بيومتريک ( Biometric ) چیست ؟

بيومتريک ( Biometric ) چیست ؟

بيومتريک ( Biometric ) چیست

معنی لغوی بيومتريک Biometric ، زیست سنجشی میباشد. بصورت کلی تعیین هویت هر فرد با استفاده از الگوی اندامی و جسمی او مانند اثر انگشت ، ساختار عنبیه چشم ، نحوه امضاء کردن و غیره که با الگوریتم های خاص تبدیل به الگویی میشود که قابل تقلید یا تغییر نمیباشد و هویت وی را مشخص میکند.

امروزه بيومتريک به علت اهميت روز افزون اطلاعات و تمايل افراد به امنيت بيشتر اطلاعات مخصوصا در بستر اینترنت ،دیگر ابزارهاي قديمي مانند استفاده از Password یا گذرواژه به تنهايي جوابگو و قابل اعتماد نمي باشد. خصوصاً با ايجاد تجارت الکترونيک و خريد ، فروش اينترنتي ، انتخابات الکترونيک و غیره مسئله امنيت نه تنها براي شرکتها و بانکها بلکه براي عموم افراد مهم شده است . بنابرين متخصصين به دنبال راه هايي مطمئن تر ميگردند.

يکي از موفق ترين راه هاي يافته شده استفاده از علم بيومتريک Biometric میباشد. در اين مقاله در مورد علم بيومتريک Biometric و دلايل ايجاد آن و انواع آن بحث خواهيم کرد . نقاط ضعف و قدرت آنها را شناسايي ، و در پايان کارتهاي شناسايي بيومتريک ( Biometric ID Card )  مورد بحث قرار خواهد گرفت .

مقدمه:

بيومتريک Biometric

خطوطي که بر روي سرانگشتان همه انسانها نقش بسته از دير باز مورد توجه همه بوده است. اين خطوط نقشهاي مختلفي دارند. يکي از اين وظايف ايجاد اصطکاک بين سر انگشتان و اشياء متفاوت است مانند قلم که با استفاده از اين اصطکاک مي توانيم اشياء را برداريم ،بنويسيم،يا لمس کنيم. از سوي ديگر اين خطوط براي هر شخص منحصر به فرد است. از سالها پيش اثر انگشت افراد در جرم شناسي مورد استفاده قرار میگرفت . امروزه در علم بيومتريک Biometric نيز از آن استفاده مي شود.

مانند تمام ديگر اعضاء بدن DNA هاي هر شخصي الگوي ساخت اين خطوط را دارا هستند و در واقع DNA هاي هرشخص نيز کاملا منحصر به فردند و اين قضيه تقريبا در مورد تمام ديگر اعضاء بدن صادق اند. با وجود هکرها ( Hacker ) ها و دزدي هاي اينترنتي پسورد ها ابزار قابل اعتمادي نيستند. بيومتريک Biometric علم شناسايي افراد از طريق مشخصات انساني اوست که شامل اثر انگشت، اثرکف دست ، هندسه دست، صورت ، امضاء ، دست خط ، نحوه تایپ ، اسکن عنبيه و شبکيه و صدا میباشد.

نگاهي به علم بيومتريک Biometric

در علم بيومتريک Biometric اعضايي از بدن مورد توجه قرار گرفته که استفاده از آنها راحتتر و کم ضرر تر باشد. هر کدام از روشهاي مورد استفاده داراي نقاط ضعف و قدرتي هستند. با ترکيب آنها با ديگر روشهاي امنيتي مي توان ضعفهاي موجود را از بين برد.

هيچ فردي نمي خواهد هنگام چک کردن موجودي خود از طريق شبکه هاي online بانکها متوجه شود که موجوديش خالي شده است. در بسياري از موارد به علت معني دار بودن Password ها افرادي که تا حدي ما را مي شناسند ميتوانند آنها را حدس بزنند. با فهميدن شماره ما در بانک به راحتي با استفاده از شبکه online بانک وارد حساب ما شده موجودي ما را برداشت نمایند.

با توجه به سرعت رشد قابل توجه تجارت جهاني و اهميت تجارت الکترونیک نمي توان از سيستمهاي قديمي دستي يا حضوري براي مدت زمان طولاني استفاده کرد. از طرف ديگر استفاده از اين روشهاي قديمي باعث اتلاف انرژي و زمان زياد شده و در مدت زمان طولاني کار کمتري انجام مي شود.

بنابرين در تجارت ، به موضوع امنیت در تجارت الکترونيکي نياز احساس مي شود. موضوع بسيار مهمي که امروزه مورد توجه است مسئله امنيت و security  است. بيومتريک Biometric با استفاده از روشهاي قابل اعتماد ميتواند تا حد زيادي جوابگوي مشکلاتي از اين قبيل باشد. علم بيومتريک Biometric نه تنها در مورد تجارت الکترونيک بلکه در موارد بسيار ديگري نيز کاربرد دارد. حتی بسیاری از کشورها نیز از اطلاعات بیومتریک افراد جهت شناسایی در فرایند مهاجرت استفاده میکنند.

به عنوان مثال: در وروديهاي ساختمان هاي حساس، آزمايشگاهاي مهم مي توانيم از قفلهاي فیزیکی- الکترونیکی مانند کی پد یا صفحه کليد نصب شده استفاده کنيم. هر فرد گذرواژه یا پسورد خاصی تخصیص داده تا هنگام ورود از آن استفاده کرده داخل شوند. ولي اين روش نيز زياد قابل اعتماد نيست با لو رفتن کلمه عبور ديگر امنیتی وجود نخواهد داشت. ولي زمانيکه از اثر انگشت يا اثر کف دست براي شناسايي و اجازه ورود استفاده شود ديگر اين مسائل ايجاد نخواهد شد.

در تمام مواردي که ذکر خواهد شد ابتدا با استفاده از وسايل مخصوص آن روش ، معمولا سه بار الگوي اوليه گرفته مي شود و بعد از بدست آوردن بهترين الگو ، ذخيره مي شود. در موقع شناسايي با الگو اصلی مقايسه انجام مي گيرد.

در بيومتريک Biometric از مشخصات فيزيکي و رفتاري براي شناسايي افراد استفاده ميشود.

مشخصات فيزيکي مانند:اثر انگشت، اسکن دست ، صورت وچشم که خود به دو دسته اسکن عنبيه و شبکيه تقسيم مي شود.

مشخصات رفتاري مانند:صدا، نحوه امضاء و تايپ کردن.

پیشنهاد می کنیم مقاله “امنیت حساب های کاربری در محیط کاری از چه روش هایی تامین می شود؟ ” را نیز مطالعه بفرمایید.

اثر انگشت:

بيومتريک Biometric

براي استفاده از اثر انگشت در بيومتريک Biometric از اسکنرهاي مخصوصي استفاده مي شود. اين اسکنرها انواع متفاوتي دارند . بعد از اينکه انگشت روي صفحه اسکنر قرار گرفت، بسته به نرم افزار استفاده شده، اثر انگشت اسکن شده و نقاط کليدي آن تعيين شده و با الگوي اوليه تطبيق داده مي شود .

البته با توجه به اينکه زمان مقايسه بعد از مدتي که حجم مقايسات زيادشد ،بالا ميرود و براي کاهش اين زمان، ابتدا نقاطي را به عنوان نقاط کليدي براي دسته بندي اسکن هاي موجود استفاده مي کنيم و در زمان انطباق از همين کليدها استفاده کرده و زمان مقايسه را پايين مي آوريم.

هر چند که تحليل اثر انگشت بعضي از افراد مانند کارگراني که کارهاي سخت با دستهاي خود انجام مي دهند يا افراد معتاد مشکل میباشد ؛ ولي در کل، در بسياري از موارد بهترین ، ساده ترین و راحت ترین نحوه تعیین هویت میباشد.

امروزه اين اسکنرها نه تنها در ادارات پليس بلکه در روي صفحه کليدها و موش واره ها ، لپتاب ها ، اسمارت فون یا تلفن های همراه وجود دارند.  از انها در موارد متفاوتي استفاده ميشود. در آينده شايد بتوان از اسکن اثر انگشت به جاي تايپ Password در چک کردن پست هاي الکترونيکي استفاده کنيم يا در تجارت الکترونيک يا تغيير موجودي در بانکهاي online از آن استفاده ببريم.

اسکن دست:

براي اسکن سطح کف دست از اسکنرهایی که براي قرار گرفتن دست هنگام اسکن ، مانند اثر انگشت ، اسکنر بعد از اسکن کردن با توجه به قابليتهاي نرم افزار و سخت افزار استفاده شده مقايسه انجام مي شود . در صورت تطبيق هويت بيومتريک شخص تاييد مي شود.

جغرافياي کف دست بعد از مدتي با گذشت سال و با بالا رفتن سن تغيير مي کند و نيز جراحات نيز باعث عوض شدن شکل کف دست مي شود. بنابرين در استفاده از اين روش بايد اسکن به دست آمده در مواقع لزوم و نيز بعد از يک دوره زماني به روز شود و اسکن جديدي براي شناسايي افراد ايجاد شود. بنابرين استفاده از اين روش در مواردي مفيد است که به طور مستمر مورد استفاده قرار گيرد و افراد مورد شناسايي با اين روش در دسترس باشند. البته اين روش به علت اينکه سطح بزرگي را مورد مقايسه قرار مي دهند داراي ضريب اطمينان بالايي هستند.

اسکن صورت:

بيومتريک Biometric

اسکن از صورت به طرزي متفاوت از موارد ديگر انجام مي گيرد. در اين روش بيومتريک Biometric نمونه بدست آمده بايد به صورت ۳D یا سه بعدی  باشد. براي اين منظور از ۳ دوربين که نسبت به هم زاويه ۹۰ درجه مي سازند يا از يک دوربين متحرک که بصورت يک نيم دايره که مرکز آن صورت شخص مورد نظر قرار گرفته استفاده کرد. به وسيله نرم افزار مربوطه يک تصوير ۳D بدست آورد. در تصوير بدست آمده نقاط قرار گيري ابروها ، چشمها، بيني، دهان ،چانه و طول چانه و پيشاني همچنين فاصله چشمها و ابرو ها و غیره ثبت و سپس با نمونه هاي ذخيره شده مقايسه مي شوند. اين روش به علت استفاده از سخت افزار و نرم افزارهاي پیشرفته هزينه زيادتری دارد ولي قابليت اطمینان بالايي نیز بهمراه دارد. در اين روش نيز مانند روش اسکن کف دست نياز به بروز شدن اطلاعات وجود دارد.

اسکن چشم:

بيومتريک Biometric

در بيومتريک Biometric اسکن چشم به دو صورت انجام می‍‍پذیرد:

اسکن شبکيه چشم :

در اسکن شبکيه با استفاده از دوربين مخصوص الگوي رگ هاي خوني اسکن مي شود. براي اين کار از ليزر مادون قرمز کم قدرت استفاده ميشود. براي بدست آوردن يک تصوير با کيفيت خوب و متمرکز بايد چشمها نزديک دوربين قرار گيرد. اين موضوع و اينکه از اشعه ليزر استفاده مي شود باعث شده افراد زيادي به اين روش علاقه نشان ندهند. درضمن بر خلاف تصور اينکه شبکيه تغيير نميکند تحقيقات پزشکي نشان داده که برخي از بيماريها روي شبکيه تاثير مي گذارند و آن را تغيير مي دهند.

اسکن عنبيه:

در اسکن عنبيه دوربين مخصوص رگه هاي عنبيه را اسکن ميکند . با توجه به اينکه تعدادي زيادي از ويژگيها مورد اسکن و مقايسه قرار مي گيرند روش مطمئني ايجاد ميشود. در ضمن بيومتريک Biometric اين روش با لنز ها و عينک ها نيز تطبيق داده شده و نيز مشکل نزديک بودن دوربين به چشم نيز حل شده است. کاربر میتواند چشم خود را در فاصله حدوداً ۳۰ سانتي متري از دوربين قرار دهد.

امضاء:

براي ثبت امضا از يک اسکنر بخصوص استفاده مي شود. اين اسکنر نه تنها شکل امضاء را اسکن مي کند بلکه طرز امضاء کردن را هم مي سنجد. به اين مفهوم که مناطقي را که قلم را فشار داديد يا تند حرکت داديد ويا برعکس مناطقي از امضا را که خط نازک کشيده ايد يا با دقت و آرامش بيشتري کشيده ايد را ثبت و مقايسه مي کند . با استفاده از اين روش جعل امضاء غير ممکن مي شود. البته اين روش بهتر است که در مواردي استفاده شود که افراد زياد از امضاء خود استفاده مي کنند در غير اين صورت اين روش نيز احنياج به به روز شدن پيدا مي کند. از اين روش در امضا کردن قرار داد هاي مهم که در فواصل دور انحام مي گيرد و همچنين در بانکها ميتوان استفاده کرد.

صدا:

ضبط صدا از طريق يک دستگاه ضبط کننده صدا انجام مي گيرد . سپس با سخت افزار و نرم افزار مربوطه مورد تحليل قرار مي گيرد. با توجه به امکانات در دسترس ميتوان مکث ها و بالا و پايين رفتن تُن صدا را به صورت يک الگوي صوتي در آورد و با الگوهاي ذخيره شده مورد مقايسه قرار داد. نمونه وسايل ساخته شده از اين روش نوعی قفل درب است که با چک کردن صدا و کلمه گفته شده و معني جمله ساخته شده کار مي کند. به اين صورت که کلمه اي يا جمله اي از قبل تعيين شده و به کاربر گفته مي شود و در هنگام باز کردن درب از آن استفاده میشود.

الگوي تايپ:

شايد اين کمي عجيب به نظر برسد ولي الگوي تايپ افراد نيز کاملا با ديگران متفاوت است. در اين مورد نيز جمله اي در نظر گرفته مي شود و کاربر جمله را در شرايط يکسان با نمونه اوليه تايپ ميکند و مقايسه صورت مي گيرد. در اين نوع نيز تفاوت زماني ما بين تايپ کلمات ، سرعت تايپ و غیره تعيين شده با الگوهاي قبلي مقايسه مي شود. اين روش نيز نياز به روز شدن مستمر دارد.

کارتهاي شناسايي بيومتريک Biometric :

کارتهاي شناسايي بيومتريک Biometric يا Biometric ID Cards ترکيبي از کارتهاي شناساشي معمولي و يک يا چند مشخصه بيومتريک هستند.اين کارتها کاملا مورد اعتماد هستند و تقلب در آنها و سوء استفاده از آنها تقريبا غير ممکن است.

اين کارتها شامل انواع کارت مانند :کارت گواهینامه رانندگي ، کارت خودرو ، کارت شناسایی و غیره هستند.

در این کارتها مشخصات دارنده کارت مانند : نام ، نام خانوادگي و يک عکس مربوط به دارنده کارت و تمام مشخصات به همراه اسکن عکس و تعيين پيکسلهاِي عکس با توجه به يک الگوي مخصوص رمزگذاري که براي آن سازمان در نظر گرفته شده رمز گذاري میشود و به صورت کد (Bar Code) ذخيره مي شود.

سپس هنگام تشخيص عکس و تمام مشخصات ثبت شده برروي کارت خوانده شده و به وسيله الگوي رمز گذاري براي آن سازمان رمز گذاري ميشود . در نهایت Bar Code بوسيله دستگاه خوانده شده و رمز حاصل از آن با رمز بدست آمده از رمز گذاري مقايسه ميشود و در صورت تطبيق هويت فرد تاييد مي شود.

بيومتريک Biometric

در نوع دیگر این کارتها به جای استفاده از بار کد از یک چیپ Chip یا تراشه بسیار کوچک در کارت استفاده میگردد و کلیه اطلاعات فردی روی آن ذخیره میگردد.

در اين روشها چون هم رمز و هم مشخصات بر روي کارت ثبت مي شود ديگر نيازي به اطلاعات حجيم نمي باشد؛ فقط الگوهاي رمز گذاري بايد مشخص باشد. اين در مقايسه با حجم بسيار زياد الگوهاي ذخيره شده ناچيز است.

اگر در اين کارتها يک مشخصه بيومتريک Biometric نيز مانند اثر انگشت ثبت شود نه تنها از قانوني بودن کارت اطمينان حاصل مي شود بلکه از اينکه کارت به شخص تعلق دارد نيز مي توان مطمئن شد.

پیشنهاد می کنیم مقاله ” تراشه‌گذاری ۲ میلیون کارت ملی هوشمند ” را نیز مطالعه بفرمایید.

نتيجه:

بيومتريک Biometric روشهاي قابل اطمينان و غير قابل جعل يا کپي برداري را ارائه مي دهد . مخصوصا در مواردي که اطلاعات حياتي است.

بعضي از روشهاي گفته شده امروزه مورد توجه بسياري از سازمانهاست؛ به عنوان مثال امروزه در بعضي ادارات و ساختمانها از چک کردن اثر انگشت به همراه شماره پرسنلي براي ثبت ساعات ورود و خروج کارمندان استفاده مي شود.

از اين روشها مي توان در انتخابات الکترونيک نيز بهره جست.

نویسنده : مهیار رضائی

پیشنهاد می کنیم مقاله “بازیابی پسوردهای ذخیره شده در آیپد ” را نیز مطالعه بفرمایید.

5/5 - (1 امتیاز)
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.