری، سرطان دوران کودکی و نقص مادرزادی باشد.

در بیشتر موارد، نوزاد متولد نشده با حداقل خطر، کسری از راد دریافت می کند. به ندرت یک عکس اشعه ایکس بیش از ۵ راد است. به طور دقیق، برای نوردهی ۵ راد، بیش از ۵۰۰۰ عکس اشعه ایکس از یک پا یا یک بازو لازم است. به طور مشابه، برای رسیدن به نوردهی ۵ راد، ۵۰ یا بیشتر رادیوگرافی از قفسه سینه لازم است.

۲- بر اساس سن جنین

به گفته دکتر ویجی هانچات از بیمارستان کینگ ادوارد مموریال بمبئی، درجه حساسیت به اشعه ایکس در مراحل مختلف رشد جنین متفاوت است .

مرحله قبل از لانه گزینی: این دوره از صفر تا ۱۴ روز است که در آن حساسیت به اشعه کم است و معمولاً تأثیری ندارد. اما در صورتی که مقدار دوز بالا باشد، کاشت انجام نمی شود.

مرحله اندامزایی: از روز ۱۵ تا ۵۰ یعنی سه ماهه اول بارداری است. حساسیت در این مرحله زیاد است و بنابراین خطر برای نوزاد متولد نشده بیشتر است. حتی اگر قرار گرفتن در معرض تابش در این مرحله کم باشد، ممکن است خطر ناهنجاری مادرزادی وجود داشته باشد.

مرحله جنینی: مرحله نهایی یا مرحله رشد است و حساسیت کمتر است. بنابراین، خطر برای نوزاد کم است.

نکاتی برای به حداقل رساندن یا جلوگیری از خطر اشعه ایکس در دوران بارداری

برای کاهش خطرات در صورت نیاز به عکس برداری با اشعه ایکس در دوران بارداری، نکات زیر را در نظر داشته باشید.

وقتی شخصی را به اتاق اشعه ایکس همراهی می کنید، از دستگاه اشعه ایکس دوری کنید. می توانید برای محافظت از اندام های تناسلی و ایمن ماندن از پیش بند سربی استفاده کنید.

اگر فکر می‌کنید باردار هستید یا برای باردار شدن تلاش کرده‌اید، و پزشک برای تشخیص آسیب یا بیماری عکس‌برداری با اشعه ایکس را توصیه می‌کند، ابتدا آزمایش بارداری را انجام دهید و سپس برای عکس‌برداری اقدام کنید. اگر بارداری شما تایید شد، به پزشک خود اطلاع دهید تا تصمیم بگیرد که آیا باید عکس رادیوگرافی انجام دهید یا خیر.

اگر در چند ماه گذشته برای تشخیص یک بیماری یا آسیب عکسبرداری با اشعه ایکس انجام داده اید، ممکن است همین موضوع را با پزشک در میان بگذارید. به این ترتیب ممکن است نیازی به اشعه ایکس جدید نباشد.

پیشنهاد می کنیم مقاله “۱۰ نکته برای بهبودی واژن پس از زایمان” را نیز مطالعه بفرمایید.

اگر ندانید باردار هستید چه؟

شایع است که علائم اولیه بارداری را نمی دانید. اگر در چنین شرایطی عکسبرداری با اشعه ایکس انجام می‌دهید، نگران نباشید، زیرا معمولاً خطرات آن حداقل است.

اما اگر برای باردار شدن تلاش کرده‌اید و پزشکتان به دلایلی عکس‌برداری با اشعه ایکس را توصیه کرده است، برنامه‌های خود را با پزشک خود در میان بگذارید و طبق آن پیش بروید.

در حالی که خطرات عکسبرداری با اشعه ایکس در دوران بارداری زیاد نیست، بهتر است در صورت امکان جایگزین ایمن تری انتخاب کنید. با پزشک خود در مورد آن صحبت کنید و فقط در صورتی که فواید آن بیشتر از خطر باشد، برای عکسبرداری با اشعه ایکس اقدام کنید. همیشه قبل از هر تصمیمی با پزشک خود صحبت کنید تا خطرات در دوران بارداری را به حداقل برسانید.

آیا در دوران بارداری عکسبرداری با اشعه ایکس داشته اید؟ تجربه خود را در بخش نظرات زیر با ما در میان بگذارید.