۱۵خرداد چه اتفاقی در کشور رخ داد؟

همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب”۱۵خرداد چه اتفاقی در کشور رخ داد؟” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .

قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به پیشتازی مردم ورامین آغازی بر پیروزی انقلاب اسلامی و مقابله با ظلم و جور بود که حاوی پیام استمرار مقاومت و ایستادگی برای امروز انقلاب اسلامی است.

انگیزه ها و اهداف قیام پانزده خرداد

منشأ و خاستگاه قیام پانزده خرداد اندیشه های روحانیّت مبارز شیعه، به رهبری حضرت امام خمینی(ره) بود. در اندیشه ها و تفکّر آن حضرت، تشکیل حکومت اسلامی و اجرای احکام اسلام جایگاه خاصّی داشت. بر این اساس، پیاده شدن قوانین اسلام در حوزه های سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع از انگیزه های اصولی نیروهای مذهبی محسوب می شد. امّا با توجّه به تخطی رژیم شاه از حدود الهی و عدم اجرای احکام اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، دفاع از سنّتها و ارزشهای اسلامی، مقابله با برنامه های استعماری آمریکا و اسرائیل، مبارزه با حاکمیّت و گسترش فرهنگ غربی که منافی با معیارهای فرهنگ اسلام ناب محمّدی بود، از انگیزه های نسل جدید روحانیّت، برای ورود به عرصه سیاسی کشور و وقوع قیام پانزده خرداد به شمار می رفت. 

امام خمینی در مرحلۀ اوّل مبارزه خود، درصدد پیشگیری و کنترل حرکتهای ضد مذهبی رژیم شاه برآمد. امّا هنگامی که این رژیم تهاجم همه جانبه خود را بر علیه حضرت امام و پیروانش آغاز کرد، شیوه دیگری برای مبارزه برگزیده شد که همانا رویارویی با اصل نظام شاهنشاهی بود.

انگیزۀ دیگر امام، مبارزه با صهیونیسم جهانی و عوامل داخلی آنها و صیانت از احکام اسلام و قرآن و حفاظت از استقلال کشور و جلوگیری از نفوذ بیشتر اعضای فرقه ضاله بهائیّت که به عنوان ستون پنجم اسرائیل در ایران عمل می کردند، بود. رژیم شاه در سال ۱۳۲۸، به طور غیر رسمی (دفاکتور) اسرائیل را به رسمیّت شناخته بود و زمینه نفوذ عوامل صهیونیسم را در ایران فراهم ساخته بود.

امام خمینی در پاسخ به تلگراف علمای همدان، در تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۴۲، در این باره فرمودند:

«… خطر اسرائیل و عمّال ننگین آن اسلام و ایران را تهدید به زوال می کند. من برای چند روز زندگی با عار و ننگ ارزشی قائل نیستم و از علماء اعلام و سایر طبقات  مسلمین انتظار دارم که با تشریک مساعی قرآن و اسلام را از خطری که در پیش است نجات دهند…»

بنابراین، نیروهای مذهبی که از امام خمینی پیروی می کردند، با انگیزه اوّلیۀ مخالفت با دستگیری امام خمینی و انگیزه های اصلی دفاع از دین اسلام و ارزشها و احکام آن، در قیام پانزده خرداد شرکت کردند و اهداف رهبری نهضت را که در طول دو سال مبارزه (۱۳۴۲ ـ۱۳۴۱) بیان شده بود، پیگیری کردند. اهداف اصلی امام خمینی(ره) حاکمیّت قوانین اسلام و اجرای شریعت اسلامی و قطع زنجیرهای وابستگی کشور از کشورهای استعمارگر و استکباری آمریکا و اسرائیل و… بود. خلع ایادی داخلی آنها و براندازی اصل نظام شاهنشاهی و جایگزینی حکومت اسلامی برای جامه عمل پوشاندن به اهداف نهضت ضروری بود که امام خمینی تلاش برای تحقّق آنها را پیشه خود ساخته بود.

شهید «طباطبایی رفیعی» نخستین پیام‌آور قیام ۱۵خرداد ورامین

در جریان قیام خونین ۱۵ خرداد مردم دشت ورامین ۷ نفر از جوانان این دیار به نام‌های سید مرتضی طباطبایی رفیعی، عزت‌الله رجبی، امیر هوشنگ معصومشاهی، جعفر عرب مقصودی، مصیب مهابادی، ابوالقاسم اردستانی و حسن خانی از شهروندان ورامین به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.

شهید «سید مرتضی طباطبایی رفیعی» نخستین کسی بود که خبر دستگیری امام خمینی را به ورامین و روستای محمدآباد رساند و می‌توان وی را به عنوان نخستین کسی نام برد که پیام‌آور قیام ۱۵خرداد مردم ورامین شد.

 این شهید بزرگوار در حادثه فیضیه در فروردین سال ۴۲ در قم نیز حضور داشت و به دست کماندوهای رژیم پهلوی مجروح شده بود، وی در غروب ۱۵ خرداد در پل باقرآباد به شهادت رسید و جنازه وی به همراه دیگر شهدا توسط نظامیان به مسکرآباد منتقل و غریبانه به خاک سپرده شد.

نتایج و پیامدهاى قیام ۱۵ خرداد

۱ـ دور جدید مبارزات روحانیت

۲ـ مركز قرار گرفتن نیروهاى معارض مذهبى:با این قیام، مخالفان مذهبى رژیم در مركز قرار گرفتند و نیروهاى معارض غیرمذهبى، مانند احزاب سیاسى ملى گرا و نیروهاى چپ، به حاشیه عرصه سیاست كشور رانده شدند.

۳-رشد آگاهى و تفكر انقلابى در مردم:در پرتو سخنرانىها، پیام‌ها و اعلامیه‌هاى عالمان و خطیبان به تدریج میزان آگاهى مردم فزونى یافت.

۴ـ افشاى چهره مزدورانه شاه:شاه پیوسته مىكوشید خود را بىگناه، حامى اسلام و روحانیان جلوه دهد و با ابزارهایى چون تعویض نخست وزیر، دولت را مسؤول نابسامانىها نشان دهد.

۵ ـ تشكیل سازمان ها و گروه‌هاى اسلامى:تا پیش از قیام ۱۵ خرداد، نیروهاى مسلمان تشكیلاتى نداشتند و دست كم از تشكیلات موفق و كارآمد بىبهره بودند.

درسی که کفن‌پوشان به ما می‌دهند

تاریخ را ورق زدیم و درس‌های زیادی از آن یادآوری شد امروز بعد از گذشت ۵۶ سال از قیام ۱۵ خرداد ۴۲ ورامین که زمینه‌ساز پیروزی انقلاب اسلامی شد این تاریخ شکوهمند برای من و شما نشانه‌هایی دارد تا با مقاومت و ایستادگی می‌توان تاریکی‌ها را پشت سر گذاشت و به نور رسید، امروز من و شما در جبهه اقتصادی و فرهنگی کفن‌پوش حمایت از انقلاب شویم تا دشمنان بدانند که این ایستادگی در خون ایرانی جریان دارد و نقشه‌های شوم دشمنان راه به جایی ندارد و محکوم به شکست خواهد بود.

منبع:تبیان،تسنیم،پرتال امام خمینی