آتروفی مغزی چیست؟
آتروفی مغزی از بین رفتن سلول های مغز به نام نورون ها و اتصال دهنده های الکتروشیمیایی آنها به نام سیناپس است. این از دست دادن سلول منجر به کوچک شدن مغز می شود و بسته به منبع و میزان آن، توانایی شناختی کاهش می یابد. آتروفی مغزی به طور طبیعی در همه انسان ها رخ می دهد. اما از دست دادن سلول میتواند به دلایل مختلفی از جمله آسیب، عفونت و شرایط پزشکی مانند زوال عقل، سکته مغزی و بیماری هانتینگتون تسریع شود. این موارد اخیر گاهی به آسیب مغزی شدیدتر ختم می شود و به طور بالقوه تهدید کننده زندگی است.
علائم آتروفی مغزی چیست؟
علائم آتروفی مغزی را می توان تعمیم داد، به این معنی که آنها کل مغز را تحت تاثیر قرار می دهند، یا موضعی، به این معنی که فقط بخش های خاصی از مغز تحت تاثیر قرار می گیرند. (نام دیگر آتروفی موضعی، آتروفی کانونی است.) علائم معمول آتروفی عمومی عبارتند از:
از دست دادن توانایی استدلال
سرگردانی
مشکل در برقراری ارتباط، چه به صورت صوتی یا نوشتاری
از دست دادن حافظه
کاهش درک مطلب
شروع ناتوانی های یادگیری
علائم آتروفی موضعی یا کانونی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مشکل در ایستادن
از دست دادن هماهنگی
فلج جزئی
عدم وجود حس فیزیکی در قسمت های خاصی از بدن
دید دوگانه یا بدون تمرکز
مشکلات در تکلم یا درک گفتار (آفازی).
برخی از علائم آنقدر شدید هستند که نیاز به درمان فوری پزشکی دارند. از جمله از دست دادن هوشیاری، توهم، تشنج، درد چشم و رفتارهای بسیار پرخاشگرانه یا خودکشی.
علت آتروفی مغزی یا کوچک شدن مغز چیست؟
موارد جدی آتروفی مغزی دارای طیف وسیعی از علل هستند. اینها را می توان به طور گسترده به عنوان بیماری ها، عفونت ها یا آسیب ها طبقه بندی کرد. نمونه ها در زیر آمده است:
- بیماری ها و سایر اختلالات پزشکی
- فلج مغزی
- زوال عقل، از جمله بیماری آلزایمر
- بیماری هانتینگتون
- لوکودیستروفی ها
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- بیماری پارکینسون
- بیماری پیک
- عفونت ها
- آنسفالیت
- اچ آی وی و ایدز
- سیفلیس
- سکته
- آسیب های تروماتیک مغزی.
تعدادی از عوامل احتمال آتروفی مغزی را افزایش می دهند. این موارد شامل سن بالا، فشار خون بالا، سابقه خانوادگی اختلالات عصبی و هرگونه فعالیت فیزیکی یا شغلی است که خطر آسیب به سر را به همراه دارد.
آتروفی مغز یا کوچک شدن مغز چگونه تشخیص داده می شود؟
پرسنل پزشکی چندین روش برای تشخیص آتروفی مغزی دارند:
تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی:
پزشک سابقه پزشکی شما را مستند می کند و در مورد علائم شما سوال می پرسد. او علاقه مند است بداند چه زمانی شروع کرده اند، فراوانی و شدت آنها و اینکه چگونه در طول زمان ادامه یافته یا تغییر کرده اند.
تستهای عملکرد مغز:
برای تعیین اختلال شناختی احتمالی، پزشک ممکن است آزمایشهای خاصی از عملکرد مغز، مانند تستهای زبان یا حافظه را انجام دهد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و سی تی اسکن: اسکن های تصویربرداری از مغز می توانند تغییرات فیزیولوژیکی مانند تورم یا شواهدی از کوچک شدن مغز را نشان دهند.
تشخیص آتروفی مغزی تا حدی به علت یا علل بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر پزشک شما فکر می کند که شما ممکن است یک اختلال عصبی داشته باشید، آزمایشاتی را که علم پزشکی برای شناسایی آن شرایط ابداع کرده است، انجام می دهد.
تاثیر ورزش و فعالیت های بدنی بر حافظه
آتروفی مغز چگونه درمان می شود؟
درمان نیز به این بستگی دارد که واقعاً چه چیزی باعث آتروفی مغزی شده است. مثلا:
ایدز: ایدز یک اختلال خود ایمنی است که با داروهای ضد ویروسی درمان می شود.
مولتیپل اسکلروزیس: ام اس بیماری است که در آن سیستم ایمنی به سلول های عصبی بدن حمله می کند. داروهای اصلاح کننده بیماری، مانند ocrelizumab، برای درمان آن استفاده می شود.
سکته مغزی: سکته مغزی یا “حملات مغزی” اغلب نتیجه لخته شدن خون است که جریان خون اکسیژن دار به مغز را قطع می کند. اینها را می توان توسط TPA ها – داروهای فعال کننده پلاسمینوژن بافتی حل کرد.
سیفلیس: درمان سیفلیس معمولاً شامل آنتی بیوتیک است.
آسیب مغزی تروماتیک: درمان صدمات مغزی اغلب به نوعی جراحی نیاز دارد.
بیماری آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل غیرقابل درمان هستند. با این حال، روش های درمانی برای مدیریت علائم آنها وجود دارد.
انحطاط مغز، البته، به طور بالقوه تهدید کننده زندگی است. به جز مرگ، میتواند توانایی فرد را برای مدیریت امور روزمره از بین ببرد و منجر به کنارهگیری اجتماعی، انزوا و افسردگی شود. در حال حاضر هیچ درمانی برای آتروفی مغزی وجود ندارد، اما این امید وجود دارد که تحقیقات پزشکی راهی برای رسیدگی موثرتر به این وضعیت پیدا کند.
جمله پایانی درباره بیماری کوچک شدن مغز
هیچ شواهد روشنی مبنی بر اینکه آتروفی مغزی قابل پیشگیری است وجود ندارد، اما انجام اقدامات خاصی احتمال شروع زودرس یا شدید آن را کاهش می دهد. اینها شامل ورزش منظم، تنظیم فشار خون و خوردن یک رژیم غذایی سالم است. غذاهای غنی از آنتی اکسیدان ها و اسیدهای چرب امگا ۳ برای ماده خاکستری شما مفید هستند.
سلامت مغز سلامت بدن است. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده علائم اختلال شناختی را تجربه می کنید، با تیم علوم اعصاب و سکته مغزی باپتیست سلامت تماس بگیرید تا یک قرار ملاقات تعیین کنید. افرادی که علائم سکته مغزی دارند باید آنها را به عنوان یک اورژانس پزشکی درمان کنند.