اپندیموم چیست و چگونه درمان می شود؟

اپاندیموم نوعی تومور است که در سیستم عصبی مرکزی ایجاد می شود. می تواند هم در مغز و هم در نخاع ایجاد شود. در کودکان خردسال شایع تر از بزرگسالان است. با این حال، ممکن است در هر سنی ایجاد شود. وجود آن باعث انسداد گردش خون مایع مغزی نخاعی می شود.

مشکل این است که بسیاری از افراد می توانند برای مدت طولانی بدون علامت باشند یا علائم بسیار غیر اختصاصی را بروز دهند. از این رو، تشخیص اغلب به تأخیر می افتد. خوشبختانه، در حال حاضر چندین روش درمانی برای آن وجود دارد.

اپندیموم چیست؟

اپندیموما یک تومور اولیه است که می تواند در مغز یا نخاع (سیستم عصبی مرکزی) شروع شود. از هیچ قسمت دیگری از بدن نمی آید. به عبارت دقیق‌تر، از سلول‌های اپاندیمی می‌آید، آنهایی که بطن‌های مغز و کانال اپاندیمی نخاع را می‌پوشانند. این بیماری حدود ۵ درصد از گلیوماهای داخل جمجمه ای در بزرگسالان و تا ۱۰ درصد از تومورهای سیستم عصبی مرکزی دوران کودکی را تشکیل می دهد.

سلول های اپاندیمی مسئول تولید مایع مغزی نخاعی در سطح بطن های مغزی هستند. در بقیه سیستم عصبی مرکزی، حرکت این مایع را تسهیل می کنند. به خودی خود نقش مهمی در حفاظت از این سیستم دارد.

اپاندیموم زمانی رخ می دهد که این سلول ها خارج از کنترل رشد کنند و در نتیجه تومور ایجاد شود. معمولاً به رنگ نرم، خاکستری یا قرمز است. و اگرچه نادر است، اما می تواند افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد. تفاوت اصلی بین کودکان و بزرگسالان مکان است.

انواع و درجات اپاندیموما

اپندیموما را می توان به انواع و درجات مختلف طبقه بندی کرد. انواع بر اساس محل قرارگیری آنها در مغز یا داخل ستون فقرات از یکدیگر متمایز می شوند. از سوی دیگر، درجات مربوط به آتیپیایی است که سلول ها ارائه می دهند.

یعنی سلول‌های سرطانی که کمی با سلول‌های طبیعی تفاوت دارند، تومور با درجه پایین را تشکیل می‌دهند. با این حال، آنهایی که توسط سلولهای بسیار کمی شبیه به سلولهای سالم تشکیل می شوند، درجه بالایی خواهند داشت.

اپاندیموم درجه یک

اپندیموم های درجه یک آنهایی هستند که توسط سلول هایی که به کندی رشد می کنند تشکیل می شوند. در این گروه انواع ساب اپاندیموما و میکسوپاپیلاری اپاندیموم را می یابیم. هر دو نوع در بزرگسالان بیشتر از کودکان دیده می شود.

ساب‌پندیموم‌هایی هستند که در نزدیکی بطن‌های مغزی ایجاد می‌شوند.
میکسوپاپیلاری در نخاع ظاهر می شود. در واقع معمولاً قسمت پایینی آن را درگیر می کند.

        پیشنهاد می کنیم مقاله “نحوه انجام آنژیوگرافی مغزی چگونه است؟” را نیز مطالعه بفرمایید.      

تومورهای درجه دو

تومورهای درجه II شایع تر از موارد فوق هستند. آنها سریعتر رشد می کنند و شامل بسیاری از زیرگروه ها هستند. به عنوان مثال، آنها شامل اپاندیموم های پاپیلاری و سلولی هستند.

اپندیموم های درجه III

اپندیموم های درجه III تهاجمی ترین هستند. سلول ها بسیار آتیپیک هستند و رشد بسیار سریعی دارند. به آن “اپاندیموم آناپلاستیک” نیز گفته می شود. رشد آنها در داخل جمجمه، چه در مغز و چه در ساقه مغز، شایع تر است.

آنها ظرفیت بیشتری برای انتشار دارند، زیرا می توانند این کار را از طریق مایع مغزی نخاعی انجام دهند. بنابراین، ممکن است کانون های تومور دیگری در مغز یا نخاع ظاهر شوند. با این حال، آنها معمولاً به سایر اندام ها متاستاز نمی دهند.

علائم اپندیموم

اپندیموم در قسمت های مختلف سیستم عصبی مرکزی رخ می دهد. همچنین، ممکن است افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد. همه این عوامل به این معنی است که علائم بسیار متغیر هستند. در واقع، همانطور که در مقدمه اشاره کردیم، برخی افراد به سختی علائمی دارند.

یکی از شایع ترین علائم سردرد است. تومور می تواند باعث افزایش فشار داخل جمجمه شود، بنابراین حالت تهوع، استفراغ و بی حالی نیز شایع است. برخی از بیماران تاری دید یا از دست دادن بینایی را تجربه می کنند.

حتی ممکن است از دست دادن تعادل، مشکل در راه رفتن و تشنج ظاهر شود. هنگامی که اپاندیموم بر نخاع تأثیر می گذارد، معمولاً ضعف و گزگز در اندام ها مشاهده می شود. ممکن است گردن درد نیز وجود داشته باشد.

علل و عوامل خطر

مانند هر تومور دیگری، اپاندیموما ظاهر می شود زیرا سلول ها شروع به تکثیر غیرقابل کنترل می کنند. علت آن جهش در DNA این سلول ها است. با این حال، مشخص نیست که چرا این اتفاق می افتد.

در هر صورت دیده شده است افرادی که از نوروفیبروماتوز نوع ۲ رنج می برند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. این یک اختلال ژنتیکی است که به شکل گیری تومور در سیستم عصبی کمک می کند.

چگونه اپندیموما تشخیص داده می شود؟

تشخیص اپندیموم پیچیده است و نیاز به آزمایشات تکمیلی خاصی دارد. اغلب، متخصص مغز و اعصاب یک معاینه کامل عصبی را برای ارزیابی حواس، هماهنگی، رفلکس ها و اعصاب جمجمه ای بیمار انجام می دهد.

از طریق معاینه مذکور و آگاهی از علائم، می توان وجود یا عدم وجود تومور و محل آن را راهنمایی کرد. تست های تصویربرداری مانند ام آر آی یا سی تی اسکن معمولا در این زمان انجام می شود.

همانطور که متخصصان کلینیک مایو توضیح می دهند، این آزمایش ها برای مشاهده تومور ضروری است. در برخی موارد پونکسیون کمری نیز انجام می شود. این آزمایشی است که شامل استخراج مایع مغزی نخاعی با سوراخ کردن فضای بین مهره‌ها می‌شود.

مایع در آزمایشگاه تجزیه و تحلیل می شود تا مشخص شود آیا سلول های تومور یا تغییراتی وجود دارد که نشان دهنده وجود آنها باشد. خود تومور نیز معمولاً تجزیه و تحلیل می‌شود تا ببینیم سلول‌های تشکیل‌دهنده آن چگونه هستند.

درمان های اپندیموم چست؟

خوشبختانه راه های مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد. در واقع، همانطور که انتشارات بیمارستان تحقیقاتی کودکان سنت جود توضیح می دهد، بقا بسیار بالاست. میزان بقای پنج ساله بین ۷۰ تا ۸۵ درصد در نظر گرفته می شود.

اولین گزینه درمانی جراحی است. هدف حذف کل تومور یا کاهش اندازه آن تا حد امکان است. مشکل این است که معمولاً در نواحی ظریفی یافت می شود که مداخله در آنها دشوار است. بنابراین، حذف کل تومور همیشه امکان پذیر نیست.

از این رو، بسیاری از بیماران برای از بین بردن سلول های سرطانی باقیمانده به درمان های دیگری نیاز دارند. یکی از آنها پرتودرمانی است. روش های مختلفی مانند درمان با شدت تعدیل شده یا پروتون درمانی وجود دارد.

آنها تکنیک هایی هستند که به دنبال تمرکز تابش بر روی ناحیه تومور و کاهش آسیب به بافت های سالم هستند. پرتودرمانی ممکن است در پیشگیری از عود اپاندیموم مفید باشد. رادیوسرجری نیز مورد استفاده قرار می گیرد که شامل تمرکز پرتو در نقاط خاصی از تومور است.

شیمی درمانی یکی دیگر از پیوندهای درمانی است. با این حال، خیلی موثر نیست. این گزینه معمولاً برای مواردی در نظر گرفته می شود که هم جراحی و هم پرتودرمانی با شکست مواجه شده اند.