احادیث ناب از امام رضا(ع)
*این مطلب در شهریورماه ۱۴۰۲ بروزرسانی شده است.
همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب”احادیث ناب از امام رضا(ع)” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .
علی بن موسی الرضا (ع)، ملقب به اباالحسن، هشتمین امام شیعیان بعد از پدر بزرگوارشان حضرت امام موسی کاظم (ع) می‌باشد. علی بن موسی (ع) در شهر مدینه از نجمه خاتون متولد شد و در دیار طوس توسط مامون عباسی به شهادت رسید.
-رحمت خدا بر بنده اى که امر ما را زنده کند، دانش هاى ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد. اگر مردم زیبایى هاى سخنان ما را مى دانستند از ما پیروى مى کردند.
-هر کس خودش را از ما بداند و خدا را اطاعت نکند از ما نیست!.
-هر که مى خواهد معده اش آزارش ندهد، در بین غذا آب نخورد.
-نظافت از اخلاق پيامبران است.
ـ محبت با مردم نصف عقل است .
ـ دوست هر كس عقل اوست، و دشمنش جهلش.
ـ آن كه نعمت دارد بايد بر عائله گشايش دهد.
ـ عبادت به نماز و روزه زياد نيست، به انديشه زياد درباره خداوند است .
ـ خاموشی از درهای حكمت است. سكوت محبتانگيز و راهنمای هر خير است.
ـ مؤمن تا سه خصلت نداشته باشد مؤمن نيست، سنتی از پروردگارش، سنتی از پيغمبرش، و سنتی از امامش. سنت خدا سرپوشی است، سنت پيغمبر مدارای با مردم و سنت امام صبر در سختی و بدحالی است.
-از حرص و حسادت بپرهیز که این دو، امتهای گذشته را نابود کرد، و بخیل نباش که هیچ مؤمن و آزاده ای به آفت بخل مبتلا نمی شود. بخل مغایر با ایمان است.
-با نعمتها خوش همسایه باشید، که گریز پایند، و از مردمی دور نشوند که باز آیند.
-مبادا اعمال نیک و تلاش در عبادت را به تکای دوستی آل محمد(ع) رها کنید، و مبادا دوستی آل محمد(ع) و تسلیم برای آنان را به اتکای عبادت از دست بدهید، زیرا هیچ کدام از این دو به تنهایی پذیرفته نمی شود.
-بر شما باد راز پوشی در کارهاتان در امور دین و دنیا. روایت شده که افشاگری کفر است و روایت شده کسی که افشای اسرار می کند با قاتل شریک است و روایت شده که هرچه از دشمن پنهان میداری، دوست تو هم بر آن آگاهی نیابد.
-از بهترین بندگان از آن حضرت پرسش شد؛ فرمود: آنان کسانی هستند که چون نیکی کنند، خوشحال شوند و چون بدی کنند، آمرزش طلبند و هرگاه چیزی به آنان داده شود سپاس گزارنده و هرگاه به بلا دچار شوند صبر کنند و هرگاه خشم کنند درگذرند.
-عقل شخص مسلمان تمام نیست ، مگر این که ده خصلت را دارا باشد : از اوامید خیر باشد ، از بدى او در امان باشند ، خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد ، خیر بسیار خود را اندک شمارد ، هرچه حاجت از او خواهند دلتنگ نشود ، در عمر خود از دانش‌طلبى خسته نشود ، فقر در راه خدایش از توانگرى محبوبتر باشد ، خوارى در راه خدایش از عزت با دشمنش محبوبتر باشد ، گمنامى را از پرنامى خواهانتر باشد . سپس فرمود : دهمى چیست و چیست دهمى ! به او گفته شد : چیست ؟ فرمود : احدى را ننگرد جز این که بگوید او از من بهتر و پرهیزگارتر است.
– به راستى که بدترین مردم کسى است که یارى‌اش را ( از مردم ) باز دارد وتنها بخورد و زیر دستش را بزند.
-به خداوند خوشبین باش ، زیرا هرکه به خدا خوشبین باشد ، خدا با گمان‌خوش او همراه است ، و هرکه به رزق و روزى اندک خشنود باشد ، خداوند به کردار اندک او خشنود باشد ، و هرکه به اندک از روزى حلال خشنود باشد ، بارش سبک و خانواده‌اش در نعمت باشد و خداوند او را به درد دنیا و دوایش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دار السلام بهشت رساند.
-کسى که فقیر مسلمانى را ملاقات نماید و بر خلاف سلام کردنش بر اغنیا براو سلام کند ، در روز قیامت در حالى خدا را ملاقات نماید که بر او خشمگین باشد.
-بر شما باد به میانه‌روى در فقر و ثروت ، و نیکى کردن چه کم و چه زیاد ،زیرا خداوند متعال در روز قیامت یک نصفه خرما را چنان بزرگ نماید که مانند کوه احد باشد.
– بر شما باد راز پوشى در کارهاتان در امور دین و دنیا . روایت شده که” افشاگرى کفر است ” و روایت شده ” کسى که افشاى اسرار مى‌کند با قاتل شریک است ” و روایت شده که ” هرچه از دشمن پنهان مى‌دارى ، دوست تو هم بر آن آگاهى نیابد “
– عقل ، عطیه و بخششى است از جانب خدا ، و ادب داشتن ، تحمل یک مشقت‌است ، و هر کس با زحمت ادب را نگهدارد ، قادر بر آن مى‌شود ، اما هر که به زحمت بخواهد عقل را به دست آورد جز بر جهل او افزوده نمى‌شود.
– هرگز دو گروه با هم روبه‌رو نمى‌شوند ، مگر این‌که نصرت و پیروزى با گروهى‌است که عفو و بخشش بیشترى داشته باشد.
– به آن حضرت گفته شد : چگونه صبح کردى ؟ فرمود : با عمر کاسته ، و کردارثبت شده ، و مرگ بر گردن ما و دوزخ دنبال ما است ، و ندانیم با ما چه شود.
-سلیمان جعفرى از امام رضا ( ع ) پرسید : نظرتان درباره کار کردن براى‌دولت چیست ؟ امام فرمود : اى سلیمان هرگونه همکارى با حکومت ( ظ‌الم و غاصب )به منزله کفر به خداست . نگاه کردن به چنین دولتمردانى گناه کبیره است و آدمى را مستحق دوزخ مى‌نماید. (بحار الانوار ، ج ۷۵ ، ص ۳۷۴)
-اگر بر حسین بگریى، چندان که اشک هایت بر گونه ات جارى شود، خداوند تمام گناهانت را مى آمرزد.
-خداوند سه چیز را به سه چیز دیگر مربوط کرده است و به طور جداگانه‌نمى‌پذیرد . نماز را با زکات ذکر کرده است ، هرکس نماز بخواند و زکات ندهد نمازش پذیرفته نیست . نیز شکر خود و شکر از والدین را با هم ذکر کرده است . از این رو هرکس از والدین خود قدردانى نکند از خدا قدردانى نکرده است . نیز در قرآن سفارش به تقوا و سفارش به ارحام در کنار هم آمده است . بنابراین اگر کسى به خویشاوندانش رسیدگى و احسان ننماید ، با تقوا محسوب نمى‌شود.
– به خدا خوش گمان باشید ، زیرا خداى عزوجل مى‌فرماید : من نزد گمان بنده مؤمن خویشم ، اگر گمان او خوب است ، رفتار من خوب و اگر بد است ، رفتار من هم بد باشد.
-معمر بن خلاد گوید : به امام رضا ( ع ) عرض کردم : هرگاه پدر و مادرم‌مذهب حق را نشناسند دعایشان کنم ؟ فرمود : براى آنها دعا کن و از جانب آنها صدقه بده ، و اگر زنده باشند و مذهب حق را نشناسند با آنها مدارا کن ، زیرا رسول خدا ( ص ) فرمود : خدا مرا به رحمت فرستاده نه به بى‌مهرى و نافرمانى.
– قلب انسان حالت خستگى و نشاط دارد ، وقتى در حال نشاط است مسائل راخوب مى‌فهمد و وقتى خسته است کند ذهن مى‌شود ، بنابراین وقتى نشاط دارد آنرا به کار بگیرید و وقتى خسته است آن را به حال خود بگذارید.
– تواضع و فروتنى مراتبى دارد ، مرتبه‌اى از آن این است که انسان موقعیت‌خود را بشناسد و بیش از آنچه شایستگى آن را دارد از کسى متوقع نباشد و با مردم به گونه‌اى معاشرت و رفتار نماید که دوست دارد با او آنگونه رفتار شود و اگر کسى به او بدى نمود در مقابل خوبى کند ، خشم خود را فرو خورد و گذشت پیشه کند و اهل احسان و نیکى باشد.
-از فقر اندیشه مکن که خسیس خواهى شد ، و در فکر عمر دراز مباش که باعث حرص به مادیات است .
-کسى که در پوشش نصیحت به تو از دیگرى بدگویى مى‌کند ، به عاقبت بدى‌گرفتار خواهد شد.
-امام رضا عليه السلام :فلسفه خطبه نماز جمعه اين است كه: چون جمعه، روز حضور عامه مردم است، حاكم وسيله اى براى پند و اندرز آنان داشته باشد و مردم را به طاعت تشويق كند واز معصيت بر حذر دارد و از تصميم خود درباره مصالح دين و دنيايشان آگاه سازد و ازآنچه از گوشه و كنار مى رسد و حوادثى كه در آنها براى مردم سود و زيانى هست خبردار كند.
-امام رضا عليه السلام :در حقيقت، خمس، كمكى به ما براى اهداف دينى ما و خانواده ها و دوستان ما و وسيله حفظ آبروى ما در برابر آنانى است كه از قدرتشان بيم داريم. پس خمس را از ما دريغ نداريد و حتى المقدور خويشتن را از دعاى ما محروم نسازيد!؛ چرا كه خارج كردن خمس از [سرمايه] ، كليد روزى شما و مايه پاك شدن گناهانتان و اندوخته شما براى روز نيازتان در آخرت خواهد بود.
-امام رضا عليه السلام :
مردى، امير المؤمنين عليه السلام را به ميهمانى دعوت كرد . حضرت فرمودند :مى پذيرم به شرط اين كه سه قول به من بدهى . عرض كرد : چه قولى اى امير المؤمنين؟
فرمودند : ازبيرون چيزى براى من تهيه نكنى ،
حاضرى خانه ات را از من دريغ ننمايى
و به زن و فرزندنت جفا نکنی (و سخت نگیری) .
عرض كرد : قبول مى كنم اى امير المؤمنين .
پس على بن ابىطالب عليه السلام دعوت را پذيرفتند .
-امام رضا عليه السلام: ما اهل بيت، هنگام خواب ده خوى و خصلت داريم:
طهارت،
خوابيدن به طرف راست،
سى و سه بار تسبيح خدا گفتن،
سى و سه بار حمد خدا گفتن،
سى و چهار بار تكبير گفتن،
رو به قبله بودن چهره،
خواندن سوره حمد و آية الكرسى وآيه «شهد اللّه أنّه لا إله إلاّ هو» تا پايان آن … هر كه چنين كند بهره خود را از شبش برده است [زمینه کسب فیض و توفیق الهی است].
-امام رضا عليه السلام ـ در پاسخ به يكى از پرسش هاى محمّد بن سنان ـ فرمود :
نگاه كردن به موى زنان شوهردار و ديگر زنان به اين علّت حرام شده است كه باعث تحريك مردها مى شود و اين تحريك به فساد و ارتكاب اعمال حرام و ناشايست مى انجامد. همچنين است چيزهايى كه [به لحاظ تحريك كنندگى ]مانند مو باشد … .
