تفاوت اینورتر و گیربکس در تنظیم دور موتور الکتریکی

یکی از مهم‌ترین عواملی که هنگام خرید الکتروموتور باید در نظر گرفته شود، سرعت آن است. موتورهای الکتریکی معمولاً با سرعت‌های استاندارد ۷۵۰، ۹۰۰، ۱۴۰۰ و ۳۰۰۰ دور در دقیقه تولید و عرضه می‌شوند. با این حال، ممکن است در برخی واحدهای صنعتی نیاز به تغییر سرعت موتور الکتریکی، افزایش یا کاهش دور آن داشته باشیم. برای تنظیم سرعت موتورهای الکتریکی، ابزارهای مختلفی وجود دارد که اینورتر و گیربکس از رایج‌ترین آنها هستند. اما تفاوت بین گیربکس و اینورتر در کنترل سرعت موتور چیست و در چه مواقعی باید از هر کدام استفاده کنیم؟

موارد استفاده از گیربکس برای تنظیم دور موتور الکتریکی

گیربکس‌ها معمولاً مجموعه‌ای از چرخ‌دنده‌ها هستند که با تغییر نسبت دنده‌ها، به تنظیم سرعت الکتروموتور کمک می‌کنند. به همین دلیل، از این ابزارها در موتورهای الکتریکی با سرعت بیش از ۱۴۰۰ دور در دقیقه استفاده نمی‌شود، زیرا چرخ‌دنده‌ها تحمل سرعت بالا را ندارند و ممکن است دچار شکستگی شوند. بنابراین، از گیربکس تنها در الکتروموتورهایی با سرعت‌های ۱۴۰۰، ۹۰۰ و ۷۵۰ دور در دقیقه برای کاهش دور موتور استفاده می‌شود.

موارد استفاده از اینورتر برای کنترل دور موتور

خرید اینورتر در مواقعی توصیه می‌شود که الکتروموتور با سرعت بالا داریم و می‌خواهیم دور آن را کنترل کنیم. از آنجا که اینورتر هیچ محدودیتی برای سرعت ایجاد نمی‌کند، می‌توانید این درایوها را به هر نوع موتوری با هر تعداد دور متصل کرده و سرعت آن را از صفر تا حداکثر محدوده تغییر دهید. به عبارت دیگر، ساختار داخلی اینورتر در برابر سرعت بالا آسیب نمی‌بیند؛ زیرا تنظیم دور موتور الکتریکی با این ابزار معمولاً با تغییر فرکانس و در نتیجه تغییر جریان موجود در سیم‌پیچ‌ها صورت می‌گیرد. البته، باید دقت کنید که نوع درایو و موتور با هم تناسب داشته باشند تا بتوان به راحتی به این هدف دست یافت.

تغییر گشتاور با اینورتر امکان پذیر هست یا خیر

یکی دیگر از تفاوت‌های عمده بین گیربکس و اینورتر در تنظیم دور موتور الکتریکی، موارد استفاده آن‌ها برای تغییر گشتاور است. زمانی که می‌خواهید در یک سرعت مشخص، گشتاور را افزایش دهید، استفاده از اینورتر امکان‌پذیر نیست. زیرا در درایوهای اینورتر، نسبت ولتاژ و فرکانس همواره ثابت است. در نتیجه مقدار جریانی که در سیم‌پیچ‌ها وجود دارد، از قبل مشخص می‌شود و شما نمی‌توانید در یک سرعت مشخص، گشتاور زیادی داشته باشید.

برای واضح‌تر شدن این موضوع، مثالی را در نظر بگیرید. فرض کنید یک الکتروموتور با سرعت ۱۴۰۰ دور در دقیقه دارید که گشتاور نامی آن برابر ۱۰ نیوتن‌متر است. باید بدانید که این موتور تنها زمانی می‌تواند مقدار ۱۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید کند که سرعت آن ۱۴۰۰ دور در دقیقه باشد. در غیر این صورت، مقدار گشتاور تولیدی کمتر خواهد بود و نمی‌توان آن را افزایش داد. بنابراین، این باور غلط را که با استفاده از اینورتر می‌توان به گشتاور بالاتری در سرعت‌های پایین دست یافت، کنار بگذارید. البته اینورتر دارای مدهای مختلفی است که می‌تواند به شما در رسیدن به این اهداف کمک کند، اما به طور کلی چنین قابلیتی ندارد.

دستیابی به گشتاور زیاد در سرعت های پایین با گیربکس

اگر نیاز دارید که در سرعت‌های پایین به گشتاور زیاد دست پیدا کنید، بهترین راه استفاده از گیربکس است. گیربکس‌ها دارای نسبت‌های مشخصی برای تنظیم دور موتور الکتریکی و تغییر گشتاور آن هستند. نسبت‌های ۱ به ۱۰۰، ۱ به ۷۰ و ۱ به ۱۲۵ از رایج‌ترین نسبت‌ها برای تغییر سرعت توسط گیربکس هستند. اما منظور از این نسبت‌ها چیست؟

فرض کنید یک موتور با سرعت ۱۴۰۰ دور در دقیقه و گشتاور ۱۰ نیوتن‌متر را به گیربکسی با نسبت ۱ به ۱۰۰ متصل کرده‌اید. در این صورت، سرعت الکتروموتور تا ۱۴ دور در دقیقه کاهش یافته و به همین ترتیب، گشتاور آن تا ۱۰۰۰ نیوتن‌متر افزایش می‌یابد. بنابراین، در سرعت بسیار پایین توانسته‌اید به گشتاور زیادی دست پیدا کنید. علت این امر آن است که گیربکس تغییری در سرعت نامی موتور ایجاد نمی‌کند، بلکه حرکت چرخ‌دنده‌ها باعث کاهش سرعت در مسیر شده و در نهایت گشتاور را افزایش می‌دهد. البته باید دقت کنید که حتماً گیربکس متناسب با موتور خود را انتخاب کنید تا در این مسیر مشکلی ایجاد نشود.

نحوه دستیابی به سرعت متغیر با گشتاور مشخص

در برخی موارد، ممکن است به دلیل نیازهای صنعتی خود، بخواهید در حین حفظ گشتاور نامی موتور، سرعت آن را نیز تغییر دهید. به عبارت دیگر، سرعت برای شما اهمیت دارد و نمی‌خواهید که گشتاور چند برابر شود. در چنین مواقعی می‌توانید اینورتر و گیربکس را به صورت هم‌زمان به الکتروموتور خود متصل کرده و از قابلیت‌های این ابزارها برای تغییر سرعت در حین ثابت نگه داشتن گشتاور استفاده کنید.

به این ترتیب، انواع اینورتر، اعم از اینورتر ال اس، اینورتر هاینک، اینورتر اینوت و … به شما امکان می‌دهد تا سرعت موتور را به طور دقیق کنترل کنید، در حالی که گیربکس به حفظ یا تنظیم گشتاور در سطح مورد نیاز کمک می‌کند. این ترکیب، انعطاف‌پذیری بیشتری در تنظیمات و عملکرد الکتروموتور فراهم می‌آورد و به شما این امکان را می‌دهد تا به اهداف صنعتی خود با دقت و کارایی بالاتری دست یابید.

تعداد دور موتور الکتریکی در تعیین قدرت و کاربرد آن اهمیت زیادی دارد و یکی از نکات مهم در زمان خرید الکتروموتور به شمار می‌رود. الکتروموتورها معمولاً در سرعت‌های مشخصی تولید و روانه بازار می‌شوند؛ در نتیجه، برای تنظیم دور موتور الکتریکی با توجه به نیاز خود، به استفاده از وسایل جانبی نیاز دارید. در دنیای صنعتی امروز، از ابزارهای مختلفی برای تنظیم دور موتور الکتریکی استفاده می‌شود که دو نمونه از رایج‌ترین آن‌ها اینورتر و گیربکس هستند. اما باید بدانید که این ابزارها تفاوت‌های عمده‌ای با هم دارند و از نظر نحوه کاربرد متفاوت هستند. به همین دلیل، در این مقاله به بررسی تفاوت‌های عملکردی و کاربردی اینورتر و گیربکس در تنظیم دور موتور پرداختیم.

سوالات متداول

برای کنترل دور الکتروموتور، اینورتر بهتر است یا گیربکس؟

پاسخ به این سوال تا حد زیادی بستگی به هدف شما برای تنظیم دور موتور الکتریکی، سرعت و نوع الکتروموتور دارد. هر کدام از این ابزارها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند که در شرایط مختلف می‌توانند مناسب باشند.

برای الکتروموتورهایی با سرعت زیاد، اینورتر بهتر است یا گیربکس؟

در حالت کلی، زمانی که سرعت الکتروموتور زیاد باشد، استفاده از گیربکس مناسب نیست. سرعت بالا باعث شکسته شدن چرخ‌دنده‌ها و آسیب دیدن گیربکس‌ها خواهد شد. در این شرایط، اینورتر بهترین گزینه است. اینورتر می‌تواند بدون ایجاد محدودیت در سرعت، کنترل دقیقی بر روی سرعت الکتروموتور اعمال کند و به شما امکان تنظیم سرعت از صفر تا حداکثر را بدهد.

آیا موتورهای گیربکس‌دار نیاز به اینورتر دارند؟

در حالت عادی، برای تنظیم دور موتور الکتریکی در موتورهای گیربکس‌دار نیازی به اینورتر نیست. گیربکس به تنهایی می‌تواند سرعت موتور را کاهش داده و گشتاور را افزایش دهد. اما اگر بخواهید به سرعت‌های متغیر در عین ثابت نگه داشتن گشتاور دست پیدا کنید، نیاز به استفاده از ترکیب گیربکس و اینورتر خواهید داشت. این ترکیب به شما اجازه می‌دهد تا سرعت موتور را به دقت تنظیم کنید و در عین حال گشتاور را در سطح مورد نظر ثابت نگه دارید.

نتیجه‌گیری

برای کنترل دقیق و انعطاف‌پذیری در تنظیم سرعت: اینورتر بهترین انتخاب است.
– برای افزایش گشتاور در سرعت‌های پایین: گیربکس مناسب‌ترین گزینه است.
– برای تنظیم سرعت در موتورهای با سرعت بالا: استفاده از اینورتر توصیه می‌شود.
– برای دستیابی به سرعت‌های متغیر و ثابت نگه داشتن گشتاور: ترکیب اینورتر و گیربکس ایده‌آل است.

این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی(رپورتاژ) داشته و مجله اینترنتی فارسیها مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد.