پاسخ به چند پرسش اساسی پیرامون شب قدر
همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب”پاسخ به چند پرسش اساسی پیرامون شب قدر” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .
بى شك پيامبران با شب قدر، در ارتباط بوده اند. پس از آنان، بايد حجت خدا وجود داشته باشد زيرا زمين از نخستين روز خلقت خود تا آخر فناى دنيا، بىحجت نخواهد بود. خداوند در شب قدر، مقدرات را به نزد آن كس كه اراده فرموده (وصى و حجت)، فرو مى فرستد. به خدا سوگند روح و ملائكه در شب قدر، بر آدم نازل شدند و مقدرات امور را نزد او آوردند و او درنگذشت مگر اينكه براى خود وصى و جانشينى تعيين كرد.
۱-آيا شب قدر قبل از اسلام نيز وجود داشت؟
براساس روايتى شب قدر، اختصاص به دوران رسالت پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله ندارد و در زمانهاى گذشته نيز وجود داشته است. مجلسى رحمه الله از امام جوادعليه السلام نقل كرده است:
«خداوند شب قدر را در آغاز آفرينش جهان آفريد و در آن اولين پيامبر و نخستين وصى را هستى بخشيد…».
از طرف ديگر در حديثى از پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله آمده است «ان الله وهب لامتى ليله القدر لم يعطها من كان قبلهم»«خداوند به امت من شب قدر را بخشيد و احدى از امتهاى پيشين از اين موهبت برخوردار نبودند». جمع اين دو روايت نشان مىدهد كه اصل شب قدر از قبل بوده است ولى فضايل بسيار بالايى به طور ويژه، در آن شب براى امت اسلام قرار داده شده كه در امتهاى پيشين سابقه نداشته است. لذا شب قدر حقيقت و واقعيتى است كه در جهان هستى مقدر شده است.
۲-آیا امکان تغییر اموری که در شب قدر مقدر می شوند، وجود دارد؟
به گفته امیر المؤمنین علی(ع)، در هر سال یک بار شب قدر است، و در این شب تمام امور انسان، حوادث و جریانات زندگی او برای سال آینده مشخص می شود. با این حال، ممکن است قبل از رخ دادن برخی اتفاقات، تغییراتی در تقدیر انسان ایجاد شود. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در این باره آورده است:
«هیچ منافاتى ندارد که در شب قدر مقدر بشود ولى در ظرف تحققش طورى دیگر محقق شود، چون کیفیت موجود شدن مقدر، امرى است، و دگرگونى در تقدیر، امرى دیگر است، هم چنان که هیچ منافاتى ندارد که حوادث در لوح محفوظ معین شده باشد، ولى مشیت الهى آن را تغییر دهد. »
۳-آیا شب قدر برای همه مردم جهان، یک شب و در یک زمان مشخص است؟
حجت الاسلام حسین انصاریان نیز در پاسخ به این پرسش گفته است:
«شب قدر برای همه یک شب است، ارتباطی به حالات و روحیات افراد ندارد و از نظر مدارک و دلایل دینی مسلم است که شب قدر اختصاص به زمان پیامبر اکرم(ص) و محیط حجاز نداشته و در همه زمان ها و برای همه نقاط مختلف شب قدر با همه عظمت و اهمیتش وجود دارد.
منظور از این که شب قدر در سراسر سال یک شب است، این است که برای اهالی هر نقطه بر حسب سال قمری خودشان، تنها یک «شب قدر» وجود دارد.
۴-فضيلت شب قدر چقدر است؟
بدون ترديد شب قدر از شب هاي با عظمت و با اهميت سال است و دليل فضيلت اين شب بر ساير شب ها به اعتبار اموري است که در اين شب محقق مي گردد وگرنه اجزاي زمان يا مکان، درجه و رتبه وجودي شان يکي است و بين آنها تفاوتي وجود ندارد. در روايتي از پيامبر اسلام (ص) نقل شده است که فرمودند:
هرکس شب قدر را احياء دارد و مومن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد تمامي گناهانش آمرزيده مي شود. و در روايتي ديگر امام صادق (ع) فرمودند: شماره ماههاي سال نزد خداوند، دوازده ماه است و سرآمد ماهها، ماه رمضان است و قلب ماه رمضان، شب قدر است.
۵-علت مخفي بودن شب قدرچیست؟
برخي معتقدند علت مخفي بودن شب قدر در ميان شبهاي ماه مبارک رمضان اين است که مردم به همه اين شبها اهميت دهند همانگونه که خداوند رضاي خود را در ميان انواع طاعات پنهان کرده تا مردم بر همه طاعات روي آورند، خشمش را در ميان معاصي پنهان کرده تا از همه گناهان بپرهيزند، اسم اعظم را در ميان اسمائش پنهان نموده تا همه را بزرگ دارند، ساعت استجابت دعا را در ساعات روز جمعه، پنهان ساخته تا روز جمعه به دعا بيشتر همت گمارند ولي خدا در بين بندگان را مخفي نموده، تا به همه بندگان احترام نمايند و وقت مرگ را مخفي ساخته تا در همه حال آماده باشند.
و شايد يکي ديگر از فلسفه هاي مخفي بودن شب قدر اين است که مردم در تمام شبهاي ماه مبارک رمضان و يا لااقل در سه شب مشهور ۱۹ و ۲۱ و ۲۳ به عبادت بيشتري رو آورند و به اصلاح احوال خود و تصفيه روح و جان خود از آلودگيهاي دنيا بپردازند تا بلکه از آن شبها بيشتر مستفيض شده و به واسطه تمرين زيادتر، ملکات فاضله در آنها راسخ تر شود. لذا علت مخفي بودن شب قدر به نفع بندگان است؛ زيرا اگر اين شب خجسته معين بود، برخي بر اثر توفيق احياء آن، مبتلا به عجب و غرور مي گشتند.