آستان مبارک سیدمحمد، زیارتگاهی در شهر سامرا بوده و متعلق به سیدمحمد فرزند امام‌هادی (علیه‌السّلام) است. امامزاده سید محمد فرزند امام هادی (علیه‌السلام) است. ایشان نزد شیعیان و نیز اهل سنت منطقه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. به گونه‌ای که قسم خوردن به سیدمحمد موجب پایان یافتن اختلافات و مشاجرات است.
نسب امامزاده سید محمد
محمد بن علی الهادی(ع) (درگذشته ۲۵۲ق) مشهور به سید محمد و سَبْعُ الدُّجَیل (شیرمرد دُجیل)، فرزند امام هادی(ع) است که برخی گمان می‌کردند امامت پس از پدرش به او می‌رسد؛ اما با مرگ او در زمان حیات پدرش، امام حسن عسکری(ع) به امامت رسید. نسل سید محمد از طریق نواده‌اش شمس‌الدین محمد، مشهور به میرسلطان بُخاری ادامه یافته است. همچنین سادات آل بَعاج که در مناطقی از عراق و ایران زندگی می‌کنند، از نسل او دانسته می‌شوند.
مقام معنوی و جایگاه امامزاده سید محمد(ع)
مقام معنوی و علمی سید محمد از آنجا دانسته شد که امام عسکری (علیه السلام) در غم فراق او گریبان چاک کرد و گریه می‌کرد و می‌فرمود: «حضرت موسی نیز برای برادرش هارون گریبان پاره کرد.» این‌گونه رفتار و سخنان، نشان از جایگاه و منزلتش نزد حضرت دارد ؛ زیرا هارون بازو و پشتیبان حضرت موسی (علیه السلام) بود . پس سید محمد، مانند هارون، برای امام عسکری بودند. همیشه ملازم وی بوده و از امامت و ولایت دفاع می‌کردند.
افزون بر این که سید محمد (ع) شیفته و عاشق قرآن و تلاوت آن بود، انس عجیبی با قرآن کریم داشت. زمانی که قرآن می‌خواند، روحانیت خاصی از او جلوه‌گر می‌شد .
مقام علمی و معنوی، زهد و تقوی و کرامات سید محمد، چنان در چشم مردم جلوه کرده بود که حتی بسیاری از علویان تصور می‌کردند که وی امام بعد از امام هادی (علیه السلام) خواهد بود؛ اما بر خلاف انتظار عموم مردم، وی پیش از شهادت پدرش امام هادی (علیه السلام)، درگذشت.
امامزاده سید محمد واقع در کجاست؟
مرقد سید محمد در شهر بلد، در ۸۵ کیلومتری شمال کاظمین و ۵۰ کیلومتری جنوب سامرا قرار دارد و از زیارتگاه‌های شیعیان در عراق به شمار می‌رود. معمولاً کسانی که برای زیارت حرم عسکریین به سامرا می‌روند مرقد سید محمد را نیز زیارت می‌کنند.
از تاریخ بنای اولیه حرم سید محمد اطلاع دقیقی در دست نیست؛ با این حال گفته شده از تعمیراتی که در سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ق در بنای مرقد او انجام گرفته برمی‌آید که بنای نخستین آن متعلق به قرن چهارم قمری است که به‌دستور عضدالدوله دیلمی از حاکمان آل بویه انجام گرفته است. بنای دوم آن مربوط به قرن دهم قمری است که به‌دستور شاه اسماعیل صفوی پس از فتح بغداد ایجاد شده است. از تجدید بنای مرقد سید محمد در سال ۱۱۸۹ق نیز سخن گفته شده است.
همچنین زین‌العابدین بن محمد سلماسی (درگذشته ۱۲۶۶ق) از شاگردان سید محمدمهدی بحرالعلوم در سال ۱۲۰۸ق به دستور امیرحسین خان سردار، بنایی از آجر و گچ بر مرقد سید محمد بنا کرد و مکانی برای اسکان زایران ساخت. در سال ۱۲۴۴ق ملامحمد صالح قزوینی حائری بناهای سابق را خراب کرد و ساختن بنای جدیدی را آغاز کرد که این بازسازی در سال ۱۲۵۰ق پایان یافت. همچنین میرزای شیرازی (۱۲۳۰-۱۳۱۲ق) از مراجع تقلید پس از سکونت در سامرا و نیز میرزا محمد تهرانی عسکری(۱۲۸۱-۱۳۷۱ق) تعمیراتی در حرم سید محمد انجام دادند و حجره‌هایی به آن افزودند. به گفته آقابزرگ تهرانی، میرزا حسین نوری(۱۲۵۴-۱۳۲۰ق) در سال ۱۳۱۷ق آن را تعمیر کرده است.
سید محمد طباطبایی، فرزند مرجع تقلید شیعه آقا حسین قمی، با اموالی که در دوره مرجعیت پدرش برای تعمیر مرقد سید محمد جمع شده بود، در سال‌های ۱۳۷۹-۱۳۸۴ق بنای جدیدی ساخت که در این بازسازی حدود ۱۵۰ مترمربع به صحن اختصاص یافت و همچنین گنبد، مناره و ضریح در آن نصب شد. ستاد بازسازی عتبات عالیات در سال ۱۳۹۲ش بازسازی مرقد سید محمد را آغاز کرد. گرچه در ۱۷ تیر ۱۳۹۵ش مرقد سید محمد مورد حمله گروه داعش قرار گرفت و بخش‌هایی از آن آسیب دید اما بازسازی آن تا بهار ۱۳۹۸ ادامه داشته است.
علی بن مهزیار کیست؟به همراه ماجرای تشرف به محضر امام زمان(عج)
حاجت گرفتن از امامزاده سید محمد
سید محمد در دوران زندگی شأن و منزلت بالایی داشت و بعد از اینکه از دنیا رفت، نیز همچنان مورد احترام بود. طوری که اعتقاد بر این است هر که به زیارت این بزرگوار برود، حاجت روا می‌شود.
نذر سید محمد
بیشتر کسانی که به امامزاده سید محمد می‌آیند، می‌خواهند حاجت بگیرند یا نذری برای حاجت‌روایی کنند. بعضی از زائران هم برای ادای نذر به این امامزاده می‌آیند. نذر سید محمد خیلی معروف است. به همین خاطر به سید محمد، لقب باب الحوائج نیز داده‌اند.
امامزاده سید محمد و بچه دار شدن
یکی از حاجت‌‌روایی‌های امامزاده سید محمد که بین مردم خیلی جا افتاده، بچه‌دار شدن است. طبق اعتقاد شیعیان عرب، این حاجت جزء حاجت‌هایی است که بدون شک در امامزاده سید محمد برآورده می‌شود.
معجزات سید محمد
امامزاده سید محمد کجاست و چه معجزاتی دارد؟ از همان ابتدا مردم عراق، سید محمد را به‌عنوان یک فرد معمولی نمی‌شناختند. عراقی‌ها، سید محمد را دارای قدرت معنوی و صاحب کرامت می‌دانستند. چرا که او معجزات زیادی در دوران زندگی داشته است. همین موضوع باعث شده که میلیون‌ها زائر از نقاط مختلف دنیا برای زیارت این مکان مقدس به کشور عراق بیایند.
