شهر کربلا چگونه شکل گرفت؟

شهر کربلا چگونه شکل گرفت؟

همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب” شهر کربلا چگونه شکل گرفت؟” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .

شهر کربلا چگونه شکل گرفت؟تاریخ کربلا به دوران بابلی ها باز می گردد. بعضی از پژوهشگران معتقدند که کربلا یعنی « قرب اله» که ریشه واژه بابلی قدیم است.

کربلا

کربلا در ناحیه غربی فرات قرار دارد و فاصله اش تا بغداد، ۱۰۸ کیلومتر است. تاریخ کربلا به دوران بابلی ها باز می گردد. بعضی از پژوهشگران معتقدند که کربلا یعنی « قرب اله» که ریشه واژه بابلی قدیم است. بعضی دیگر می گویند که کربلا از واژه «کوربابل» گرفته شده است که به معنای مجموعه روستاهای بابل قدیم است که «نینوی» و «غاضریه» از جمله آنهاست. این سرزمین تا سال ۶۱ هجری قمری، بیابانی بیش نبوده است.

اما بعد از واقعه کربلا و پس از ساخت گنبد و بارگاه برای شهدا، به یکی از شهرهای زیارتی عراق تبدیل شد. بعضی دیگر معتقدند تاریخ کربلا به تمدن های بین النهرین باز می گردد و در آن معابدی برای نماز وجود داشته است . کربلا مرکب از دو واژه آشوری «کرب» به معنای حرم و «أیل» به معنای «خدا» است و معنای کربلا ، حرم خدا است.

اما خود امام حسین (ع) وقتی به این سرزمین رسید و نام آن را پرسید و در جواب، نام کربلا را شنید فرمود: « أللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِکَ مِنَ الکَربِ وَالبلاء».

(خدایا من از سختی ها و بلاهای این سرزمین به تو پناه می برم).

«طف» یکی دیگر از نام های کربلا است. «حیره» نام دیگر این سرزمین است که امروزه به «حائر» معروف است. وقتی متوکل دستور داد قبر شریف را ویران کنند و بر آن آب ببندند، آب پیرامون قبر آن حضرت از رفتن باز ایستاد و دور قبر را احاطه کرد.

(امام حسین (ع) در روز دوم محرم سال ۶۱ همراه کاروانش به کربلا رسید. بنا بر برخی گفته ها، امام حسین (ع) گوشه ای از زمین کربلا (زمینی به مساحت ۳۶ کیلومتر مربع) را که اکنون شامل مزار او و سایر شهدای کربلا می شود، به ۶۰۰۰۰ درهم از مردم نینوا و غاضریه خریداری کرد و با آنها شرط کرد که مردم را برای زیارت راهنمایی کنند و از زائرین قبرش تا سه روز پذیرایی کنند.)

موقعیت جغرافیایی کربلا

کربلا در غرب نهر فرات و در کناره دشت در وسط منطقه رسوبي معروف به سرزمين سودا واقع است در شمال غربي آن شهر انبار در شرق آن شهر باستاني بابل و در غرب آن صحراي غربي در جنوب غربي آن شهر حيره پايتخت منذري‌ها قرار دارد. کربلا در مرزهاي صحرا واقع است و بدويان حجاز و شام براي تأمين آذوقه به آنجا روي مي‌آوردند. تا چندي پيش وضعيتش همين بوده است. از آنجا تا العين فاصله چنداني نيست و العين واحه‌اي است پر درخت و پر آب و شهر العين يکي ازشهرهاي مهم در منطقه صحرا بوده است.

علماي فرهنگ‌نويس، مورخان و جغرافيدانان و بزرگان که درباره تاريخ بلاد و شهرها تحقيق نموده و کتاب نوشته‌اند در ريشه واژه کربلا و نيز در اشتقاق و معناي آن اختلاف نظر دارند. برخي بر اين باورند که اين کلمه ريشه عربي محض دارد و گروهي ديگر بر اين باورند که ريشه‌اش غيرعربي است و گروهي ديگر گفته‌اند که ريشه اين واژه آميزه‌اي از عربي و غيرعربي است

احاديث درباره کربلا

براساس احاديث صحيح وارده خداي سبحان به زمين کربلا قداست و شرافتي خاص بخشيده که به هيچ جاي ديگر زمين حتي مکه معظمه نبخشيده است. امام سجاد فرمود: خداوند بيست و چهار هزار سال پيش از آنکه کعبه را بيافريند و حرم قرارش دهد زمين کربلا را حرمي امن و مبارک قرار داد و آنگاه که خداي متعال زمين را به لرزه درآورد و تکانش دهد زمين کربلا همانگونه که هست نوراني و پاکيزه بالا برده مي‌شود و در برترين باغ از باغ‌هاي بهشت و برترين خانه آن جاي مي‌گيرد که جز پيامبران در آن منزل نکنند و کربلا در ميان باغ‌هاي بهشت همانند ستاره براي ساکنان زمين مي‌درخشد و نور آن چشم بهشتيان را خيره مي‌سازد و ندا مي‌دهد منم سرزمين مقدس پاکيزه و مبارک که سيدالشهدا و سرور جوانان بهشت را دربر گرفته‌ام. (المزار شيخ مفيد ص۳۴)

تربت مقدس کربلا شفابخش است؛ امام صادق فرمود: تربت مزارحسين بزرگترين درمان هر دردي است. روايات مربوط به فضيلت کربلا تنها به آنچه شيعيان از ائمه اطهار نقل کرده‌اند محدود نمي‌شود بلکه در بسياري از کتاب‌هاي ديگر فرق مختلف اين حقيقت تبيين شده است.

ملاجلال سيوطي نزديک به بيست روايت از علماي بزرگ اهل تسنن مانند بيهقي، ابي‌نعيم و… در باب فضيلت تربت کربلا نقل کرده است.

البته تمسک به قداست تربت مزار اولياي الهي امري عقلاني و عادي و مرسوم در ميان همه مذاهب خاصه مسلمانان است چنان که علامه سمهودي از بزرگان عامه در کتاب وفاءالوفاء مي‌نويسد: هنگامي که پيامبر وفات يافت مردم از تربت شريف آن حضرت مي گرفتند تا اينکه عايشه دستور داد مقابل‌شان ديوار کشيدند. درون ديوار سوراخي بود که از آن تربت مي‌گرفتند پس عايشه فرمان داد که آن را هم بستند. (وفاءالوفاء ج۱ ص۳۸۵)

امام صادق فرموده است فاطمه زهرا دختر رسول خدا تسبيحي داشت که نخ آن پشم بود و شمار تکبيرات را روي آن گره زده بود و آن را با دست مي‌چرخاند و تکبير و تسبيح مي‌گفت پس از آنکه حمزه بن عبدالمطلب به شهادت رسيد حضرت با استفاده از تربت وي تسبيح درست کرد و مردم نيز چنين کردند و چون حسين به شهادت رسيد به خاطر فضيلت و برتري تربت وي مردم به آن روي آوردند.

شهر کربلا چگونه شکل گرفت؟
شهر کربلا چگونه شکل گرفت؟

اسامی دیگر کربلا

سرزمین حائر در مجموعه ای قرار دارد که نام هر یک از آنها بر تمامی مجموعه نیز به کار می رفت و نام و موقعیت برخی از آنها چنین بوده است:

۱٫ حیر: این نام در لغت به معنای فرد مورد پشتیبانی است و دلیل نامگذاری آن نقطه به این نام بود که قبایل و ساکنان آن محیط در جنگ ها پشتیبان هم بودند.

۲٫ غاضریه: روستایی بوده منسوب به غاضره از قوم بنی اسد در این دوران در شمال شرقی مقام امام زمان(عج) در مسیر شریعه امام صادق علیه السلام قرار گرفت و به اراضی حسینی یا جعفریات شهرت دارد.

۳٫ نینوا: این دهکده در شمال شرقی آن مجموعه قرار داشته و در دوران باستان دهکده ای آباد بوده و اینک به صورت تپه های به هم پیوستکه از جنوب «سدة الهندیه» تا دهانه نهر علقمه در مرداب ها ادامه داشته و به تپه های نینوا شهرت دارد.

۴٫ نوادیس: این نقطه پیش از فتوحات اسلامی گورستان عمومی مسیحیان و نزدیک نینوا بود. بابلیان نیز مردگان خویش را در آنجا به خاک می سپردند. امام حسین علیه السلام در سفری که از این مکان می گذشت فرمود:

«گویا می بینم گرگان بیابان، میان نوامیس و کربلا رشته های استخوانم را می گسلند».

۵٫ کربله: به قسمت جنوب و شرق کربلای فعلی گفته می شود.

۶٫ کربلا یا عقربابل: برگرفتهاز «کور بابل» است و دهکده ای در شمال غربی غاضریه و در ناحیه جنوبی نینوا بود. عقر همان خانه های بخت نصر است که در آنجا بنیان نهاده شد. داده های تاریخی نشان دهنده آن است که این مکان یکی از شهرهای مهم بین النهرین در کرانه فرات قدیم به شمار می رفت آثاری از مردگان که درون خمره های سفالین آن سرزمین به دست آمده گویای این حقیقت است که تاریخ آبادانی آن مکان به دوران پیش از میلاد مسیح بازمی گردد.

۷٫ طف: به معنای کنار است و از آنجا که در کنار نهر فرات یا از علقمه قرار داشت، به این نام نامگذاری شد.

Rate this post
فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب
 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.