سرطان سینه چیست؟ و چه نکاتی را باید بدانیم
سرطان سینه چیست؟ و چه نکاتی را باید بدانیم
همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب”سرطان سینه چیست؟ و چه نکاتی را باید بدانیم” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .
سینه چه بافتی دارد؟
پستان از غدد شیر و کانالهایی که شیر را به نوک پستان منتقل می نمایند تشکیل می گردد. به افزایش بدون کنترل و نامنظم سلولهای پوشش دهنده غدد شیر و کانالهای آن و با ادامه افزایش آن با پخش شدن در نقاط مختلف بدن از طریق خون و لنف ها سرطان سینه گفته می شود. سرطان پستان پس از سرطان کبد، شایع ترین نوع سرطان در جهان می باشد. گزارش شده است که از هر هشت زن یک نفر دربخشی از زندگی خود به سرطان پستان مبتلا می گردد.
بهترین روش پیشگیرانه در برابر سرطان پستان، تشخیص زود هنگام می باشد. روشهایی که امکان تشخیص زود هنگام را برای بیمار فراهم می نمایند عبارتند از:
- معاینه از سوی خود فرد
- معاینه از سوی دکتر
- انجام ماموگرافی و/ و یا سونوگرافی پستان
اما برای آنکه بتوان سرطان سینه را با دست تشخیص داد به طور میانگین می بایست ۲ سال از شروع سرطان گذشته باشد. از اینرو حتی برای زنانی که در آنها هیچگونه علائمی مشاهده نمیگردد نیز پس از ۴۰ سالگی توصیه می گردد به طور منظم جهت ماموگرافی مراجعه نمایند. در کشورهایی که ماموگرافی به طور منظم انجام می پذیرد مرگ و میر ناشی از سرطان سینه به میزان ۳۰ % کاهش نشان می دهد.
علائم و نشانههای سرطان سینه
معمولا تودهای را که در سینهها یافت میشود با سرطان سینه مرتبط هستند. اما اغلب مواقع وجود یک توده در سینه به معنی سرطان سینه نخواهد بودیا توجه به یافتههای کلینیک مایو، دلایل معمول تودههای خوش خیم سینه عبارتند از:
• عفونت بافت سینه
• بیماری فیبروکیستیک سینه
• فیبروآدنومِ سینه
• نِکروز چربی
• در نکروز بافت چربی سینه، توده ایجاد شده را با کمک بیوپسی میتوان از توده سرطانی تشخیص داد.
اگرچه اکثر تومورهای سینهای به علت وضعیتهایی به وجود میآیند که کمتر جدی هستند، همچنان معمولترین علائم سرطان سینه تشکیل تودههای جدید و بدون درد سینه است.
همچنین ممکن است یک زن برای اولین بار در زمان انجام معاینه سینه متوجه تغییراتی که در سینه اش رخ داده است شود، یا یک درد خفیف غیر معمولی که به نظر نمیرسد از بین برود، تجربه کند. نشانههای اولیه سرطان سینه عبارتند از:
• تغییر شکل در نوک سینه
• دردی که تا بعد از عادت ماهانه بعدی از بین نمیرود
• توده تازهای که تا بعد از عادت ماهانه بعدی از بین نرود
• ترشحات شفاف، قرمز، قهوهای یا زرد از نوک یکی از سینهها
• قرمزی، تورم، خارش پوست، حساسیت در پوست یا جوش روی سینه که دلیلی برایش وجود ندارد
• تورم یا توده در اطراف استخوان ترقوه یا زیر بازوها
• توده سفت با گوشههای نا منظم احتمالی بیشتری دارد که تودهای سرطانی باشد
دیگر علائم سرطان سینه در مراحل بعدی در زنان عبارتند از:
• فرو رفتگی یا برگشت نوک سینه به داخل
• بزرگ شدن یکی از سینهها
• فرو رفتگی در سطح سینهها
• تودهای قدیمی که بزرگتر شده است
• بافت پوست به شکل پوست پرتقال در آمده باشد
• درد در اندام تناسلی
• کاهش وزن بی دلیل
• بزرگ شدن تودههای غدد لنفاوی زیر بغل
• رگ قابل مشاهده روی سینه
داشتن یک یا چند مورد بیشتر از این علائم لزوما به این معنی نیست که به سرطان سینه مبتلا شده اید. برای مثال ترشح از نوک سینه میتواند ناشی از عفونت باشد. در صورتی که هر یک از علائم نام برده شده را تجربه کردید برای معاینه و ارزیابی شرایط سلامتی تان به پزشک مراجعه کنید.
روشهای تشخیص در سرطان پستان کدام ها می باشند؟
- روشهای تصویربرداری: ماموگرافی، سونوگرافی، ام آر
- روش نمونه برداری: بیوپسی آسپیراسیون سوزن نازک، بیوپسی Tru-cut، بیوپسی وکیوم، بیوپسی انسیزیونال، بیوپسی پستان سوزنی
روش های درمانی در سرطان پستان کدام ها هستند؟
روش درمانی در سرطان پستان بنابر مرحله بیماری متفاوت می باشد.
- درمان جراحی
- عمل های جراحی پستان: جراحی محافظتی، ماستکتومی (بریدن تمام پستان)
- عمل های جراحی زیر بغل: بیوپسی غده لنفاوی سنتنیال، جراحی باز زیر بغل (عمل جراحی خارج نمودن غدد لنفاوی زیر بغل)
- شیمی درمانی
- رادیوتراپی
- هورمونوتراپي
راههای پیشگیری از سرطان سینه
۱. تراکم سینهی خود را بشناسید
یکی از جدیدترین راهها برای حفاظت از خودتان، آشنایی با تراکم سینههایتان است. اگر بافت سینهی شما بیشتر از چربی باشد، تشخیص غده در ماموگرام دشوار میشود، زیرا بافت سینه و تومور هر دو در ماموگراف سفید هستند، اما چربی سیاه است. زنان جوان بافت سینهی بیشتر و چربی کمتری دارند. اگر بافت سینهی شما بیشتر از چربی آن باشد، احتمال ابتلا به سرطان سینه تا ۶ برابر افزایش پیدا میکند. علت این امر هنوز مشخص نیست؛ اما یکی از احتمالات این است که چون روش اندازهگیری دقیقی برای تراکم سینه وجود ندارد، تشخیص پزشکان در این زمینه، ذهنی و مستعد خطاست.
از رادیولوژیستی که ماموگرافی سینه شما را انجام میدهد، در مورد تراکم سینهتان سؤال کنید. اگر تراکم سینهی شما کم باشد، همچنان به بازبینیهای پزشکی منظم نیاز دارید. اگر تراکم سینهی شما بالاست، نمیتوانید آن را کاهش دهید. البته تراکم سینه با افزایش سن کاهش مییابد. از پزشک خود بخواهید که به بازبینیهای پزشکی شما امآرآی یا سونوگرافی را اضافه کند. میتوانید به جای ماموگرافی سنتی، از ماموگرافی دیجیتال استفاده کنید. این ماموگرافیها کنتراست بیشتری دارند و دیدن ناهنجاری در بافتهای متراکم سینه آسانتر است.
۲. ورزش کنید
ورزش کردن به چند دلیل از شما در برابر سرطان پستان محافظت میکند. ورزش کردن به کنترل وزن شما کمک میکند. پژوهش انجمن سرطان آمریکا نشان داد، زنانی که از زمان ۱۸ سالگی خود، بین ۹ تا ۱۴ کیلوگرم وزن اضافه کردهاند، تا ۴۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان قرار دارند. اثر افزایش وزن بر احتمال ابتلا به سرطان سینه به سبب استروژن است. استروژن میتواند رشد بیشازحد سلولها را تحریک و سرطان سینه ایجاد کند. تا پیش از یائسگی، این تخمدانهای شما هستند که استروژن تولید میکنند. پس از یائسگی، تخمدانها دیگر هورمونی تولید نمیکنند؛ پس استروژن از بافت چربی بهوجود میآید. هرچقدر چربی در بدن یک زن بیشتر باشد، استروژن بیشتری ساخته میشود.
ورزش کردن متابولیسم تولید استروژن را تحتتأثیر قرار میدهد.
پژوهشی که در مجلهی اپیدمیولوژی -نشانههای زیستی و پیشگیری- منتشر شد، این نتیجه را بیان کرده بود. میندی کرزر، نویسندهی همکار این پژوهش و استاد تغذیه در دانشگاه مینهسوتا میگوید: «در زنانی که ورزش میکنند، نسبت استروژن خوب به استروژن بد (استروژنی که میتواند به دیانای صدمه بزند و احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد) تا حدود ۲۵ درصد بهبود پیدا میکند. پژوهشهای پیشین نشان دادهاند که هرچقدر نسبت استروژن خوب به استروژن بد بیشتر باشد، احتمال ابتلا به سرطان سینه کاهش پیدا میکند. این نسبت در زنانی که ورزش نمیکنند، کاهش پیدا نمیکند.»
نیازی نیست که ورزشهایی سنگین انجام دهید. بنیاد سلامت زنان در پژوهشی دریافت، زنانی که در هفته بین یک ساعت و ربع تا دو ساعت و نیم پیادهروی سریع دارند، احتمال ابتلا به سرطان سینه در آنها تا ۱۸ درصد کمتر است. انجمن سرطان آمریکا پیشنهاد میدهد برای آنکه از ابتلا به سرطان پیشگیری کنید، در هفته ۱۵۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط داشته باشید؛ یعنی سی دقیقه در پنج روز هفته. تلاش کنید که پیادهروی به بخشی از برنامهی روزانهی شما تبدیل شود.
۳. سابقهی سرطان سینه را در خانوادهی خود بررسی کنید
درحدود ۵ تا ۱۰ درصد موارد ابتلا به سرطان سینه ارثی هستند که بهواسطهی جهشهای ژنی از نسلی به نسل دیگر منتقل شدهاند. اهمیت ژنهای خانوادهی پدری شما بهاندازهی خانوادهی مادری مهم است. انواع دیگر سرطان را در خانوادهی خود بررسی کنید. مردها میتوانند حامل ژنهای معیوبی مانند BRCA1 و BRCA2 باشند که نهتنها خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد، بلکه خطر ابتلا به سرطان تخمدان در زنها، سرطان پانکراس در هر دو جنس و سرطان بیضه و پروستات در مردها را افزایش میدهد. علاوهبراین، وجود چندین مورد ابتلا به سرطان در خانوادهی پدری و مادری شما، میتواند نشانهای بر وجود ژن سرطان در خانوادهی شما باشد.
میدانید که سابقهی پزشکی بستگان درجهی اول (والدین، خواهر و برادر، فرزندان) برای تعیین خطر ابتلا به سرطان مهم است، اما سابقهی پزشکی بستگان درجهی دوم و سوم (عمو، عمه، خاله، دایی، پدربزرگ، مادربزگ و والدین آنها، نوهها، خواهرزاده و برادرزاده) را هم بررسی کنید. اگر سابقهی پزشکی خانوادهی شما نگرانکننده است، از یک متخصص ژنتیک کمک بگیرید. سوزان سیترهی ۴۹ ساله که در فلوریدا زندگی میکرد، سابقهی پزشکی خانوادهی خود را بررسی کرد. مادر او در جوانی در اثر ابتلا به سرطان سینه درگذشته بود. پدربزرگ و مادربزرگ مادری او و دو تا از خواهران مادرش در اثر ابتلا به سرطانهای مختلف درگذشته بودند. او از یک متخصص ژنتیک کمک میگیرد. سوزان دریافت که او حامل ژن BRCA2 است. او تصمیم گرفت که هر دو پستان خود را با جراحی ماستکتومی جهت پیشگیری از ابتلا به سرطان بردارد. افرادی که ژن جهشیافتهی BRCA را در دی انای خود دارند، ۵ برابر بیشتر از دیگر زنان در خطر ابتلا به سرطان قرار دارند.
سو فریدمن، بنیانگذار و رئیس FORCE (افزایش توانایی رویارویی با خطر سرطان)، شبکهی ملی حمایت از افرادی با خطر بالای ابتلا به سرطان پستان و تخمدان در ایالات متحده، میگوید: «ژنتیک مبحثی بسیار پیچیده است. مشاوران ژنتیک نهتنها میتوانند اطلاعاتی دقیق و بهروز در مورد خطر ابتلا به سرطان به شما بدهند، بلکه میتوانند مشخص کنند که آیا آزمایشهای ژنتیکی برای شما مناسب است یا خیر. مشاوران میتوانند به شما کمک کنند که نتایج آزمایشهای ژنتیکی خود را بفهمید و براساس آنها تصمیم بگیرید.»
۴. قرارگیری در معرض تابشهای آزمایشهای پزشکی را کاهش دهید
ماموگرافی، ابزار بررسی سینهها، از تابش یونیزه استفاده میکند. تابش یونیزه که در بسیاری از آزمایشهای چکآپ بهکار میرود، عاملی خطرناک است، زیرا میتواند باعث ایجاد جهش در دیانای شود. البته توجه داشته باشید که این امر بدین معنا نیست که ماموگرافی خود را لغو کنید. رابرت هوور، رئیس برنامهی اپیدمیولوژی و آمار زیستی در بنیاد ملی سرطان ایالات متحده میگوید: «در ماموگرافی از دوز بسیار کمی از تابش استفاده میشود. اگر راهنماییهای عمومی را رعایت کنید، مشکلی برای شما پیش نخواهد آمد. این امر در مورد رادیوگرافیهای سالانهی دندان و بازرسیهای امنیتی فرودگاه هم صدق میکند. اگر پزشک شما میگوید که باید رادیوگرافی انجام دهید، ریسک کمینهی تابشی که دریافت میکنید، با احتمال تشخیص مشکل پزشکی جبران میشود.»
اما استثنائاتی هم وجود دارد. زنانی که پیشازاین رادیوگرافی قفسهی سینه را در موارد سرطانی پیشین، مانند بیماری هوچکین یا لنفوم غیر هوچکین انجام دادهاند، احتمال ابتلا به سرطان بیشتری دارند. هرچقدر دُز دریافتی بیشتر و سن بیمار کمتر بوده باشد، احتمال ابتلا بیشتر است. در حالت کلی، FDA میگوید که رادیوگرافی اشعهی ایکس فقط زمانی باید انجام شود که پزشک مربوط تشخیص دهد آنها ضروری هستند یا میتوانند به پرسشی بالینی پاسخ بدهند یا راهنمای درمان بیماری باشند. هرگاه پزشک شما، رادیوگرافی با اشعهی ایکس را تجویز کرد، دلیل آن را از او بپرسید. اگر مطمئن نبودید که رادیوگرافی واقعا لازم است یا خیر، نظر پزشک دیگری را برای اطمینان جویا شوید.
۵. درمانهای هورمونی را محدود کنید
بنیاد سلامت زنان دریافت که استفادهی طولانیمدت از درمانهای مبتنی بر استروژن و پروژسترون احتمال ابتلای زنان به سرطان سینه را تا ۲۴ درصد افزایش میدهد. تا زمانیکه خطر جدی متوجه شما نباشد، میتوانید با پزشک خود در مورد استفاده از درمان هورمونی برای مدیریت نشانگان یایسگی مانند گرگرفتگی صحبت کنید. از کمترین دُز مصرفی و در کوتاهترین زمان ممکن استفاده کنید.
مری گمیگنانی، جراح سینه در یکی از مراکز سرطان نیویورک میگوید: «هر خانمی که هورموندرمانی انجام میدهد، باید افزایش احتمال ابتلا به سرطان سینه را در برابر کیفیت زندگی بسنجد و زمان مصرف خود را کوتاه کند. خانمهایی که احتمال ابتلا به سرطان سینه در آنها خیلی بالا است، تحت هیچ شرایطی نباید از هورموندرمانی استفاده کنند. مگر اینکه تخمدانهای آنها برداشته شده باشد یا یائسگی از طریق جراحی را تجربه کنند. اگر شما از هورموندرمانی استفاده میکنید، هر شش ماه یکبار استفاده از این داروها را با پزشک خود دوباره ارزیابی کنید. اگر تصمیم گرفتید که از هورموندرمانی استفاده نکنید، با پزشک خود در مورد انتخابهای دیگری که پیشِ رو دارید، مشورت کنید.
۶. به نوزاد خود شیر بدهید
در زنانی که در ۶ ماههی نخست تولد نوزادشان به او شیر دادهاند، خطر مرگ در اثر سرطان تا ۱۰ درصد کاهش پیدا میکند. اما دلیل آن چیست؟ زنها در طول دورهی شیردهی به نوزادشان وارد سیکل قاعدگی نمیشوند. هرچقدر یک زن وارد سیکلهای قاعدگی کمتری شود، بدن او کمتر استروژن ترشح میکند و در نتیجه خطر ابتلای او به سرطان کاهش پیدا میکند. خلاصهی کلام آنکه، شواهد بسیاری وجود دارد که شیر دادن نوزاد، خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. اگر توانایی شیر دادن به نوزاد خود را دارید، این کار را انجام دهید. شیر مادر برای تغذیهی نوزاد بهترین گزینه است اما برای مادر هم فواید بسیاری دارد.
۷. هر روز مواد غذایی سالم مصرف کنید
پژوهشهای بسیاری تأیید میکنند که تغذیهی شما بر خطر ابتلای شما به سرطان تأثیر میگذارد. بهعنوان مثال، پژوهشگران دانشگاه هاروارد دریافتند زنانی که درصد کاروتنوئید خون آنها بالاست، ۱۹ درصد خطر ابتلا به سرطان پستان کمتری دارند. کاروتنوئیدها ترکیباتی هستند که در میوهها و سبزیجاتی مانند سبزیجات برگدار، هویج و فلفل قرمز وجود دارند. در زنانی که کاروتنوئید بیشتری مصرف کردهاند، خطر ابتلا به سرطان پستان با گیرندهی منفی استروژن (که تهاجمیتر است) کمتر است. مواد مغذی دیگر مانند سولفورفان (موجود در خانوادهی کلمها) و لیکوپن (مادهی شیمیایی مسئول رنگ قرمز در گوجه فرنگی) از زنها در مقابل سرطان پستان محافظت میکنند. انجمن سرطان آمریکا پیشنهاد میدهد که هر روز پنج وعده یا بیشتر میوه و سبزیجات مصرف کنید. مصرف گوشتهای فرآوری و قرمز را محدود کنید و از دانههای کامل استفاده کنید تا خطر ابتلا به انواع سرطان را کاهش دهید.
در نهایت، از مصرف مشروبات الکلی بپرهیزید. مصرف هر لیوان نوشیدنی الکلی، خطر ابتلای شما به سرطان سینه را تا ۱٫۵ برابر افزایش میدهد.
۸. آن را سریع تشخیص دهید
اگر سرطان سینه زودهنگام تشخیص داده شود، شانس بهبود آن بسیار زیاد است. اگر سرطان سینه در مراحل اولیه تشخیص داده شود و محدود به سینه باشد، بهاحتمال ۹۹ درصد بهمدت پنج سال بهبود پیدا میکند.
اگر خطر ابتلای شما به سرطان پستان متوسط است، از سن ۵۰ سالگی به بعد هر یک سال یا دو سال ماموگرافی سینه انجام دهید. انجمن سرطان ایالات متحده پیشنهاد میدهد که ماموگرافی را از اوایل دههی ۴۰ خود آغاز کنید. با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید بهترین برنامه برای شما چیست.
با ساختار سینههای خود آشنا باشید تا بتوانید هرگونه تغییر در ظاهر یا بافت آن را سریع متوجه شوید. هرگاه متوجه خونریزی یا ترشحات از نوک سینهی خود شدید یا احساس درد کردید، وضعیت را با پزشک خود در میان بگذارید.
زنانی که خطر ابتلا به سرطان سینه در آنها بالاتر است، باید از سنین پایینتری آزمایشهای پزشکی را شروع کنند و دفعات بیشتری آن را انجام دهند. آنها باید آزمایشهای تشخیصی امآرآی هم انجام دهند.
منابع:فرادید، چطور ،کلینیک سرطان پستان