اختلال غذا خوردن در کودکان: علائم، علل، انواع و درمان

اختلالات خوردن شرایط رفتاری است که با الگوهای غذایی نامنظم مشخص می شود که اغلب با احساسات ناراحت کننده همراه است. عوامل متعددی وجود دارد که از مسائل اجتماعی گرفته تا روانشناختی متغیر است. در صورت عدم درمان، اختلال خوردن می تواند باعث سوءتغذیه شود که بر رشد جسمی و ذهنی کودک تأثیر می گذارد .اگرچه در نوجوانان شایع است، اما اختلال های غذا خوردن حتی در کودکان کوچکتر نیز قابل مشاهده است. همچنین هیچ محدودیت جنسیتی برای آن وجود ندارد و اغلب نیاز به درمان چند بعدی دارد.

انواع اختلال های غذا خوردن در بین کودکان

بی اشتهایی عصبی:

این یک اختلال جدی است که در آن کودک وزن بدن پایینی دارد و تصور خوبی از بدنش ندارد. این کودکان دائماً نگران افزایش وزن هستند و ممکن است با وجود سالم بودن از اندازه بدن خود ناراضی باشند. در نتیجه، ممکن است خود را گرسنه نگه دارند یا کالری دریافتی خود را کاهش دهند تا به پارامترهای فیزیکی فرضی خود برسند. اگر کودک وزن طبیعی داشته باشد و علائم هشدار دهنده مشابهی را نشان دهد، ممکن است به بی اشتهایی عصبی غیر معمول مبتلا باشد.

پرخوری عصبی:

کودک مبتلا به پرخوری عصبی، دوره‌هایی از پرخوری را نشان می‌دهد و به دنبال آن برای خلاص شدن از شر کالری‌های اضافی پاکسازی می‌کند. گرسنگی بیش از حد و افزایش استفاده از ملین ها، تنقیه یا دیورتیک ها همراه با کاهش کنترل مصرف غذا رخ می دهد.

اختلال پرخوری:

کودکان مبتلا به اختلال پرخوری به مقدار زیاد غذا می خورند و به دنبال آن قسمت هایی از احساس گناه و افسردگی ایجاد می شود. آنها همچنین ممکن است نسبت به خلاص شدن از شر کالری های اضافی بی علاقگی نشان دهند و خطر چاقی را افزایش دهند.

اختلال مصرف غذای اجتنابی:

در اختلال مصرف غذای اجتنابی، کودک بر اساس ویژگی‌های حسی آن‌ها مانند طعم، رنگ، دما، بافت یا عطر، از خوردن غذاها خودداری می‌کند. آنها همچنین ممکن است کاهش اشتها را نسبت به کل این گروه نشان دهند. این بی علاقگی انتخابی ممکن است باعث کمبودهای تغذیه ای شود.

 اختلالات نشخوار :

اختلالات نشخوار نیز تحت عنوان اختلالات خوردن قرار می گیرند. در این اختلال، کودک به مصرف مواد غذایی بدون ارزش غذایی مانند زغال سنگ، پارچه، صابون، گچ، فلز، سنگریزه، خاک رس یا سایر مواد غذایی علاقه نشان می دهد. این ممکن است کودک را در معرض خطر مسمومیت قرار دهد. در اختلال نشخوار، برگشت و جویدن مجدد غذا مشاهده می شود.

علل و عوامل ایجاد کننده اختلال غذا خورن در کودکان

دلیل خاصی وجود ندارد که منجر به اختلالات خوردن شود. این می تواند به دلیل ادغام مسائل اجتماعی، روانی یا بیولوژیکی باشد. موارد زیر می تواند خود را از طریق یک اختلال خوردن نشان دهد

اضطراب
افسردگی
کاهش عزت نفس
تصور غلط در مورد تصاویر بدن
تأثیر منفی رسانه ها
استرس و تروما
انعطاف ناپذیری رفتاری
اختلالات خلقی

طبق چند مطالعه، اختلالات خوردن می تواند به دلیل ژنتیک نیز باشد . داشتن یک والدین یا یکی از بستگان نزدیک مبتلا به اختلال خوردن می تواند کودک را در معرض خطر قرار دهد. به طور مشابه، کودکی که در محیطی آگاهانه و متمرکز بر رژیم غذایی بزرگ شده است ممکن است دچار اختلال خوردن شود.

علائم اختلال غذا خوردن در کودکان

افزایش نگرانی در مورد ظاهر فیزیکی آنها یک علامت شایع اختلال خوردن است. سایر علائم ممکن است بسته به عامل ایجاد کننده و اختلال خوردن متفاوت باشد .

۱- علائم شایع اختلالات خوردن

کاهش وزن ناگهانی
مشکلات گوارشی مانند یبوست، حالت تهوع و کمبود گرسنگی
خستگی

۲-علائم بی اشتهایی عصبی

BMI پایین
کاهش دریافت کالری
کاهش وزن
خستگی
یبوست
نفخ بعد از مصرف غذا
کاهش توانایی تنظیم حرارت
پوست خشک
قاعدگی نامنظم یا کاهش یافته در دختران
نارضایتی از تصویر بدن
بی میلی به خوردن غذا علیرغم احساس گرسنگی
ترس شدید از افزایش وزن
افزایش فعالیت بدنی
انکار گرسنگی
ورزش بیش از حد به عنوان یک رفتار جبرانی

۳- علائم پرخوری عصبی

اپیزودهای زیاده روی در غذا خوردن، عمدتاً مخفیانه
انزوای اجتماعی
ترس از عدم کنترل خود نسبت به پرخوری
جای زخم در پشت انگشتان به دلیل استفراغ ناشی از خود
نوسانات مداوم وزن و ناراحتی معده
استفراغ خود القا شده
گرسنگی دادن به خود بعد از یک دوره پرخوری
یبوست
سوزش سردل

        پیشنهاد می کنیم مقاله “افسردگی در نوجوانان از علائم تا درمان” را نیز مطالعه بفرمایید.      

۴-علائم اختلال پرخوری

اپیزودهای پرخوری و به دنبال آن احساس گناه
عدم کنترل الگوهای غذایی
غذا خوردن اجباری با وجود کمبود گرسنگی
درگیر فکر غذا و خوردن است
افزایش ناگهانی وزن بیش از حد

۵٫ علائم اختلال مصرف غذای اجتنابی

بی علاقگی ناگهانی به خوردن نوع خاصی از غذا
بدون ترس از افزایش وزن و بدون آگاهی بدن
پرخوری پیشرونده
ترس از خفگی یا استفراغ
کمبودهای تغذیه ای معمولاً از طریق ناخن های شکننده، پوست خشک و بهبود ضعیف زخم ها نشان می دهد.

۶- علائم اختلال نشخوار

نارسایی مکرر و جویدن مجدد غذا
لبهای خشکیده و ترک خورده
بوی بد دهان
سوء هاضمه

ناراحتی مداوم معده
مدفوع خونی به دلیل زخم معده
دندان های آسیب دیده

عوارض اختلال غذا خورن در کودکان

از آنجایی که اختلالات خوردن بر وضعیت تغذیه کودک تأثیر می گذارد، در صورت ناشناس ماندن یا درمان نشدن می تواند عوارض متعددی ایجاد کند. این عوارض ممکن است شامل:

کم خونی
مشکلات قلبی مانند برادی کاردی (کاهش ضربان قلب)، آریتمی (ضربان قلب نامنظم)، یا تغییر فشار خون
رشد تاخیری
تغییر سطوح هورمونی
پوسیدگی دندان
لکوپنی (کاهش تعداد گلبول های سفید خون)
مشکلات گوارشی
چاقی
دیابت نوع ۲
پلی یوری (افزایش تولید ادرار)
سلامت استخوان ها را به خطر انداخته است
عدم تعادل الکترولیت
ضعف عضلانی

تشخیص

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی و متخصص سلامت روان شما یک ارزیابی فیزیکی و روانی را برای تشخیص اختلال خوردن انجام می دهد. چند پرسشنامه استاندارد نیز ممکن است در تشخیص اختلالات خوردن کمک کند.

معاینه فیزیکی: متخصصان پزشکی قد و وزن فرزند شما را در نظر می گیرند و آنها را با نمودارهای رشد قبلی یا نمودارهای رشد استاندارد شده به طور همزمان مقایسه می کنند.

معاینه روانشناسی: یک پزشک در مورد الگوهای غذا خوردن، رفتارها، سابقه، علائم و شکایات روانشناختی کودک شما، در صورت وجود، سوال می کند.

سایر معاینات: اگر کودک سوءتغذیه به نظر می رسد، می توان آزمایش خون برای بررسی کم خونی یا سطوح هورمونی در بدن انجام داد.
پس از تکمیل آزمایش، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است از راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (DSM) برای شناسایی معیارهای تشخیصی استفاده کند. این می تواند به تعیین اختلال خوردن خاصی که بر کودک تأثیر می گذارد کمک کند.

درمان اختلال غذا خوردن در کودکان

رویکرد ترکیبی برای درمان اختلالات خوردن مناسب ترین تلقی می شود. این درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد.

مشاوره تغذیه: یک متخصص تغذیه ثبت شده رژیم غذایی را بر اساس وضعیت تغذیه کودک شما برنامه ریزی می کند. آنها حتی ممکن است فرزند شما را در انتخاب الگوهای غذایی مناسب راهنمایی کنند.

روان درمانی: از آنجایی که اختلالات خوردن نیز در طیف روانشناختی قرار می گیرند، یک جلسه مشاوره از روانپزشک یا روانشناس توسط پزشک شما پیشنهاد می شود. این رفتار درمانی بر شناسایی هر گونه اختلال روانی زمینه ای و مشاوره با بیماران در طول جلسات متمرکز است.

داروها: مکمل های ویتامین و مواد معدنی ممکن است بر اساس وضعیت تغذیه کودک پیشنهاد شود. اگر کودک افسرده باشد، ممکن است داروهای ضد افسردگی نیز تجویز شود.

رویکرد مادزلی: در این مداخله درمانی متمرکز بر والدین، والدین آموزش می بینند که رویکردی مثبت داشته باشند و در نهایت کنترل الگوهای غذایی را به فرزندانشان بسپارند .

پیشگیری از اختلالات غذا خوردن در کودکان

ممکن است چند استراتژی وجود داشته باشد که ممکن است از اختلالات خوردن در بین کودکان جلوگیری کند. از آنجایی که کودکان تمایل به یادگیری با مشاهده دارند، والدین و معلمان باید بر الگوهای تغذیه سالم تمرکز کنند. تمرکز کمتر بر شکل بدن و بیشتر بر روی الگوهای صحیح تغذیه و مثبت بودن بدن می تواند به طور منفعلانه از هرگونه اختلال خوردن جلوگیری کند.

در اینجا چند نکته وجود دارد که می توانید برای ایجاد یک محیط غذایی مثبت در خانه دنبال کنید :

هیچ تغییر رژیم غذایی سختی را روی کودک اعمال نکنید
از دادن پاداش به هر فعالیتی با غذا خودداری کنید
به غذاها برچسب “خوب” و “بد” نزنید زیرا ممکن است آنها را وادار به انتخاب غذاهای بد کند.
آنها را تشویق کنید که فقط زمانی که گرسنه هستند غذا بخورند و سهم آنها را بر اساس میزان گرسنگی آنها محدود کنید
عادات غذایی را برای کاهش وزن تلقین نکنید و غذا خوردن باید فقط برای سلامتی باشد