چه کسانی امام حسین (ع) را در کربلا یاری کردند؟

چه کسانی امام حسین (ع) را در کربلا یاری کردند؟

همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب”چه کسانی امام حسین (ع) را در کربلا یاری کردند؟” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .

كتابی است به نام «تاريخ امام حسين(ع)» تهیه شده توسط آموزش و پرورش که در اين كتاب عبارات كتب عاشورانگارى از آغاز تا دوره معاصررا درباره وقايع مختلف مربوط به امام(ع) آورده است. در این کتاب در ج ۳ چنین آمده است:

برخى مانند طبرى تعداد یاران امام را نزديك به یکصد نفر دانسته ‏اند كه در ميان آنها پنج نفر از فرزندان امام على(ع)، شانزده نفر از بنى‏ هاشم و تعدادى ديگر از قبايل مختلف ديده مى‏شود.

برخى مانند ابن شهر آشوب اين تعداد را ۸۲ نفر ذكر كرده ‏اند.

ابن نما از بزرگان شيعه در قرن ششم و هفتم، اصحاب امام(ع) را صد پياده و ۴۵ سواره مى ‏داند.

همين تعداد از سوى سبط ابن‏جوزى نيز مورد تأييد قرار گرفته است.

روايتى از امام باقر(ع) نيز – كه در جوامع روايى شيعه نقل شده – اين قول را تأييد مي ‏كند.

عجيب‏تر از همه قول مسعودى است كه تا هنگام نزول امام(ع) در كربلا، تعداد ياران آن حضرت(ع) را پانصد سواره و صد پياده ذكر مى كند.

اما قول مشهور – كه هم اكنون نيز داراى شهرت است – آن است كه تعداد ياران امام(ع) در كربلا ۷۲ نفر بودند كه به ۳۲ سواره و چهل پياده تقسيم مي شدند .

زنان حاضر در کربلا

در نگاه کلی می توان زنان حاضر در کربلا را در دو دسته قرار داد : زنان هاشمی و زنان غیر هاشمی

الف. زنان هاشمی

مراد ما از زنان هاشمی اعم از زنانی است که از نظرنسبی یا سببی منسوب به این خاندان بوده و همچنین کسانی که به عنوان کنیز در خدمت آنان بوده اند: البته برخی از همسران امام حسین (ع) که در کربلا نبوده اند نیز یاد می کنیم.

۱- زینب کبری(ع)

وی دختر امیرالمؤمنین (ع) و حضرت زهرا (س) بود که در زمان رسول خدا متولد شد و در دامن آنان پرورش یافت.کنیه شان حضرت ام کلثوم و القاب ایشان عقیله بنی هاشم، عالمه، عابده آل علی (ع) کامله و فاضله بود.

او از جهت علم و تقوا، جمال و عفاف در میان زنان عصرش به راستی یگانه بود. چنان که از نظر دانش امام سجاد، وی را دانشمندی آموزش ندیده دانسته است و از نشر پارسایی و عبودیت در شب یازدهم حرم و دوران اسارت با همه سختی ها و مشکلاتی ک داشت نماز شب را فراموش نکرد.

۲- ام کلثوم:

بر اساس داده های تاریخی یکی دیگر از دختران امام علی (ع) بود که در کربلا حضور داشته و همگام با خواهرش زینب در رساندن پیام شهدا و رسوا کردن بنی امیه نقش آفریده است . و همراه زینب (ع) در کوفه به ایراد خطبه پرداخته است.

۳- فاطمه دختر امام مجتبی:

ایشان از بانوان با عظمت  عصر خویش بود کنیه اش را ام عبدالله و ام الحسن گفته اند. امام صادق (ع) درباره او می فرماید: «کانت صدیقه کم تدرک فی آل الحسن امرأه مثلها»در میان فرزندان امام حسن (ع) زنی با فضیلت تر از او وجود نداشت. او همراه همسرش امام سجاد (ع) و فرزند خردسالش امام باقر (ع) در کربلا حضور یافت.

۴- زینب صغری:

یکی دیگر از دختران امیرالمؤمنین (ع) بودند که با محمد بن عقیل بن ابیطالب ازدواج کرده بود.

۵- رقیه دختر امام علی (ع):

لقبش ام کلثوم صغری و مادرش ام حبیبه است که نامش«صهبا» بود . دختر او عاتکه نیز با او بود که بعد از شهادت امام حسین (ع) و هنگام حمله دشمن به خیام در زیر پای اسبان به شهادت رسید.

۶- رمله همسر امام مجتبی (ع):

وی مادر قاسم و عبدالله، فرزندان امام حسن (ع) بود که در کربلا حاضر شد و شاهد جانبازی و شهادت فرزندانش بود.

۷- فاطمه دختر امام حسین (ع):

مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبیدالله بود. فاطمه یکی از زنان پرهیزکار و نمونه عصر خویش بود که همراه پدر خود به کربلا آمد وی را حامل ودایع امامت دانسته اند چنان که امام باقر (ع) می فرمایند:

امام سجاد (ع) در کربلا بسیار بیمار بود که امام حسین (ع) دخترش فاطمه را صدا زد و به او وصیت کرد و کتابی به وی داد و او ، آن را به علی بن حسین (ع) رساند و این کتاب بعداً به ما رسید. فاطمه با حسن مثنی از فرزندان امام حسن (ع) ازدواج کرد.

۸- سکینه دختر امام حسین (ع)

مادرش رباب دختر امرؤالقیس است. نامش را امینه و امیمه و آمنه ذکر کرده اند و سکینه لقب اوست. سکینه بعد از وداع امام حسین (ع) با اهل بیت (ع) با ناله به سوی پدر آمد و صدا زد: یا أبه استسلمت للموت؟ پدر جان! آیا تسلیم مرگ شده ای.

امام فرمود: چگونه تسلیم نشود کسی که یار و یاوری ندارد! سکینه گفت: پدر جان ما را به حرم جدمان برسان. امام فرمود: هیهات لو ترک القط النام. سپس سکینه را در آغوش گرفت و بوسید و اشک چشمانش را پاک کرد و فرمود:

سکینه جان! بدان پس از من، آن گاه که مرگ گرفتارم ساخت. گریه تو طولانی خواهد بود. تا زمانی که جان در بدن دارم مرا با اشک حسرت بار خود مسوزان.

۹- رقیه دختر امام حسین (ع)

در شام مزاری وجود دارد که گفته می شود مربوط به یکی از دختران امام حسین (ع) است. امروز این قبر به نام رقیه معروف است، اما این قبر مربوط  به رقیه است یا اصلاً امام حسین (ع) دختری به نام رقیه داشته یا نه؟ اختلاف هست. در متون متقدم نامی از رقیه برده نمی شود و تنها دو دختر از امام حسین (ع) نام برده اید: سکینه و فاطمه. ولی برخی منابع، سه دختر برای آن حضرت ذکر کرده اند: سکینه، فاطمه و زینب.

۱۰- ام کلثوم دختر عبدالله

گفته اند که معاویه وی را برای فرزندش یزید توسط مروان خواستگاری کرد، اما عبدالله اختیار وی را در دست دایی اش امام حسین (ع) دانست . مروان در جلسه ای از امام خواست تا این دختر را به عقد یزید در آورد و آن را افتخاری برای عبدالله و خانواده اش دانست.

اما امام پس از آن که جواب سخنان مروان را داد، اعلام کرد : ای مردم شاهد باشید که من، ام کلثوم دختر عبدالله بن جعفر را به پسر عمویش قاسم بن محمدبن جعفر به ۴۸۰ درهم که مهرالسنه است تزویج کردم و مزرعه خود را در اراضی عقیق به ایشان بخشیدم

چه کسانی امام حسین (ع) را در کربلا یاری کردند؟
چه کسانی امام حسین (ع) را در کربلا یاری کردند؟

۱۱- رباب

او دختر أمروالقیس است. امرؤالقیس در زمان خلیفه دوم به مدینه آمد و مسلمان شد وی از همان ابتدا امیر مسلمانان قبیله قضاء شد و پس از مسلمانی، سه دختر خود را به امام علی (ع) ، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) تزویج کرد.

رباب که به همسری امام حسین (ع) در آمد ، نزد آن حضرت منزلتی عظیم یافت و مورد علاقه شدید آن حضرت واقع شد.

۱۲- شهربانویه:

برخی او را جزء همسران امام حسین (ع) ذکر کرده اند که در کربلا ناظر شهادت فرزند خود بود، البته او غیر از شهربانو، مادر زین العابدین است.

در این جا مناسب است از دیگر همسران امام حسین (ع) که در کربلا نبوده اند یاد کنیم که یا فرزندانشان در واقعه کربلا حضور داشتند یا درباره امام (ع) سخن گفتند.

۱۳- شهربانو ، مادر امام سجاد (ع):

یکی از همسران امام حسین (ع) که دارای مقام والا و جایگاه رفیعی است مادر امام سجاد است. نام او شهربانو، شاه زنان غزاله، سلافه، حلوه، مریم و … ذکر کرده اند که شهربانو معروف تر است.

وی دختر یزدگرد پادشاه ایران بود. شهربانو هنگام تولد حضرت سجاد (ع) در مدینه از دنیا رفت و برخی در مورد حضور ایشان در کربلا گفته اند و افسانه هایی نظیر آمدن او به سمت ایران و یا غرق کردن خود در آب فرات، کاملاً بی اساس است.

۱۴- لیلی مادر (حضرت علی اکبر (ع) )

او دختر ابی مره بن عروه بن مسعود بن معبد الثقفی از اشراف زنان عصر خویش بود. پدرش از قبیله ثقیف و مادرش میمونه دختر ابوسفیان بن حرب بود.

۱۵- عاتکه:

عاتکه دختر زید بن عمرو بن نفیل نیز یکی از همسران امام حسین (ع) می باشد او زنی صاحب جمال و دارای حسن خلق و وجاهت و عقل بود.

برخی از مقاتل و کتاب های تاریخی از حضور زنان دیگری در کربلا خبر داده اند که برای اختصار فقط به نامشان اشاره می کنیم.

سه تن از دختران علی به نام های میمونه، خدیجه و ام الحسن. دو تن از دختران امام حسن مجتبی (ع) به نام های امام الحسن و ام الحسین.

دو تن از کنیزان امام حسین به نام های فکهیه ، حسینه.

ب. زنان غیر هاشمی

۱- ام خلف همسر مسلم بن عوسجه:

او همراه شوهرش و فرزندش به کربلا آمد و پس از شهادت شوهرش پسر خود را روانه میدان کرد.

۲- ام عمرو بن جناده:

نامش بحریه دختر مسعود خزرجی و همسر جناده بن کعب انصاری می باشد. جناده از شیعیان مخلص علی (ع) بود که از  مکه با خانواده خود همراه حسین (ع) گردید و هرگز از آن حضرت جدا نشد.

۳- ام وهب همسر عبدالله بن عمیر کلبی:

وهب ، نصرانی بود و به دست امام مسلمان شد. او همراه مادر و همسرش به کربلا آمد. مادرش او را روانه میدان کرد . او پس از مدتی مبارزه نزد مادرش برگشت و گفت:

مادر! آیا از من راضی شدی؟ گفت: راضی نمی شوم مگر آن که در رکاب حسین کشته شوی. زنش گفت : مرا به فراق خود مبتلا نکن . مادرش دوباره او را تشویق به جهاد کرد و گفت: در راه پسر پیامبر (ص) نبرد کن تا شفاعت جدش را در روز قیامت به دست آوری و او را راهی میدان کرد.

شهدای کربلا چه کسانی و چند نفر بودند؟

غیر از امام حسین (ع) و بنی هاشم، شهدایی که نام آنها در زیارت ناحیه مقدسه و برخی منابع دیگر آمده، ۸۲ نفرند و غیر از آنان، نام ۲۹ نفر دیگر در منابع متاخر آمده است.

شهدای کربلا از اولاد ‘ابی طالب’ که نام آنها در زیارت ‘ناحیه’ آمده، ۱۷ نفر و از اولاد ابی طالب که نام آنها در زیارت ‘ناحیه’ نیامده، ۱۳ نفر است که سه کودک نیز از بنی هاشم شهید شدند و از میان این ۳۳ نفر، ۱۰ نفر از فرزندان امیرالمومنین(ع)، چهار نفر از فرزندان امام حسن(ع)، سه نفر از فرزندان سیدالشهدا(ع)، ۱۲ نفر از فرزندان عقیل و چهار نفر نیز از فرزندان جعفر بودند.

غیر از امام حسین (ع) و بنی هاشم، شهدایی که نام آنها در زیارت ناحیه مقدسه و برخی منابع دیگر آمده، ۸۲ نفرند و غیر از آنان، نام ۲۹ نفر دیگر در منابع متاخر آمده است.

تعداد شهدای کوفه و از یاران امام ۱۳۸ نفر بود که ۱۴ نفر از آنان را غلامان تشکیل می دادند.

شهدایی که سرهای آنها بین قبایل تقسیم و از کربلا به کوفه برده شد، ۷۸ نفر بودند.

سیدالشهدا(ع) هنگام شهادت ۵۷ سال سن داشتند. پس از شهادت آن حضرت در روز عاشورا ۳۳ زخم نیزه و ۳۴ ضربه شمشیر، غیر از زخم های تیر بر بدن آن حضرت مشاهده شده و َ۱۰ نفر بر پیکر مطهر امام حسین(ع) اسب تاختند.

امام حسین(ع) بر بالین هفت نفر از شهدا یعنی ‘مسلم بن عوسجه’، ‘حر’، ‘واضح رومی’، ‘جون’، ‘عباس’، ‘علی اکبر(ع)’ و ‘قاسم’ پیاده رفتند.

در روز عاشورا ‘علی اکبر(ع)’، ‘عباس(ع)’ و ‘عبدالرحمن بن عمیر’ را قطعه قطعه کردند و سر سه شهید را به جانب امام حسین (ع) انداختند که این سه نفر عبارتند بودند از: ‘عبدالله بن عمیر کلبی’، ‘عمرو بن جناده’ و ‘عابس بن ابی شبیب شاکری’.

مادر ۹ نفر از شهدای کربلا در روز عاشورا حضور داشتند و شاهد شهادت پسران خود بودند.

اسامی این مادران عبارت است از:‌ ‘رباب’ مادر ‘علی اصغر(ع)’، حضرت زینب(س) مادر ‘محمد’ و ‘عون’، ‘رمله’ مادر قاسم بن حسن، ‘بنت شلیل جیلیه’ مادر عبدالله بن حسن، ‘رقیه’ دختر امیرالمومنین (ع) و مادر ‘عبدالله بن مسلم’ و مادران ‘محمدبن ابی سعیدبن عقیل’، ‘عمروبن جناده’، ‘عبداللّه بن وهب کلبی’ بنا به روایتی که ثابت نیست ‘لیلا’ مادر علی اکبر(ع).

پنج کودک به نام های علی اصغر علیه السلام (عبدالله) شیرخوار امام حسین(ع)، ‘عبدالله بن حسن’، ‘محمدبن ابی سعیدبن عقیل’، ‘قاسم بن حسن’ و ‘عمرو بن جناده انصاری’ در کربلا شهید شدند.

پنج نفر از شهدای کربلا به نام های ‘انس بن حرث کاهلی’، ‘حبیب بن مظاهر’، ‘مسلم بن عوسجه’، ‘هانی بن عروه’ و’ عبداللّه بن بقطر عمیری’ از اصحاب رسول خدا (ص) بودند.

همچنین َدر رکاب سیدالشهدا (ع) ۱۵ غلام شهید شدند که این افراد عبارت بودند از ‘نصر’ و ‘سعد’ از غلامان امام علی(ع)، ‘منجح’ غلام امام مجتبی(ع)، ‘اسلم’ و ‘قارب’ غلامان امام حسین(ع)، ‘حرث’ غلام حمزه، ‘جون’ غلام ابوذر غفاری، ‘رافع’ غلام مسلم ازدی، ‘سعد’ غلام عمر صیداوی، ‘سالم’ غلام بنی المدینه، ‘سالم’ غلام عبدی، ‘شوذب’ غلام شاکر، ‘شیب’ غلام حرث جابری، ‘واضح’ غلامِ حرث سلمانی.

بر این تعداد، ‘سلمان’ غلام امام حسین(ع)، که در ‘بصره’ به شهادت رسید نیز باید اضافه شود.

‘سواربن منعم’ و ‘موقع بن ثمامه صیداوی’ دو نفر از یاران امام حسین(ع) بودند که در روز عاشورا اسیر و شهید شدند.

چهار نفر از یاران امام حسین (ع) نیز در کربلا پس از شهادت آن حضرت به شهادت رسیدند که اینان ‘سعد بن حرث’ و برادرش ‘ابوالحتوف’، ‘سوید بن ابی مطاع’ (که مجروح بود) و ‘محمد بن ابی سعیدبن عقیل’ بودند.

هفت نفر شامل علی اکبر(ع)، ‘عبدالله بن حسین’، ‘عمروبن جناده’، ‘عبدالله بن یزید’، ‘عبیدالله بن یزید’، ‘مجمع بن عائذ’ و ‘عبدالرحمن بن مسعود’ در حضور پدر خود شهید شدند.

برخی زنانی که در کربلا حضور داشتند از دختران حضرت علی (ع) به نام های ‘زینب’، ‘ام کلثوم’، ‘فاطمه’، ‘صفیه’، ‘رقه’ و ‘ام هانی’ بودند و ‘فاطمه’ و ‘سکینه’ نیز دختران سیدالشهدا(ع) از حاضران در کربلا بودند و بقیه زن ها به نام های ‘رباب’، ‘عاتکه’، مادر ‘محسن بن حسن’، دختر ‘مسلم بن عقیل’، ‘فضه نوبیه’، کنیز خاص امام حسین(ع) و مادر ‘وهب بن عبدالله’ در روز عاشورا در کربلا بودند.

پنج نفر از زنان خیام حسینی که به طرف دشمن بیرون آمده و حمله یا اعتراض کردند عبارتند بودند از: کنیز ‘مسلم بن عوسجه’، ‘ام وهب’ زن ‘عبدالله کلبی’، مادر عبدالله کلبی، زینب کبری(س) و مادر عمرو بن جناده بودند.

و تنها زنی که در کربلا شهید شد ام وهب همسر عبدالله بن عمیر کلبی بود.

 

منبع : مشرق نیوز ،خبرآنلاین ،شمسا

Rate this post
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.