من همیشه به افرادی که می توانند انتقاد سازنده را با مهربانی بپذیرند حسادت کرده ام. به نظر میرسد که من با ویژگی انتقاد پذیری متولد نشدهام، و در طول زندگی حرفهایام با دریافت انتقاد، حتی زمانی هم که کاملاً درست بود، مشکل داشتم. لحظهای که انتقاد را میشنوم، ضربان قلبم تند میشود و ذهنم شروع به فلسفه بافی میکند – ابتدا در جستجوی توضیحی برای حمله به آن شخصم و سپس به انتقادی که از من شد فکر میکنم البته که میدانم تنها من در انتقاد پذیری مشکل ندارم و خیلی از افراد روحیه انتقادپذیری ندارند.
متأسفانه بسیاری از ما به انتقاد با حالت تدافعی و عصبانیت واکنش نشان میدهیم یا – حتی بدتر – به فردی که بازخورد میدهد حمله میکنیم. اما حقیقت این است که ما باید از آن عبور کنیم. ما می دانیم که انتقاد سازنده ارزش دارد – در غیر این صورت چگونه نقاط ضعف را شناسایی می کنیم که فقط به حفظ روابط کمک می کند و در هر کاری که انجام می دهیم موفق تر باشیم.
پس چگونه یاد بگیریم که انتقاد را بپذیریم و سریع از خودمان دفاع نکنیم؟ دفعه بعد که انتقاد سازنده ای از مدیر یا یکی از همتایان خود دریافت کردید، از این فرآیند شش مرحله ای استفاده کنید تا با درایت و مهربانی با انتقاد برخورد کنید.
چگونه انتقاد پذیر باشیم؟
به انتقاد سریع و فوری واکنش نشان ندهید
در اولین مرحله برای انتقادپذیر شدن ، قبل از هر عکس العملی مکث کنید. واقعا سعی کنید اصلا واکنشی نشان ندهید! شما حداقل یک ثانیه فرصت دارید تا واکنش خود را متوقف کنید. در حالی که یک ثانیه در زندگی واقعی ناچیز به نظر می رسد، زمان کافی برای مغز شماست تا یک موقعیت را پردازش کند. و در آن لحظه، میتوانید کنایههای واکنشی را متوقف کنید و به خود یادآوری کنید که آرام بمانید.
مزایای انتقاد پذیری را به خاطر بسپارید
اکنون، چند ثانیه فرصت دارید تا فواید دریافت انتقاد سازنده را به سرعت به خود یادآوری کنید – یعنی مهارتها، محصول کاری و روابط خود را بهبود بخشید و به شما کمک کند تا انتظاراتی را که مدیرتان و دیگران از شما دارند برآورده کنید.
همچنین باید سعی کنید هرگونه واکنشی را که نسبت به شخصی که انتقادتان میکند، کاهش دهید. دریافت انتقاد از یک همکار، همسال یا شخصی که او را دوست ندارید می تواند چالش برانگیز باشد، اما به یاد داشته باشید:گاهی اوقات توجه به یک انتقاد و دیدن ضعف های خود میتواند زندگی تان را تغییر دهد.
برای فهمیدن درست به انتقاد گوش کنید
همانطور که شخص انتقاد خود را با شما به اشتراک می گذارد، به دقت گوش دهید. به فرد اجازه دهید افکار کامل خود را بدون وقفه به اشتراک بگذارد. وقتی آنها تمام شدند، آنچه را که شنیدید تکرار کنید. به عنوان مثال، «میشنوم که همکارم از مدل ارائه گزارش های کاری من رضایت ندارد»
در این مرحله، از تحلیل یا زیر سوال بردن آن فرد خودداری کنید. در عوض، فقط بر درک نظرات و دیدگاه او تمرکز کنید. و در اینجا از شک و تردید بهره ببرید درست انتقاد کردن کار دشواری است اما توجه داشته باشید که شخصی که به شما بازخورد می دهد ممکن است عصبی باشد یا ایده های خود را به طور کامل بیان نکرده باشد فرصت گفتگوی بیشتر را فراهم کنید.
پیشنهاد می کنیم مقاله “چگونه خود را ببخشیم؟ ” را نیز مطالعه بفرمایید.
از منتقدتان تشکر کنید
این بخش سختی است، می دانم، به چشمان شخص نگاه کنید و از او برای به اشتراک گذاشتن نظرش با شما تشکر کنید. از این موضوع غافل نشوید و بگویید: “من واقعاً از اینکه وقت گذاشتید و در مورد این موضوع با من صحبت کردید سپاسگزارم.”
ابراز قدردانی به این معنی نیست که شما با انتقاد او موافق هستید، اما نشان می دهد که شما تلاش همکارتان برای ارزیابی شما و به اشتراک گذاشتن افکارش را تصدیق می کنید.
برای انتقاد پذیر شدن از منتقدتان سوال بپرسید
اکنون زمان پردازش بازخورد است – احتمالاً می خواهید در این مرحله درک بیشتری داشته باشید و دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید. اجتناب از درگیر شدن در بحث؛ در عوض، برای یافتن ریشه مسائل واقعی مطرح شده و راه حل های ممکن برای پرداختن به آنها، از منتقد خود سؤال بپرسید.
به عنوان مثال، اگر یکی از همکاران به شما بگوید که در یک جلسه عصبی شده اید، در اینجا چند راه برای تجزیه این انتقاد وجود دارد:
به دنبال مثالهای خاص باشید تا به شما در درک موضوع کمک کند: «من کمی ناامید بودم، اما آیا میتوانید وقتی در جلسه فکر میکردید عصبی شدم،فوری به من تذکر بدهید؟؟»
بازخوردی را که مورد مناقشه نیست تصدیق کنید: «حق با شماست من وقتی کارمند دیگری صحبت میکرد حرفش را قطع کردم و بعداً به خاطر آن عذرخواهی کردم».
سعی کنید بفهمید که آیا این یک مسئله منفرد است (مثلاً اشتباهی که یک بار مرتکب شده اید): “آیا متوجه شده اید که در جلسات دیگر عصبی می شوم یا خیر؟”
به دنبال راهحلهای ملموس برای رسیدگی به بازخورد باشید: «خیلی دوست دارم نظرات شما را در مورد اینکه چگونه در آینده میتوانم با این موضوع متفاوت رفتار کنم، بشنوم.»
انتقاد سازنده اغلب تنها راهی است که ما را از ضعف هایمان باخبر میکند و بدون آن نمی توانیم پیشرفت کنیم. وقتی جنبه انتقاد پذیر نباشیم ، به جای پذیرش و مهربانی، در خطر از دست دادن این بینش و درک مهم از ضعف هایمان هستیم. به یاد داشته باشید، انتقاد کردن آسان نیست و مطمئناً شنیدن آن هم آسان نیست، اما در حال حاضر و در دراز مدت به ما کمک خواهد کرد.