چرا زنان و مردان به بیماری های عفونی واکنش متفاوتی نشان می دهند؟
پاتوژن های بیماری زا در بدن با ویژگی های مختلف میزبان روبرو می شوند – سن ، فیزیولوژی ، وضعیت تغذیه ای و پاسخ ایمنی برخی از تفاوت های اساسی است که پاتوژن ها با آن روبرو می شوند. با این حال ، قابل توجه ترین کنتراستی که عوامل بیماری زا با آن روبرو می شوند ، جنسیت گونه میزبان است.حالا تفاوت واکنش نسبه به بیماری های عفونی را در زنان و مردان با هم میخوانیم.
زنان و مردان از بسیاری جنبه ها متفاوت هستند. واقعیت جالب این است که این تفاوت ها در پاسخ به بیماری های عفونی نیز مشاهده می شود. نمونه بسیار مشهور آن COVID-19 است. اگرچه COVID-19 به طور مساوی بر هر دو جنس تأثیر می گذارد ، اما مشاهده می شود که مردان در معرض خطر بیشتری برای مرگ ناشی از بیماری هستند. این امر در مورد شیوع ناشی از سندرم حاد تنفسی (SARS) و سندرم تنفسی (MERS) نیز صادق است.
هپاتیت C بیماری دیگری است که باعث عفونت های شدیدتری در مردان می شود. در حالی که بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و مولتیپل اسکلروزیس بیشتر در زنان دیده می شود.
چرا زنان و مردان به بیماری های عفونی واکنش متفاوتی نشان می دهند؟
عوامل مختلفی وجود دارد که به دلیل آن زنان و مردان به بیماریهای عفونی واکنش متفاوتی نشان می دهند. برخی از دلایل رایج عبارتند از:
تفاوت در مواجهه با عوامل بیماریزا مشترک
پاسخ های ایمنی در برابر عوامل بیماری زا
عوامل هورمونی
عوامل اجتماعی و رفتاری
تفاوت در مواجهه با عوامل بیماریزا مشترک
تفاوت در مواجهه با عوامل بیماری زای رایج تا حد زیادی به عوامل فرهنگی ، اجتماعی اقتصادی ، رفتاری ، هورمونی و ایمنی شناختی بستگی دارد.
یک نمونه مشهور عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی نوع ۱ (HIV-1) است که در آفریقا بیشتر زنان را مبتلا میکند تا مردان . برعکس ، سل و بیماری های انگلی بیشتر مردان را مبتلا می کند.
چگونه می توان از شیوع بیماری های عفونی جلوگیری کرد؟
تفاوت در مواجهه شغلی نیز دلیل دیگر این اختلاف است. مردان به احتمال زیاد مشاغلی مانند معدنکاری و کشاورزی را اتخاذ می کنند ، که ممکن است آنها را در معرض خطر بیشتری از بیماری های تنفسی و بیماری های منتقله از پشه مانند مالاریا قرار دهد.
چگونگیی پاسخ های ایمنی در برابر عوامل بیماری زا
مطالعات نشان می دهد که زنان نسبت به مردان دارای واکنشهای ایمنی ذاتی و سازگارتر با عفونتهای ویروسی هستند. تولید قوی اینترفرون ، افزایش فعال شدن سلول های T و افزایش حساسیت به خود ایمنی از دلایل این تفاوت در پاسخ های ایمنی است.
سلول T چیست؟ نوعی گلبول سفید خون است که به طور خاص برای از بین بردن آنتی ژن های خارجی و سلول های آلوده کار می کند و دستورالعمل های شیمیایی (سیتوکین ها) را به بقیه سیستم ایمنی بدن منتقل می کند.
زنان همچنین با افزایش خطر پیشرفت بیماری در بیماری هایی مانند عفونت HIV همراه هستند ، که از طریق فعل و انفعالات سیستم ایمنی بدن پیشرفت می کنند. سندرم نقص ایمنی اکتسابی ناشی از HIV در زنان در مقایسه با مردان سریعتر پیشرفت می کند. مشخص شده است که زنان آلوده به HIV فعال شدن سلول T بالاتر و سیگنالینگ گیرنده ۷ (TLR7) Toll-like بیشتری نسبت به مردان با بار ویروسی یکسان دارند.
در پاسخ واکسن نیز تفاوت های جنسیتی وجود دارد. مطالعات نشان می دهد که زنان پاسخ آنتی بادی بالاتری دارند و اثر واکسن بیشتری نسبت به مردان نشان می دهند.
عوامل هورمونی
هورمونهای جنسی مانند استروژنها ، پروژسترون و آندروژنها تفاوت حساسیت به بیماری ، پیشرفت بیماری و پاسخ درمانی را به دلیل تنظیم افتراقی پاسخهای ایمنی تشکیل می دهند.
هورمونهای جنسی رونویسی ژنهای ضروری برای رشد و بلوغ سیستم ایمنی بدن ، تنظیم پاسخهای ایمنی و تعدیل مسیرهای سیگنالینگ ایمنی را کنترل می کنند.
مردان دارای سطح بالاتر ACE2 پلاسما هستند
ACE2 پروتئینی است که در بسیاری از سطوح سلولی در ریه ها ، قلب ، کلیه ها ، دستگاه گوارش ، رگ های خونی و سلول های اپیتلیال زندگی می کند و موانع محافظتی ایجاد می کند. در حالی که معمولاً پروتئین هایی را که پس از آسیب به رگ های خونی و بافت ها آسیب می رسانند تعدیل می کند ، SARS-CoV-2 به آن متصل می شود و از انجام وظایف خود جلوگیری می کند.
این امر منجر به آسیب های تنفسی در بیماران COVID-19 می شود. مطالعات نشان می دهد که میزان آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین ۲ (ACE2) در مردان بیشتر از زنان است ، به ویژه در مردان مبتلا به فشار خون بالا ، دیابت و بیماری های قلبی عروقی – آنها را در معرض عوارض COVID-19 قرار می دهد.
عوامل اجتماعی و رفتاری
تفاوت های جنسیتی در بیماری های عفونی نیز به طیف وسیعی از متغیرهای اقتصادی اجتماعی ، به ویژه در کشورهایی که دارای تنوع قومی قابل توجه و نابرابری در درآمد هستند ، بستگی دارد.
در بعضی از کشورها ارزش مردها بیشتر از زنان است. و این برتری منجر به تفاوت زن و مرد در فعالیت های اساسی بهداشتی مانند رژیم غذایی مغذی و ایمن سازی می شود که مقاومت در برابر بیماری های عفونی را تحت تأثیر قرار می دهد.
برخی رفتارهای مربوط به جنسیت نیز همچنین می تواند خطر ابتلا به بیماری های عفونی را افزایش دهد. سیگار کشیدن یک مثال شناخته شده است. در بسیاری از مناطق ، سیگار کشیدن در مردان بیشتر از زنان است. این روند در کشورهای منطقه اقیانوس آرام غربی و جنوب شرقی آسیا شیوع بیشتری دارد. سیگار کشیدن با افزایش خطر و مرگ و میر ناشی از بیماری های تنفسی عفونی مانند آنفلوانزا و سل همراه است.
پیشنهاد می کنیم مقاله “از کاشت حلزون گوش چه میدانید؟” را نیز مطالعه بفرمایید.
سوگیری جنسی در تحقیقات بالینی
اختلافات جنسیتی نیز یک چالش قابل توجه در مطالعات بالینی است. طبق رهنمودهای نظارتی ، زنان در سن باروری از آزمایشات بالینی اولیه مانند مطالعات بالینی فاز I مستثنی هستند. با توجه به این توصیه ، بسیاری از روش های درمانی فقط بر اساس داده های به دست آمده از مطالعات بالینی انجام شده در مردان تأیید می شود.
زن و مرد به طور متفاوتی داروها را متابولیزه می کنند
مطالعات نشان می دهد که زنان تمایل به جذب و متابولیسم دارو نسبت به مردان دارند. تفاوت های جسمی ، مانند شاخص توده بدن (BMI) ، حجم پلاسما و ترکیب بدن ، بر نحوه توزیع داروها در بدن تأثیر می گذارد. از آنجا که زنان در مقایسه با مردان ذخیره چربی و اندام کوچکتری دارند ، اغلب می توانند از دوزهای پایین دارو همان اثرات را داشته باشند.
کروموزوم های X اضافی ممکن است مزایای مصونیت بیشتری در برابر COVID-19 به زنان بدهند
مواد ژنتیکی فرد همچنین می تواند بر نحوه واکنش بدن وی در برابر عفونت ها تأثیر بگذارد. مطالعات نشان داده است که کروموزوم X حاوی ژن هایی است که به سلامتی مربوط می شوند. اینها به لطف مواد ژنتیکی موسوم به microRNA به تنظیم عملکردهای ایمنی کمک می کنند. ماده ها دو کروموزوم X دارند که یکی از آنها در مرحله جنینی غیرفعال می شود.
اما گاهی اوقات ، برخی از ژن ها از غیرفعال شدن فرار می کنند و در نهایت زنان دارای دو نسخه از ژن های خاص هستند. از آنجا که کروموزوم X شامل ۱۰٪ از کل میکرو RNA ها است ، زنان دارای دو نسخه از microRNA ها هستند که در یک پاسخ ایمنی موثر نقش دارند – چیزی که در صورت عفونت های ویروسی مانند COVID-19 مفید است.
در پایان :
مکانیسم های مبتنی بر جنسیت به طور قابل توجهی بر حساسیت ، شدت و پاسخ به بیماری تأثیر می گذارند. از این رو ، در نظر گرفتن هر دو جنس در تحقیقات بیماری های عفونی ضروری است. تحقیقات بیشتر برای درک رابطه بین جنسیت و بیماری های عفونی لازم است.درک بهتر این روابط و سازوکارهای مختلف موجود می تواند به جلوگیری از بیماری های عفونی و بهبود سلامت عمومی کمک کند.
