آیا من حساس و زودرنجم؟

*این مطلب در خرداد ماه ۱۴۰۲ بروزرسانی شده است.

همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب”آیا من حساس و زودرنجم؟” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .

زودرنجی احساسی است که همه‌ی ما در زندگی به نوعی آن را تجربه کرده‌ایم. اما هر کدام از ما چقدر اجازه می‌دهیم این حس بر روابط‌‌مان با اطرافیان‌ تأثیر بگذارد؟ زودرنجی سطوح مختلفی دارد و به نسبت عکس‌العملی که ما در نتیجه‌ی ناراحتی از یک موضوع بروز می‌دهیم، متغیر است. زودرنجی عواطف ما را آلوده و خلق‌وخوی ما را خراب می‌کند و موج منفی و شرایط استرس‌زایی را در محل کار، خانه و خانواده و به‌طورکلی محیط اطراف پخش می‌کند که بر دیگران هم تأثیر ناخوشایندی می‌گذارد.

افراد زود رنج معمولا درباره تمامی حرف ها و رفتارهای دیگران نگرشی منفی دارند و آنها را به خود می گیرند به همین دلیل ترجیح می دهند در جمع نباشند و تنهایی را به جمع ترجیح می دهند غافل از این که تنها یی و گوشه گیری، سبب تشدید حساسیت و احساسات منفی شان می شود .

اما، در برخورد با اینگونه افراد چه باید کرد ؟

۱- باید به فرد مورد نظر بفهمانید که نباید فکر کند دچار مشکل است . تنها او نیست که با این مسأله روبرو ست،افراد دیگر هم تا حدودی این حالت را تجربه کرده‌اند. آن چه خطرناک است و جای نگرانی دارد، باقی ماندن در این حالت است.

۲- او باید بداند «زودرنجی» قابل کنترل است؛ بخشی از آن بر اثر بالا رفتن سن و کسب تجربه و پختگی بیشتر، و بخشی دیگر نیز بر اثر مراقبت‌های ویژه، کمتر می گردد.

۳- کاهش انتظارات از دیگران؛ عزّت و سربلندى انسان در گرو عدم درخواست هاى مکرّر از دیگران است. تا مى تواند به خود متکى باشد و به آنچه هست و دارد، اکتفا کند.

۴- اعتماد به نفس و داشتن روحیه خودباوری، بخشی از عوامل موفقیّت او محسوب می‌شود؛ لذا سعی کنید اعتماد به نفس او را تقویت کنید .

۵- بینش مثبت نسبت به دیگران؛ ممکن است علّت رنجش او از دیگران این باشد که نسبت به آنها دید منفی داشته و فکر می کند همه مخالف اوهستند واو را دوست ندارند، این تصور باعث می‌شود که بدون دلیل از دیگران برنجد.

۶- او را متوجه پیامدهای منفی حالت حساسیت و رنجش از دیگران کنید؛ از او سؤال کنید که با حساسیت و رنجش از دیگران چه چیزی نصیبش می شود؟ آیا به این فکر کرده که آدم عاقل هیچ گاه در زندگی کار بیهوده انجام نمی دهد؟ اکنون درباره این حساسیت و رنجش باید فکر کند ببیند چه چیزی به او می دهد. آیا این، غیر از افسردگی و ضعف اعصاب و سرخوردگی چیزی برای او داشته است؟

۷- در گفتگوهای دوستانه شرکت کرده و با ذکر لطیفه هایی زیبا وخنده دار جمع دوستان را رونق بیشتری ببخشد. سعی کند همیشه شاد و خندان باشد.

۸- اشتباهات دیگران را بپذیرد و خطاهای آنها را عفو کند و همه رفتارهای دیگران را تعمدی علیه خود تفسیر نکند، بلکه با خود بگوید همان طور که من گاهی اوقات اشتباه می کنم و بدون عمد رفتار نابجایی ممکن است انجام دهم، دیگران نیز ممکن است چنین رفتارهایی را مرتکب شوند.

۹- شخصیت خود را یک شیشه بلورین و شکستنی فرض نکند که با کوچکترین ضربه آسیب پذیر شود.

۱۰- واقع بین باشد، یعنی پذیرش واقعیت ها و نگاه واقع بینانه به حوادث و افراد.

۱۱-زیاد صلوات بفرستد. ذکر صلوات و استمرار آن در کاهش تنش های روحی و خوش خلقی مؤثر است.

۱۲- به رفتارها و حالاتى که از افراد سر مى زند و او را عصبانى مى کند، بى توجه باشد. براى مثال اگر کسى با حرف ناروا او را بر مى افروزد، از شنیدن و گوش سپردن به سخنان وى بپرهیزد و یا محیط را ترک کند. به گفته هاى او توجه نکرده و آنها را در ذهن خود مرور نکند.

علت های بروز زود رنجی و حساسیت شدید در فرد

احساسات ما ممکن است به دلایل مختلفی تغییر کند که ممکن است نتوانیم آنها را شناسایی کنیم، بنابراین سؤالاتی مانند چرا من اینقدر تحریک پذیر هستم؟

این سوال می تواند بیش از یک بار به ذهن ما خطور کند، در مواقعی که احساسات راحت تر آشکار می شوند و تحریک پذیری با هر کاری که انجام می دهیم همراه است.

قرار گرفتن در این شرایط برای کسی راحت نیست، با روحیه بدی که روز به روز اطراف را احاطه کرده است. فراوانی تحریک پذیری می تواند برخی موقعیت ها را پیچیده کند و باعث ناامیدی و همچنین آسیب رساندن به روابط با افراد دیگر شود.

اولین چیز این است که باید درک کنید که روحیه همیشه در حال تغییر است. در طول زندگی فراز و نشیب هایی وجود دارد که احساسات را به شیوه ها و شدت های مختلف تحت تأثیر قرار می دهد. با این حال، زمانی که این وضعیت بیش از حد طبیعی گسترش یابد، ممکن است مشکلی ایجاد شود که باید علل آن مشخص شود.

علل روانی زودرنج بودن

اگر در روزهای اخیر تعجب کرده اید که چرا من احساس تحریک پذیری می کنم، باید بدانید که دلایل آن می تواند احساسی یا ارگانیک باشد. یعنی بدخلقی و کم حوصلگی شما ممکن است منشأ روانی داشته باشد که شما آن را شناسایی نکرده اید یا یک مشکل سلامتی داشته باشید.بنابراین، تحریک پذیری ممکن است تجلی موقعیت عمیق تری باشد که توجه کافی به آن نمی شود.

در اینجا دلایلی وجود دارد که می توانید آنها را ارزیابی کنید:

غم پنهان

ناامیدی یا ناامیدی که تجربه می شود می تواند منجر به غم و اندوه بزرگ شود، احساسی که اگر نادیده گرفته شود می تواند به ناامیدی و عصبانیت تبدیل شود و به طور جدی شخصیت را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، مهم است که بدانید وضعیت ذهنی به ترکیب احساسات بستگی دارد، بنابراین باید آنها را شناسایی و درک کنید.

افسردگی

برخی از علائم اختلالات افسردگی تحریک پذیری و بد خلقی است. با این حال، برای بسیاری از افراد رایج است که از این وضعیت بی اطلاع باشند زیرا به طور معمول به انجام فعالیت های خود ادامه می دهند.

اضطراب عدم قطعیت

قطعیت ها به مغز این احساس را می دهد که موقعیت ها را تحت کنترل دارد و می تواند آرامش و تعادل را حفظ کند. بنابراین، هنگامی که ما پر از عدم اطمینان هستیم، معمولاً احساس اضطراب زیادی می کنیم.

استرس

استرسی که از آن مراقبت نمی کنید و در طول زمان ادامه می یابد می تواند باعث تحریک پذیری شما شود. یک فرد استرس زا به احتمال زیاد به شیوه ای تحریک پذیر پاسخ می دهد.

        پیشنهاد می کنیم مقاله “مراقبه یا مدیتیشن چیست؟” را نیز مطالعه بفرمایید.      

علل جسمی زودرنج بودن

مشکلات سلامتی نیز می تواند با تحریک پذیری همراه باشد. این تغییرات فیزیکی ارگانیسم می تواند وضعیت ذهن را به سرعت تغییر دهد. برخی از علل عبارتند از:

بی خوابی زیاد.
مشکلات تیروئید، این عامل باعث ایجاد تغییراتی در خلق و خو می شود.
تغییرات هورمونی مانند PMS نیز می تواند باعث تحریک پذیری شود.
درد مزمن، فیبرومیالژیا یا بیماری های مزمن.
کاهش مواد مغذی مانند آهن، ویتامین D و ویتامین B.
هیدراتاسیون کم
اثرات یا پیامدهای مصرف مواد.

اقداماتی موثر برای کاهش زودرنج بودن

شما نه تنها باید از خود بپرسید که چرا من بسیار زودرنج هستم، بلکه باید بپرسید که چگونه آن را برطرف کنید.

خلق و خوی مبتنی بر خلق و خوی حساس ، خانه و محل کار شما را تحت تأثیر قرار می دهد.

بنابراین، در اینجا اقداماتی وجود دارد که می تواند به شما در کاهش این مشکل کمک کند:

منبع مشکل را پیدا کنید

برای حل هر مشکلی باید بدانید که چه چیزی باعث می شود آن را به درستی حل کنید.

به این فکر کنید که چه زمانی شروع به احساس تحریک پذیری کردید تا تحلیل کنید که چه چیزی می تواند باعث تحریک آن شده باشد.

کافئین را کاهش دهید

مصرف زیاد کافئین در طول روز می تواند تحریک پذیری را در بسیاری از افراد افزایش دهد.بهتر است مصرف متعادل داشته باشید و هیدراتاسیون خود را افزایش دهید.

نگرش دلسوزانه

وقتی با خودتان مهربان هستید، می توانید احساسات خود را آرام کنید. تصدیق کنید که چقدر عصبانی هستید و این وضعیت چقدر ناخوشایند است، سپس آغوشی از طرف کسی را تصور کنید که به شما اهمیت می دهد. هنگامی که احساس بهتری کردید، از همان شفقت استفاده کنید تا به احساس دیگران درباره نگرش شما فکر کنید.پذیرش را بیاموزید تا به شما کمک کند دلسوزتر باشید.

به دنبال دیدگاه دیگری باشید

خیلی وقت ها به خاطر چیزهای کوچکی که احتمالا تا چند روز دیگر به یادمان نخواهد آمد، عصبانی می شویم.کمی وقت بگذارید تا تصویر بزرگ را از منظر بزرگتر ببینید و به چیزهایی فکر کنید که در زندگی شما به خوبی پیش می رود و باید از آنها سپاسگزار باشید، مانند سلامتی و کار.

انرژی عصبی را تخلیه کنید

انرژی بیش از حد می تواند به تحریک پذیری شما دامن بزند، بنابراین توصیه می شود سریع پیاده روی کنید یا بدوید.هوای تازه و فعالیت های بدنی به بهبود خلق و خوی شما کمک می کند. متعهد به تغییر باشید.

به خودت زمان تنهایی بده

مکانی آرام برای فکر کردن پیدا کنید و از چیزی که ممکن است باعث تحریک پذیری شما شود جدا شوید.گوش دادن به موسیقی، حرکات کششی یا یوگا، مدیتیشن، حمام یا فقط استراحت، آرامشی را که نیاز دارید به شما می دهد.

جستجوی کمک

خلق و خوی همیشه تغییر می کند، اما زمانی که زودرنج بودن همیشگی و ثابت است، باید به دنبال ابزارهایی برای جلوگیری از تأثیر آن بر سلامت روان بود. اگر قبلاً همه چیز را به صورت جداگانه امتحان کرده اید، ایده آل این است که به دنبال پشتیبانی باشید.