کمی با بهشت آشناشویم ،شاید بهشتی شدیم

همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب” کمی با بهشت آشناشویم ،شاید بهشتی شدیم” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .

بهشت کجاست؟

بهشت یعنی کانون انواع مواهب و نعمتهای الهی، اعم از معنوی و مادی، که آیات بیشماری از قرآن کریم درباره صفات بهشت و بهشتیان و نعمتهای مختلف مادی آن (از نهرها و طعام‌ها و شراب‌ها و اکرام فوق العاده از سوی فرشتگان) و نیز مواهب معنوی و لذات روحانی، به آن اختصاص یافته است، و در آن آیات حضرت حق در خور فهم و عقل ما آدمیان به ترسیم این نعمات پرداخته است.

از آنجایی که ترسیم این نعمات دارای بعد تربیتی فوق العاده ای است و هر انسانی را که دارای هر گونه انگیزه مادی و معنوی باشد به سوی خود جذب می‌کند و او را برای نیل به آن به تهذیب نفوس، و پاکسازی عقیده، و پاکی اعمال و درستی گفتار و رفتار، دعوت می‌کند، قرآن کریم نیز به طور فراوان به تبیین این امر پرداخته است.
هرچند که حقیقت بهشت و ماهیت آن، و کیفیت صد در صد آن را ما خاکیان، نمی‌دانیم و فعلاً هم نمی‌توانیم به آن دست یابیم ولی اجمالی از آن، از طریق آیات و روایات به دست می‌آید و یک ترسیم اجمالی را به دست ما می‌دهد که قطعاً ترسیم کامل آن نخواهد بود چرا که آن چیزی است برتر و بالاتر، و فراتر و عمیق‌تر از آن چه که تا به حال دیده‌ایم و شنیده‌ایم.

بهشت اقامتگاه ابدی مؤمنان و صالحان رستگار در جهان آخرت است و بهشتيان كسانی هستند كه به تصريح قرآن، در ترازوی اعمال، كفه‌ی كارهای نيك‌شان از كفه‌ی بدی‌هاشان سنگين‌تر است. در قرآن مجيد، بهشتيان به نام‌ها و صفت‌هايی همچون اصحاب اليمين و اصحاب الجنه خوانده می‌شوند.

بهشت معادل واژه «الجنّة» است و در قرآن مجيد با اين اسامی و اوصاف به كار رفته است:
جنة المأموی، جنّات المأوی، جنة النعيم، جنات الخلد، دار السلام، دارالمتقين، دار المقامة، عدن، الفردوس.

توصيف بهشت در سه سوره الرحمن، واقعه و دهر به صورت مفصل و در برخی از سوره های ديگر قرآن به صورت گذرا و مجمل بيان شده است و به بسياری از نعمت های بهشتی همچون ميوه‌ها و باغها و چشمه‌ساران و زنان پری‌رو با لباس‌های حرير و … و نيز نعمت‌های معنوی همچون رضوان خداوند و … اشاره گرديده است. در اينكه آيا آن بهشت موعود، اكنون نيز موجود است يا نه، ميان دانشمندان اسلامی اختلاف نظر است.

اكثر دانشمندان معتقدند كه بهشت هم اكنون وجود خارجی دارد و برای اثبات ادعای خود به ظواهر برخی از آيات استدلال می‌كنند. در روايات مربوط به معراج و روايات ديگر نيز نشانه‌های روشنی از اين موضوع ديده می‌شود. بنابراين می‌گويند بهشت در درون و باطن اين جهان است اما برای ما قابل ديد و درك نيست؛ به عبارت ديگر عالم آخرت و بهشت و دوزخ، بر اين عالم احاطه دارد و اين جهان همانند جنين در درون آن جهان قرار دارد. آيات قرآن و روايات اسلامی دلالت دارد كه بهشت نيز همانند جهنم، درهايی دارد.

۱ – ماهیت بهشت چیست؟

بهشت یعنی کانون انواع مواهب و نعمتهای الهی، اعم از معنوی و مادی، نعمات مادی مختلف اعم از باغ‌ها، نهرها، چشمه‌ها، انواع طعام‌ها و شرابهای طهور و همسران و دوستان و خدمتگزاران همیشه آماده به خدمت، و نعمات معنوی آن چون رضایت خداوند، احترام و اکرام فوق العاده از سوی فرشتگان و سایر لذات روحانی که در قرآن کریم صراحتاً به آن‌ها اشاره شده است.

۲- آیا بهشت هم اکنون وجود خارجی دارد؟

بلی به استناد آیه شریفه ۱۳۳ آل عمران «و سارعوا الی مغفرهٍ من ربّکم و جنّهٍ عرض‌ها السمواتُ و الارضُ اُعدَّت للمتقیّن».
بر یکدیگر سبقت بجویید برای رسیدن به آمرزش پروردگار خود و بهشتی که وسعت آن آسمان‌ها و زمین است و برای پرهیزکاران آماده شده است؛ لذا بهشت الان موجود است و بعداً در اثر اعمال نیک انسان‌ها توسعه می‌یابد.

و در توصیف جریان معراج پیامبر اکرم (ص) در آیات ۱۵ و ۱۴ و ۱۳ سوره نجم: «و لقد رأه نزله اخری عند سدرهُ المنتهی عندها جنه المأوی».ترجمه: بار دیگر پیامبر جبرئیل را نزد «سدره المنتهی» در آنجا که بهشت جاویدان قرار داشت مشاهده کرد. (این تعبیر گواهی بر وجود فعلی بهشت است) و روایتی است از امام علی بن موسی الرضا (ع) که در پاسخ سئوال صحابه که عرض کردند، آیا بهشت و دوزخ الان موجودند؟ فرمودند: «و اِنّ رسول الله قد دخل الجنّه و رأی النّار لَمّا عُرج به الی السّماء» آری آفریده شده‌اند و پیامبر (ص) به هنگام معراج وارد بهشت شد و دوزخ را نیز مشاهده کرد.

 ۳-وسعت بهشت چقدر است؟

طبق آیه ۱۳۳ آل عمران وسعت بهشت به اندازه آسمان‌ها و زمین است؛ و با توجه به محاط بودن عالم دنیا بر دوزخ و دوزخ بر بهشت، این آیه به خوبی متصور می‌شود. البته لازم به ذکر است، اینکه قرآن وسعت بهشت را به اندازه آسمان و زمین می‌شناسد به خاطر آن است که انسان چیزی وسیع‌تر از آسمان و زمین نمی‌شناسد تا مقیاس سنجش قرار دهد لذا قرآن برای اینکه عظمت بهشت را ترسیم کند آن را اینگونه تشبیه کرده است.

۴-زندگى در بهشت خستگى آور نیست؟

آیت الله حسن زاده آملى در این باره می گویند:

به فرموده خداى متعالى: لَهُم ما یَشاؤون فیها/(در بهشت) براى آنان هر چه بخواهند حاضر است این آیه و آیات مشابه دلالت مى کند که خواسته هاى نفس در عالم آخرت به انشاء (ایجاد) اوست بلکه همه لذّت ها و رنج هاى او در آن عالَم از مقوله فعل اند نه اِنفعال.

لذّت هاى دنیوى همه از قبیل انفعال اند یعنى از خارج بر نفس وارد مى شوند و در وى اثر مى کنند به خلاف لذت هاى آخرت که از باب فعل و تأثیر و انشاء نفس اند. در روایت آمده است که فرشتگان باید از اهل بهشت اجازه بگیرند تا برآنان وارد شوند و بالاترین سلطنت ها همین است که اهل بهشت هر چه اراده کننده بشود.
و آن چه ملالت و خستگى را به دنبال دارد انفعال نفسانى است نه فعل و تأثیر و انشاء نفس و لذا در عالم آخرت هیچگونه خستگى و مَلالتى وجود ندارد. (هزار و یک نکته، حسن زاده آملى، نکات ۷۹۶ و ۹۲۳).

۵-بالاترین لذتی که بهشتیان و نیکوکاران دارند چیست؟

نیکان و پاکان به جوار قرب پروردگار راه می‌یابند و از لذت دیدار محبوب و شهود باطنی او که برترین لذت ممکن است بهره می‌گیرند و دائماً در حضور ولی نعمت خود هستند آنان که در دنیا از مناجات او چنان لذت می‌برند که با هیچ بیانی قابل توصیف نیست در آخرت نیز غرق در لذت دیدار دوستند. چنانچه در سوره قیامت سخن از لذت نگاه به جمال بی مثال محبوب حقیقی به میان آورده و می‌فرماید:

«وجوه یومئذ ناضره الی ربها ناظره» چهره‌هایی در آن روز شاداب و مسرور است و به پروردگار خود می‌نگرد؛ و در تأیید این مطلب و محروم بودن کافران و جهنمیان از این نعمت بزرگ، و این لذت فرح بخش، در آیه ای دیگر می‌فرماید: «کَلّا إنّهم عن ربّهم یومئذ لمحجوبون» : چنین نیست که کافران می‌پندارند بلکه آن‌ها در آن روز از پروردگارشان محجوبند.

۶-کتیبه های سر درهای بهشت چیست؟

پیامبر فرمود: بهشت هشت در داشت و بر هر دری چهار کلمه نوشته شده بود که از تمام دنیا و آن چه در دنیاست برای کسی که بداند و عمل کند بهتر است و قبل از ذکر چهار کلمه بر سر هر در جمله «لا اله الا الله، محمد رسول الله (ص)، علی ولی الله (ع) » آمده است؛ و می‌فرماید:

بر در اول نوشته شده: اسباب زندگی صحیح: قناعت، حق شناسی، ترک کینه توزی و همنشینی با اهل خیر است.
بر در دوم نوشته شده: اسباب سرور آخرت چهار چیز است: دست کشیدن بر سر یتیمان، محبت نسبت به مستمندان و بیوه زنان، کوشش در حوائج مؤمنان و تفقد از فقرا و مساکین.
بر در سوم نوشته شده: اسباب سلامت در دنیا چهار چیز است:کم گفتن، کم خوابیدن، کم راه رفتن و کم خوردن.

بر در پنجم نوشته شده: هر کس می‌خواهد به او ستم نشود، ستم نکند، هر کس می‌خواهد به او دشنام ندهند، دشنام ندهد، هر کس می‌خواهد خوار نگردد، دیگران را خوار نکند و هر کس می‌خواهد در دنیا و آخرت به دستگیره محکمی چنگ زند بگوید: «لا اله الا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله».

بر در ششم نوشته شده: هر کس می‌خواهد قبر او گشاده باشد بنای مسجد کند، هر کس می‌خواهد جسدش سالم باشد و پوسیده نشود مساجد را نظافت کند و هر کس می‌خواهد طعمه حشرات زیر زمین نشود در مسجد بماند و هرکس می‌خواهد جایگاه خویش را در بهشت ببیند، مساجد را فرش کند.

بر در هفتم نوشته شده: نورانیت قلب در چهار چیز است: عیادت بیماران، تشییع جنازه، خرید کفن و اداء دیون.
و بالاخره در روی در هشتم نوشته شده: هر کس می‌خواهد از این درها وارد بهشت گردد به چهار چیز چنگ زند: سخاوت، حسن خلق، صدقه و ترک آزار بندگان خدا.
از این حدیث می‌توان دریافت که ورود در کانون رحمت الهی و بهشت جاودان در گرو اعمالی است که هم سعادت دنیای خود فرد و هم دیگران تأمین می‌کند. در واقع منافع فردی و اجتماعی در گرو عمل به آن اعمال است.

منابع:پرسمان،راسخون،خبرگزاری بین المللی قرآن