فشارخون یکی از مهمترین عوامل خطر تهدیدکننده سلامت مردم و اصلیترین عامل مرگومیر در جهان و ایران محسوب میشود؛ بهطوری که طبق گفته کارشناسان با نگاهی به آمار مرگومیر ناشی از آن میتوان این بیماری را قاتل خاموش نامید.
به گزارش فارسی ها به نقل از ایسنا، باید توجه کرد که شرایط تاریخی در دهههای اخیر و بروز تغییرات گسترده در شیوه زندگی مردم مانند رشد شهرنشینی، آلودگی هوا،مصرف غذاهای پرنمک به عنوان بزرگترین عامل ایجاد پرفشاری خون که در ایران دو تا سه برابر بیش از حداکثر میزان مجاز مصرف میشود، کمتحرکی و اضافه وزن، اختلالات خواب، استرسهای فردی و اجتماعی و …از عوامل اصلی خطر بروز فشارخون بالا به شمار میآیند.
البته و خوشبختانه باید توجه کرد که کلید اصلی مبارزه با فشار خون نیز در مدیریت همین عوامل خطر نهفته است؛ به طوری که رعایت صحیح و کنترل این عوامل از سوی آحاد جامعه بیشترین کمک را در کاهش موارد ابتلاء به این بیماری مهلک فراهم میکند.
فشار خون چیست؟
خون در بدن ساکن نیست و در گردش است. خون در گردش موجب رساندن مواد غذایی انرژیزا و اکسیژن به بافتهای بدن و حمل مواد زاید به ارگانهای دفعی شده و به طور کلی فعالیت سیستم دفاعی و بازسازی بافتها نیز از این طریق میسر میشود.
باید توجه کرد که مهمترین بخش دستگاه گردش خون در بدن، قلب است. رگهایی که خون را به قلب وارد میکنند، سیاهرگ و رگهایی که خون را از قلب خارج می کنند، سرخرگ نام دارند. قلب با هر بار ضربان، خون را به درون سرخرگها میفرستد و در نتیجه نیرویی به سرخرگها وارد میکند که باعث میشود فشاری به دیواره سرخرگها وارد شود که به آن فشارخون میگویند.
چرا فشار خون بالا میرود؟
مقدار فشارخون به دو عامل بستگی دارد؛ یکی مقدار خونی که در هر دقیقه از قلب خارج میشود و دوم مقاومتی که بر سر راه خروج خون از قلب در سرخرگ وجود دارد.
فشارخون وقتی بالا میرود که یا خون با قدرت بیشتر از قلب پمپاژ شود و یا مجرای سرخرگ تنگ شود. مهمترین عامل در ایجاد تنگی بر سر راه جریان خون، رسوب چربی است.
با بالا رفتن سن به تدریج چربی بیشتری در جدار سرخرگها رسوب میکند و فرد بیشتر در معرض فشارخون بالا قرار میگیرد. علاوه بر افزایش سن، برخی رفتارها مانند فعالیت بدنی کم، تغذیه ناسالم و مصرف سیگار یا قلیان هم در ایجاد و تشدید فشارخون تاثیر دارند.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، در زمان انقباض عضله قلب خون وارد سرخرگها میشود و فشارخون به حداکثر مقدار خود میرسد و در زمان استراحت قلب، خون به تدریج از سرخرگها خارج شده و فشارخون به حداقل مقدار خود میرسد. واحد اندازهگیری فشارخون میلیمتر جیوه است.