سوره کوثر کی و چرا نازل شد؟
این مطلب در آبان ۱۴۰۱ بروزرسانی شده است
همینک در مجله آنلاین فارسی ها با مطلب”سوره کوثر کی و چرا نازل شد؟” در خدمت شما کاربران گرامی هستیم .
سوره کوثر صد و هشتمین سوره و از سورههای مکی قرآن است که در جزء سیام قرآن جای دارد. این سوره، کوچکترین سوره قرآن، به دلیل سخن گفتن از نعمتی به نام کوثر برای پیامبر(ص) در نخستین آیه، کوثر نامیده شده و از پیامبر خواسته است تا در برابر این نعمت بزرگ، نماز بخواند و قربانی کند.
حوض کوثر، رودی در بهشت، خیر فراوان، اسلام، نبوت، قرآن، شمار فراوان اصحاب و شفاعت و فراوانی ذریه از مصادیق کوثر معرفی شدهاند. به اعتقاد بسیاری از علمای شیعه حضرت فاطمه(س) و فرزندانش یکی از مصادیق کوثر هستند؛ زیرا نزول سوره در پاسخ به کسانی است که پیامبر(ص) را بدون نسل و ذریه میدانستند.
متن و ترجمه سوره کوثر:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
إِنَّآ أَعْطَیْنَـکَ الکَوْثَرَ
به یقین ما به تو کوثر (و خیر و برکت فراوان) عطا کردیم.
فَصَلِّ لِرَبِّکَ و انْحَرْ
پس براى پروردگارت نماز بخوان و قربانى کن.
إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأَبْـتَـرُ
(و بدان) دشمن تو به یقین ابتر و بریده نسل است.
سوره کوثر کی نازل شد؟
زمانى که رسول(ص) دو تن از فرزندان خود به نامهاى عبداللّه و قاسم را از دست داد و دشمنان آن حضرت، براى تضعیف او، زبان طعن و شماتت، گشودند، عاص بن وائل او را «ابتر» خواند، در لغت عرب به «مقطوع النسل» اطلاق میشود.
کوثر از ریشه کثرت است و برچیزى اطلاق میشود که شأنیت کثرت در او باشد و مراد از کوثر خیر فراوان است.
البته آن خیر کثیرى که پیامبر در نتیجه اعطاى خداوند؛ مالک آن شده است، در آیه اول مشخص نشده و شاید بدین لحاظ باشد که با اطلاق و عدم تقیید آن، عظمت و شأن خاص، بدان ببخشد.
براى کلمه (کوثر) در این سوره، معانى متعدد مطرح شده است، علامه طباطبایى در المیزان با توجه به معناى آخرین آیه که دشمن آن حضرت را، ابتر معرفى کرده، مناسبترین معنا را «کثرت» ذریه پیامبر اکرم (ص) ذکر میکند.اگر خیر کثیر هم مراد باشد، یقیناً یکى از مصادیق آن، فراوانى نسل آن حضرت است.
کوثر، صیغه مبالغه است. یعنى اى پیامبر، به تو، دخترى دادیم که مجسمه خیر است، استوانه برکت و اسطوره بالندگى است، به تو دخترى دادیم که اگر همه فضایل و سجایاى انسانى را مجسم کنند، زهرا میشود. اى پیامبر، به شکرانه این نعمتى که به هیچکس داده نشده و نخواهد شد، نماز بخوان و در هنگام تکبیر، دستهایت را بلند کن که این یک حالت خضوع است براى بنده و جلالتى است برا ى خدا!
سوره کوثر از ادامه نسل پیامبر(ص) از طریق فاطمه(س) خبر میدهد.
حجتالاسلام مهدی رستمنژاد عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه میگوید:
با توجه به قرائنی که در کل سوره و روایات وجود دارد؛ اشاره به فزونی نسل پیامبر اکرم(ص) دارد، در این سوره سه آیهای، خداوند در آیه آخر خطاب به دشمن پیامبر(ص) میفرماید: «إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ» که نسل تو ابتر و مقطوع النسل است، پس میتوان گفت که آیه «إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ» به مسئله ادامه نسل پیغمبر(ص) اشاره دارد، به طوری که «فخر رازی» از علمای اهل سنت در این باره اشاره میکند که «کوثر» باید مربوط به نسل پیامبر باشد و نسل رسول(ص) نیز جز از طریق حضرت فاطمه(س) باقی نمانده است.
معنای کلمه کوثر چیست؟
حجتالاسلام مرتضی ادیب یزدی یکی از خطبای شهر تهران با بیان اینکه مترجمان قرآن کلمه «کوثر» را به «خیر کثیر» ترجمه کردهاند، اظهار میدارد: اما معنای «کوثر» بالاتر از این حرفهاست، چرا که «کوثر» عبارت است از مفهومی که جوانه و اطراف آن را شامل میشود که انواع و اقسام خیرات و برکات از آن ریزش دارد و فوران میکند، در واقع «کوثر» یک وجود عظیمی است که تنها بر حضرت زهرا(س) متمرکز است، منتها بسیاری از کرامات و معجزات حضرت(س) به خاطر شرایط آن روزگار برای ما روشن نشده است.
تفسیر کوثر:
در این سوره خداوند به رسولش می فرماید: ما به تو کوثر عطا کردیم. و با این سخن قلب نازنین پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را شاد می گرداند.
در تفسیر کوثر معانی بسیاری گفته شده است. موارد زیر از جمله آنهاست:
۱- اولاد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از نسل فاطمه زهرا (علیهاالسلام).
۲- پیروان آن حضرت تا روز قیامت.
۳- نهری در بهشت.
۴- حوض خاص رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در بهشت.
۵- علمای امت.
۶- قرآن و فضائل بسیار آن.
۷- حکمتی که بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) عطا شده است.
۸- مقام محمود یعنی مقام شفاعت برای رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) .
البته لفظ کوثر می تواند همه آنچه گفته شده و نیز تمامی نعمتهایی که خداوند به رسول خویش در دنیا و آخرت به آن حضرت عطا فرموده را در بر گیرد .
ثواب قرائت سوره کوثر چیست؟
پیامبر (ص) فرمود: هر کس سوره کوثر را قرائت کند خداوند از آب نهرهای بهشتی به او مینوشاند و پاداش او بهاندازه تمام قربانیهای روز عید قربان است.
امام صادق (ع) نیز فرموده است: کسی که سوره کوثر را در نمازهای واجب و مستحب خود بخواند خدا او را در روز قیامت از کوثر سیراب میکند و جایگاهش در کنار پیامبر (ص) خواهد بود.
آثار و برکات سوره کوثر:
دیدن پیامبر (ص) در خواب
پیامبر اکرم (ص) فرمود: کسی که ۱۰۰ مرتبه سوره کوثر را در شب جمعه بخواند مرا در خواب خواهد دید.
امام صادق (ع) هم فرموده است: اگر کسی پس از نمازی که در نیمهشب جمعه خوانده، ۱۰۰ مرتبه سوره کوثر را بخواند به اذن خدا رسولش را در خواب خواهد دید.
دور کردن افراد از خود
برای اینکه کسی را از خودتان دور کنید ۹ مرتبه سوره کوثر را بخوانید و به سمت فرد مورد نظر بدمید.
ختم سوره کوثر در روز چهارشنبه
سورههای قرآن گنجینههایی نورانی هستند که همواره برای کسانی که آنها را میخوانند و عمل میکنند بهرهای داشتهاند. یکی از راههای بهره مندی از فضائل سورههای قرآن ختم کردن آنهاست. بدین شیوه که با پیروی از توصیههای ائمه اطهار درباره شیوه ختم آنها و تعدا دفعاتی که باید سورهها را خواند میتوان به انواع و اقسام حاجتهای مالی و معنوی دست پیدا کرد. یکی از ختمهای سوره کوثر که از ختمهای مجرب و معتبر این سوره است ختم سوره کوثر در روز چهارشنبه است.
در شرح این ختم گفتهاند که در روز چهاشنبه این سوره را ۴۰ مرتبه به نیت ثروت و توانمندی در مسائل اقتصادی بخوانید. این ختم برای دست یافتن به ثروت و رفع مشکلات مالی است.
برخلاف تصور بسیاری از افراد که فکر میکنند ختم سورههای قرآنی فقط برای حاجات معنوی هستند یا فقط برای حاجات مادی هستند، با عمل به توصیههای معتبر ائمه اطهار (ع) میتوان با ختم سورههای قرآنی هم به حاجات مادی و هم حاجات معنوی رسید. لازمه چنین توفیقی، پیروی از دستورات ائمه در چگونگی انجام ختمهاست. این ختم سوره کوثر (روز چهارشنبه) از ختمهای معتبری است که برای سوره کوثر بیان شده است.
داستان سوره کوثر برای کودکان
یکی بود یکی نبود.
در زمانهای خیلی خیلی قدیم یه مردی زندگی میکرد که اسمش محمد بود و پیامبر مردم بود.
بچهها حضرت محمد خیلی مهربون بود و خدا هم خیلی دوسش داشت.
پیامبر اون زمان بچهای نداشت.
یه همسایه بدجنسی داشت به اسم عاص؛ عاص بچههای زیادی داشت
و همیشه جلو راه پیامبر میایستاد و اونو مسخره میکرد و میگفت:
محمد! تو ابتری و بچه نداری، ولی من کلی بچه دارم.
پیامبر از عاص دلخور نمیشد، چون میدونست خدا پیامبرش رو فراموش نکرده و بهش کمک میکنه.
تو یکی از روزها خدا یه بچه به پیامبر داد که اسمشو گذاشتن ابراهیم.
اما بچههای عزیزم ابراهیم تو بچگی مریض میشه و، چون حالش خیلی بد میشه نمیتونه زنده بمونه و میره پیش خدا.
عاص دوباره خوشحال میشه و دوباره سر راه مسجد رفتن پیامبر یا بازار رفتنش جلوشو میگیره و همش پیامبرو مسخره میکنه.
پیامبرم همیشه با خدا راز و نیاز میکرد و دعا میخوند و از خدا صبر میخواست و آرزو میکرد که خدا یه بچه بهش بده.
تا اینکه یکی از روزها فرشتههای خدا اومدن پیش پیامبر و بهش گفتن:ای پیامبر! خدا به تو یک دختر اعتینا میکنه (عطا میکنه) و تو باید فَصَلِّ کنی و وَانحَر کنی (یعنی نماز بخونی و شتر قربانی کنی در راه خدا)
پیامبرم قبول میکنه و به پاس تشکر از خدا برای فرزندش نماز شکر بجا میاره و شتر قربانی میکنه.
اسم دختر پیامبر کوثر هست؛ کوثر همون حضرت فاطمه است که روز مادرو به خاطر تولد ایشون نامگذاری کردن.