آیا ازدواج باید در سن خاصی صورت گیرد؟

همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب” آیا ازدواج باید در سن خاصی صورت گیرد؟ ” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .

سن ازدواج

همانطور که بارها گفته ایم ازدواج به منظور آرامش درونی و رسیدن به یک جایگاهی است که انسان در آن بتواند از تمامی جهات به فردی تکیه کرده و درواقع احساس مسئولیت کند.بنابراین برای رسیدن به این ویژگی روحی و اطمینان از این که فرد تجربه کافی برای مسئولیت پذیری و اداره خانواده و مدیریت مشکلات را داشته باشد باید به یک سنی برسد که به آن بلوغ فکری و جسمی رسیده باشند تا بتوانند یک زندگی را اداره کرده و روابط زناشویی خوبی داشته باشند.

البته سن ازدواج به جز عوامل بالا، به عوامل دیگه ای نیز وابسته است. مشکلات اقتصادی را شاید بتوان اصلی ترین عامل بالا رفتن سن ازدواج دانست زیرا مقدمات ازدواج و فراهم کردن آنها زمان بر می باشد. خانه و ماشین داشتن یک شغل خوب با درآمدی مناسب نیازمند این است که پسران ابتدا درس خود را تمام کنند و به دنبال کار بروند و با وجود چنین گرانی هایی قطعاً کار برای ازدواج آسان نمی باشد.

بنابراین مشکلات اقتصادی شاید سخت ترین مشکل پیش روی جوانان برای ازدواج باشد که برای حل کردن آن باید دولت و جامعه نیز کمک کنند. از دیگر دلایل بالا رفتن سن ازدواج می توان به عدم یافتن فرد مناسب برای ازدواج، تغییر معیارهای ازدواج، تغییر نگرش ها و دیدگاه برای زندگی مشترک و همچنین الگو برداری از غرب را نام برد اما با تمامی این تفاسیر روانشناسان و کارشناسان در زمینه ازدواج تحقیقات بسیاری را در زمینه سن مناسب برای ازدواج انجام داده اند. اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد اما می توان جامع تحقیقات آنان را به صورت زیر بیان کرد

برای ازدواج بسیاری اختلاف سنی مورد نیاز را بین ۰ تا ۵ سال می دانند بنابراین اینگونه ادامه می دهند که سن ازدواج دختران به دلیل آنکه دختران از لحاظ بلوغ از سن ۱۸ سالگی توانایی ازدواج دارند، این سن در نظر گرفته پس بنابراین سن مناسب ازدواج پسران را ۲۳ سالگی می دانند.البته با در نظر گرفتن حداقل امکانات و سطح تحصیلات. اما اگر دقت کنیم با توجه به وضع جامعه این امر امکان پذیر نمی باشد.

طبق آمار های به دست آمده و به صورت عینی بهترین سن برای ازدواج برای پسران بین ۲۷ تا ۲۹ سالگی و برای دختران بین ۲۳ تا ۲۷ سالگی می باشد بدین ترتیب سن های یاد شده کاملاً منطقی بوده و می توان زندگی خوب را برای آنان پیش بینی کرد.تاکید همه روانشناسان بر این است که سن مناسب ازدواج فارغ از اعداد و ارقام، باید به گونه ای باشد که فرد در شرایط مناسب تربیتی رشد کرده و به نبوغ و بلوغ کافی از لحاظ بلوغ فکری، بلوغ جسمی رسیده باشند البته با توجه به سن یاد شده برای دختران می توان به این نتیجه نیز رسید که این سن برای مادر شدن هم مناسب می باشد پس فاصله بین ازدواج و بارداری نیز نمی تواند بلند مدت باشد.

 ملاک و هنجار قرآن و اسلام برای سن ازدواج

ازدواج و تأسیس کانون زندگی مشترک خانوادگی یکی از بهترین و مهمترین رسوم اجتماعی انسان‌هاست که از فطرت و آفرینش ویژه آن‌ها مایه می‌گیرد. این نیاز که به صورت فطری در انسان به ودیعت نهاده شده، تا زمان ظهور جوانه‌های بلوغ، همچنان دوران آرام و بی تحرکی را پشت سر می‌گذارد. اما به مجرد شروع دوران نوجوانی، زمان بیداری آن فرا می‌رسد و آرام آرام تمامی وجود نوجوانان را در برمی گیرد و به یکی از پرقدرت ترین نیازهای وی تبدیل می‌شود. اگر این نیاز به موقع و به طور صحیح پاسخ داده شود، زمینه سلامت و بهداشت روانی انسان فراهم می‌گردد. از این رو، در آیات و روایات به اهمیت ازدواج و نیز زمان مناسب آن تصریح و تأکید شده است. از نظر قرآن، ازدواج مایه آرامش روح و روان آدمى است و خود از نشانه‌هاى رحمت و بزرگى خداوند است.

در قرآن کریم گرچه «سن» خاص و معینی برای ازدواج بیان نشده، ولی از واژگانی همچون «بلوغ»، «بلوغ حلم»، «بلوغ نکاح» و «بلوغ اشدّ» می‌توان به نحوی سن بلوغ و ازدواج را به دست آورد. شاید رساترین آیه در تعیین سن ازدواج، این آیه شریفه باشد:

«وَابْتَلُواْ الْیتَامَی حَتَّی إِذَا بَلَغُواْ النِّکاحَ فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْداً فَادْفَعُواْ إِلَیهِمْ أَمْوَالَهُمْ؛ یتیمان را آزمایش کنید تا هنگامی که بالغ شده و به نکاح  تمایل پیدا کنند، اگر آنان را به درک مصالح زندگانی خود آگاه یافتید، اموالشان را به آنان بدهید»

«بلوغ نکاح» در زمانی است که قدرت بر ازدواج پیدا کنند. شیخ طوسی در تفسیر آیه می‌نویسد: «معنای بلوغ نکاح آن است که به مرحله توانایی بر همخوابگی و تولید نسل برسند.» در تفسیر مراغی آمده است: بلوغ نکاح رسیدن به سنّی است که استعداد و آمادگی ازدواج حاصل شود. نوجوان در این حالت میل پیدا می‌کند همسر و سرپرست خانواده باشد.
از موارد یاد شده استفاده می‌شود که معیار سن ازدواج از نظر قرآن، احساس نیاز به ازدواج، توانایی همخوابگی، قدرت تولید نسل و رسیدن به حدّ رشد، یعنی توانایی بر تشخیص مصلحت خویش است.

بر اساس سیره معصومان (علیهم‌السلام) و شواهد تاریخی، ازدواج امامان (علیهم‌السلام) در سنین پیش از ۲۰ سالگی بوده است. این بزرگواران در مورد فرزندانشان نیز همین شیوه را داشتند و نوعاً قبل از ۲۰ سالگی زمینه ازدواج آنان را فراهم می‌نمودند. در مجموع، از روایات استفاده می‌شود که سن پایه برای ازدواج بعد از بلوغ است و اگر شخص احساس نیاز کند، به گونه‌ای که ترک آن موجب گناه شود، ازدواج در این سن واجب می‌گردد.

شرایط لازم در بهترین سن ازدواج :

 رشد جسمانی:

دختر و پس باید از لحاظ جسمی به بلوغ برسند.
یعنی دختر و پسر توانایی جنسی داشته باشند. تحقیقات نشان می دهد دختران در سن ۱۳ تا ۱۴ سالگی اکثراً بلوغ جنسی پیدا می کنند و تمام دختران تا سنّ ۱۷ سالگی بالغ می شوند.

و در پسران نیز از سنّ ۱۴ الی ۱۷ سالگی تماماً بلوغ جنسی پیدا می کنند.
اولین شرط برای ازدواج همین بلوغ جنسی است که عموماً در دختران در ۱۵ سالگی و در پسران در ۱۶ سالگی حاصل می شود. منظور از بلوغ جنسی این است که اندامهای جنسی دختر و پسر آمادگی مسائل زناشویی داشته باشند.

تعریف بلوغ جنسی

خواسته های فیزیولوژیکی و غریزی یک فرد و ازدواج جوابی است به خواسته هاو هر چه بین این دو سؤال و جواب فاصله بیشتر باشد عقده های روانی بیشتر است.

رشد عقلی:

به یقین زمانی که فردی رشد فکری لازم جهت انتخاب همسر را نیافته است،
نمی تواند اقدام به تصمیم برای ازدواج خود بنماید و چه بسا قدرت تشخیص مصلحت یا مفسده در ازدواج با فرد مورد نظر را ندارد

رشد فکری پس از بلوغ جسمانی رو به تکامل می رود. پس از بحران های بلوغ،فرد استعدادها، توانائیها و امکانات محیطی خود را بهتر می شناسد و نسبت به
شخصیّت خود بیشتر آگاهی می یابد. در نتیجه تصمیماتش بیشتر از عقل نشأت می گیرد تا احساسات.

 رشد عاطفی:

رشد عاطفی و احساسی از شرایط لازم برای ازدواج و بهترین سن ازدواج است و دارای محاسن و مزایای زیادی است.
از جمله اینکه قدرت محرکه انسان است، عامل اتصال و پیوستگی و تلطیف انسانها و جوامع است،از مهمترین عوامل موفقیّت در زندگی زناشویی است.

فرد برخوردار از رشد عاطفی، مهار احساسات منفی و مثبت خود را در دست دارد.
او در ابراز خشم و ترس، گریه و شادی، محبّت و غیره در محدوده مورد قبول جامعه عمل می کند،نه همانند یک کودک. رشد عاطفی نیز مانند رشد عقلی به سنّ تقویمی نیست،بلکه به میزان یادگیری، تجارب فرد و از همه مهمتر تعامل عاطفی کودک با والدین و دیگر بزرگسالان آموخته می شود

 رشد اجتماعی:

رشد اجتماعی رابطه نزدیکی با رشد عقلی و رشد عاطفی دارد.
انسان دارای چهار دنیای اجتماعی است: خانواده، مدرسه، شغل و دوستان که فرد را
باید از نظر اجتماعی در آنها مورد ارزیابی و بررسی قرار داد.

فردی که از رشد اجتماعی برخوردار است روابط اجتماعی(از جمله رابطه بین زن و شوهر) را بهتر درک می کند، به دیگران احترام می گذارد،
حقوق دیگران را محترم می شمارد، نقش، وظایف و مسئولیتهای مربوط به خویش را به نحو أحسن انجام می دهد.

 رشد اخلاقی:

روابط زناشویی همانند هر ارتباط اجتماعی دیگر بین انسانها با در نظر گرفتن ارزشهای اخلاقی و معنوی زن و مرد است
که منجر به سعادت و معنویت زندگی آنان می گردد.

بسیاری از امور و مسائل زندگی زناشویی در چهارچوب اخلاق و فضایل اخلاقی قابل حل استو هر اندازه زن و شوهر متخلق به اخلاق و رفتار پسندیده مانند صداقت و گذشت،درستی و فداکاری و… باشند زندگی شان از سلامت و آرامش بیشتری برخوردار خواهد بود

اگر دختر و پسر این شرایط را دارا بودند می توانند ازدواج نمایند.

البته باید دانست مناطق، محیطها، جامعه ها، نسلها، نژادها، قبیله ها، خانواده ها و افراد (تفاوتهای فردی)،در این زمینه یکسان نیستند، بلکه تفاوتهایی با هم دارند، مثلاً در سرزمینهای «گرمسیر» بلوغ جنسی زودتر فرا می رسد تا مناطق «سردسیر»؛ و در محیطهای باز و شلوغ که برخورد زن و مرد و دختر و پسر بیشتر است.
و در محیطهای غیرمذهبی و بی بند و بار که مسائل محرم و نامحرم و حجاب و عفّت کمتر رعایت می شود،بلوغ جنسی زودتر فرا می رسد تا در محیطهای مذهبی و پاک و با عفت و پایبند به قوانین شرعی؛و در خانواده های غیرمؤدب و بی فرهنگ که رعایت حفظ مسائل جنسی را نمی کنندو احیاناً بچه ها شاهد مسائل جنسی (کلامی و غیرکلامی) پدر و مادر خود هستند، بلوغ جنسی زودتر فرا می رسد تا خانواده هایی که این مسائل را رعایت می کنند.

لطفا نظر خود را درباره این مقاله “آیا ازدواج باید در سن خاصی صورت گیرد؟”با ما درمیان بگذارید.

منابع:پارسی طب، راسخون ، مشاوره ازدواج