آیا سال ۹۹ کبیسه است؟
بین دوستان و اطرافیان کسی را میشناسید که سیام اسفند بهدنیا آمدهباشد؟
لابد اینطور وقتها کلی برایشان غصه میخورید که ای بابا طفلکی باید منتظر بماند تا چهار سال بگذرد و روز تولدش برسد.
اما اصلا چرا تقویم ما چهار سال یکبار، ۳۶۶روزه میشود و اسفند دوستداشتنی برایمان کمی کِش میآید؟
زمین برای اینکه یک دور کامل به گرد خورشید بچرخد، مدت زمانی برابر با ۳۶۵٫۲۵۶۴ شبانهروز، معادل ۳۶۵شبانهروز و ۵ساعت و ۴۹دقیقه نیاز دارد. کسانی که درحال تهیه و تنظیم تقویم هستند، نمیتوانند این چندساعت را بدون اینکه جزئی از یک شبانهروز و یک تاریخ خاص باشند، حساب کنند؛ یعنی مثلا ۲۹ اسفند تمام شده و حالا پنج ساعت باقیمانده تا سال جدید آغاز شود!
خب باید با این چندساعت چه کرد و جزئی از کدام روز درنظرشان گرفت؟
کسانیکه تقویم هجریشمسی را محاسبه کردهاند، از گذشته تا امروز روشهایی برای جمع کردن این ساعتهای اضافی درنظر گرفتهاند و سالهاست تقویم ما با همین روشها، این خردهریزهها را محاسبه میکند تا بعد از چندسال به یک روز کامل تبدیل و بهعنوان سیامین روز اسفند به تقویم اضافه شوند.
اما مسئله به این راحتیها حل نمیشود؛ چون اگر ساعتهای باقیمانده بهجز ۳۶۵ روز، دقیقا شش ساعت بود، آن وقت میشد بعد از چهار سال بدون هیچ دردسری یک روز به تقویم اضافه کرد اما این مقدار باقیمانده ۵ساعت و ۴۹دقیقه است و بنابراین غیر از چهارسال یکبار، ناچاریم پنج سال یکبار هم این خردهریزها را حساب کنیم تا تمام این دقیقههای اضافی به یک روز برسد. بنابراین ما در تقویم رسمی کشور، کبیسه ۴ساله و ۵ساله داریم. شاید بگویید نه بابا ۵ساله که دیگر نداریم! ولی این را از ما به یادگار داشتهباشید که سال ۱۴۰۸ کبیسه ۵ساله است؛ به این ترتیب که امسال یعنی ۹۹ کبیسه ۴ساله، ۱۴۰۳ کبیسه ۴ساله و ۱۴۰۸ کبیسه ۵ساله است.
نویسنده : مریم ملی ، خراسان