آبله میمون چه ویروسی است؟

آبله میمون یک زئونوز ویروسی (ویروسی است که از حیوانات به انسان منتقل می شود) با علائمی بسیار شبیه به علائمی که در گذشته در بیماران آبله دیده می شد، اگرچه از نظر بالینی شدت آن کمتر است. با ریشه کنی آبله در سال ۱۹۸۰ و متعاقباً توقف واکسیناسیون آبله، آبله میمون به عنوان مهم ترین ویروس ارتوپاکس برای سلامت عمومی مطرح شد. آبله میمون عمدتاً در مرکز و غرب آفریقا، اغلب در مجاورت جنگل های بارانی استوایی رخ می دهد .ویروس آبله میمون یک ویروس DNA دو رشته ای پوشش دار است که متعلق به جنس Orthopoxvirus از خانواده Poxviridae است.

شیوع آبله میمون

آبله میمون انسانی برای اولین بار در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو در یک پسر ۹ ساله در منطقه ای که آبله در سال ۱۹۶۸ از بین رفته بود در انسان شناسایی شد. از آن زمان، بیشتر موارد از مناطق روستایی و جنگلی گزارش شده است. حوضه کنگو، به ویژه در جمهوری دموکراتیک کنگو و موارد انسانی به طور فزاینده ای از سراسر آفریقای مرکزی و غربی گزارش شده است.

از سال ۱۹۷۰، موارد انسانی در ۱۱ کشور آفریقایی – بنین، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری دموکراتیک کنگو، گابن، ساحل عاج، لیبریا، نیجریه، جمهوری کنگو، سیرالئون گزارش شده است. به عنوان مثال، در سال ۱۹۹۶-۱۹۹۷، شیوع بیماری در جمهوری دموکراتیک کنگو با نسبت مرگ و میر کمتر و نرخ حمله بالاتر از حد معمول گزارش شد.

شیوع همزمان آبله مرغان (ناشی از ویروس آبله مرغان که یک ویروس ارتوپاکس نیست) و آبله میمون پیدا شد که می تواند تغییرات واقعی یا ظاهری در دینامیک انتقال را در این مورد توضیح دهد. از سال ۲۰۱۷، نیجریه با بیش از ۵۰۰ مورد مشکوک و بیش از ۲۰۰ مورد تایید شده و نسبت مرگ و میر تقریباً ۳٪ شیوع گسترده ای را تجربه کرده است. گزارش موارد تا امروز ادامه دارد.

آبله میمون یک بیماری از اهمیت بهداشت عمومی جهانی است، زیرا نه تنها کشورهای آفریقای غربی و مرکزی، بلکه سایر نقاط جهان را نیز درگیر می کند. در سال ۲۰۰۳، اولین شیوع آبله میمون در خارج از آفریقا در ایالات متحده آمریکا بود و با تماس با سگ‌های خانگی آلوده مرتبط بود.

آبله میمون نیز در مسافرانی از نیجریه به اسرائیل در سپتامبر ۲۰۱۸، به بریتانیا در سپتامبر ۲۰۱۸، دسامبر ۲۰۱۹، می ۲۰۲۱ و می ۲۰۲۲، به سنگاپور در می ۲۰۱۹ گزارش شده است. و به ایالات متحده آمریکا در ژوئیه و نوامبر ۲۰۲۱٫ در می ۲۰۲۲، موارد متعدد این ویروس در چندین کشور شناسایی شد. در حال حاضر مطالعاتی برای درک بیشتر اپیدمیولوژی، منابع عفونت و الگوهای انتقال در حال انجام است.

آبله میمون چگونه منتقل میشود؟

انتقال از حیوان به انسان (زئونوز) می تواند از تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، یا ضایعات پوستی یا مخاطی حیوانات آلوده رخ دهد. در آفریقا، شواهدی از عفونت ویروس آبله میمون در بسیاری از حیوانات از جمله سنجاب های درختی، موش های صحرایی گامبیایی، گونه های مختلف میمون و غیره یافت شده است. خوردن گوشت ناکافی پخته شده و سایر محصولات حیوانی حیوانات آلوده یک عامل خطر احتمالی است. افرادی که در مناطق جنگلی یا نزدیک آن زندگی می کنند ممکن است در معرض حیوانات آلوده به طور غیرمستقیم یا کم قرار بگیرند.

انتقال از انسان به انسان می تواند در اثر تماس نزدیک با ترشحات تنفسی، ضایعات پوستی فرد مبتلا یا اشیاء آلوده اخیر ایجاد شود. انتقال از طریق ذرات تنفسی قطرات معمولاً مستلزم تماس طولانی مدت چهره به چهره است که کارکنان بهداشتی، اعضای خانواده و سایر تماس های نزدیک موارد فعال را در معرض خطر بیشتری قرار می دهد.

با این حال، طولانی‌ترین زنجیره انتقال مستند در یک جامعه در سال‌های اخیر از شش مورد به ۹ مورد عفونت فرد به فرد متوالی رسیده است. این ممکن است نشان دهنده کاهش ایمنی در همه جوامع به دلیل توقف واکسیناسیون آبله باشد. انتقال همچنین می تواند از طریق جفت از مادر به جنین (که می تواند منجر به آبله میمون مادرزادی شود) یا در طی تماس نزدیک در حین تولد و پس از تولد رخ دهد.

علائم و نشانه ها آبله میمون

دوره کمون (فاصله از عفونت تا شروع علائم) آبله میمون معمولاً از ۶ تا ۱۳ روز است اما می تواند بین ۵ تا ۲۱ روز باشد.

عفونت را می توان به دو دوره تقسیم کرد:

دوره تهاجم (بین ۰ تا ۵ روز طول می کشد) که با تب، سردرد شدید، تورم غدد لنفاوی، کمردرد، درد عضلانی و کمبود انرژی مشخص می شود.تورم غدد لنفاوی یکی از ویژگی های متمایز آبله میمون در مقایسه با سایر بیماری هایی است که ممکن است در ابتدا مشابه ظاهر شوند (آبله مرغان، سرخک، آبله).

آبله پوست معمولاً در عرض ۱-۳ روز پس از ظهور تب شروع می شود. بثورات بیشتر بر روی صورت و اندام ها متمرکز است تا روی تنه. صورت (در ۹۵٪ موارد) و کف دست ها و پاها (در ۷۵٪ موارد) را درگیر می کند. همچنین غشاهای مخاطی دهان (در ۷۰٪ موارد)، دستگاه تناسلی (۳۰٪)  تحت تأثیر قرار می گیرند.

آبله میمون معمولاً یک بیماری خود محدود شونده است که علائم آن بین ۲ تا ۴ هفته طول می کشد. موارد شدید بیشتر در میان کودکان رخ می دهد و به میزان قرار گرفتن در معرض ویروس، وضعیت سلامت بیمار و ماهیت عوارض مربوط می شود. نقص سیستم ایمنی زمینه ای ممکن است منجر به پیامدهای بدتری شود.

نسبت مرگ و میر مورد این بیماری در طول تاریخ بین ۰ تا ۱۱ درصد در جمعیت عمومی بوده و در میان کودکان خردسال بیشتر بوده است. در زمان های اخیر، نسبت مرگ و میر موارد حدود ۳-۶٪ بوده است.

تشخیص آبله میمون

تشخیص افتراقی بالینی که باید در نظر گرفته شود شامل سایر بیماری‌های راش مانند آبله مرغان، سرخک، عفونت‌های پوستی باکتریایی، گال، سیفلیس و آلرژی‌های مرتبط با دارو است. تورم غدد لنفاوی در مرحله پرودرومال بیماری می تواند یک ویژگی بالینی برای تشخیص آبله میمون از آبله مرغان باشد.

در صورت مشکوک شدن به آبله میمون، کارکنان بهداشتی باید نمونه مناسبی را جمع آوری کرده و به طور ایمن به آزمایشگاهی با قابلیت مناسب انتقال دهند. تایید آبله میمون به نوع و کیفیت نمونه و نوع آزمایش آزمایشگاهی بستگی دارد.

برای این منظور، نمونه‌های تشخیصی بهینه برای آبله میمون‌ها از ضایعات پوستی – سقف یا مایع وزیکول‌ها و پوسچول‌ها و پوسته‌های خشک هستند. در صورت امکان، بیوپسی یک گزینه است. نمونه های ضایعه باید در یک لوله خشک و استریل (بدون محیط انتقال ویروس) و سرد نگهداری شوند.

به منظور تفسیر نتایج آزمایش، ضروری است که اطلاعات بیمار با نمونه ها ارائه شود، از جمله: الف) تاریخ شروع تب، ب) تاریخ شروع بثورات، ج) تاریخ جمع آوری نمونه، د) وضعیت فعلی فرد و  سن.

پیشنهاد می کنیم مقاله “۲۳ داروی خانگی برای درمان طبیعی سرفه ” را نیز مطالعه بفرمایید.

درمان آبله میمون

مراقبت بالینی باید به طور کامل برای کاهش علائم، مدیریت عوارض و جلوگیری از عواقب طولانی مدت بهینه شود. برای حفظ وضعیت تغذیه مناسب باید به بیماران مایعات و غذا داده شود. عفونت های باکتریایی ثانویه باید همانطور که نشان داده شده درمان شوند.

واکسیناسیون

واکسیناسیون علیه آبله از طریق چندین مطالعه مشاهده ای نشان داده شد که حدود ۸۵٪ در پیشگیری از آبله میمون موثر است. بنابراین، واکسیناسیون قبلی آبله ممکن است منجر به بیماری خفیف‌تری شود. شواهدی مبنی بر واکسیناسیون قبلی علیه آبله معمولاً به صورت اسکار روی بازو دیده می شود. در حال حاضر، واکسن‌های اصلی (نسل اول) آبله دیگر در دسترس عموم نیستند.

برخی از پرسنل آزمایشگاه یا کارکنان بهداشت ممکن است واکسن جدیدتری برای آبله دریافت کرده باشند تا از آنها در صورت مواجهه با ارتوپاکس ویروس در محل کار محافظت شود. یک واکسن جدیدتر بر اساس یک ویروس واکسینیا ضعیف شده اصلاح شده (سویه آنکارا) برای پیشگیری از آبله میمون در سال ۲۰۱۹ تأیید شد. این واکسن دو دوز است که در دسترس بودن آن محدود است.

پیشگیری از ابتلا به آبله میمون

افزایش آگاهی از عوامل خطر و آموزش مردم در مورد اقداماتی که می توانند برای کاهش قرار گرفتن در معرض ویروس انجام دهند، استراتژی اصلی پیشگیری از آبله میمون است. اکنون مطالعات علمی برای ارزیابی امکان سنجی و مناسب بودن واکسیناسیون برای پیشگیری و کنترل آبله میمون در حال انجام است. برخی از کشورها سیاست هایی برای ارائه واکسن به افرادی که ممکن است در معرض خطر باشند مانند پرسنل آزمایشگاهی، تیم های واکنش سریع و کارکنان بهداشتی در حال توسعه هستند.

کاهش خطر با شناسایی موارد جدید و قرنطینه آنها

نظارت و شناسایی سریع موارد جدید برای مهار شیوع بسیار مهم است. در طول شیوع تماس نزدیک با افراد آلوده مهم ترین عامل خطر برای عفونت ویروس آبله میمون است. کارکنان بهداشتی و اعضای خانواده در معرض خطر بیشتری برای ابتلا هستند. کارکنان بهداشتی که از بیماران مبتلا به عفونت مشکوک یا تایید شده ویروس آبله میمون مراقبت می کنند، یا نمونه هایی از آنها را جابجا می کنند، باید اقدامات احتیاطی استاندارد کنترل عفونت را انجام دهند. در صورت امکان، افرادی که قبلاً علیه آبله واکسینه شده اند باید برای مراقبت از بیمار انتخاب شوند.

بیشتر عفونت ها ناشی از انتقال اولیه از حیوان به انسان است. از تماس محافظت نشده با حیوانات وحشی، به ویژه آنهایی که بیمار یا مرده هستند، از جمله گوشت، خون و سایر قسمت های آنها باید اجتناب شود. علاوه بر این، تمام غذاهای حاوی گوشت حیوانی یا قطعات آن باید قبل از مصرف کاملا پخته شوند.